مراکز رای گیری در ترکیه، روز یکشنبه از ساعت ۸ بامداد به وقت محلی، برای دو انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی آغاز به کار کردند.
آگهیپیش از باز شدن مراکز رأی گیری نیز صف‌های طولانی مقابل برخی از آنها به‌ویژه در شهرهای استانبول و آنکارا تشکیل شده بود.
دو نامزد اصلی این انتخابات یعنی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و کمال قلیچداراوغلو، رهبر «ائتلاف ملت» که ائتلافی متشکل از شش حزب اپوزیسیون دولت است، پیش از نیمروز رأی خود را به صندوق انداخته و با خبرنگاران گفتگو کردند.
اردوغان پس از انداختن رای خود در یکی از صندوق‌های شهر استانبول، آینده‌ای درخشان را برای این کشور و دموکراسی آن آرزو کرد و بدون پیش‌بینی پیروزی خود گفت: «مهم است که همۀ رای دهندگان تا ساعت ۱۷ رأی خود را به صندوق بیندازند تا قدرت دموکراسی ترکیه را نشان دهند.»
کمی قبل از او نیز قلیچداراوغلو رأی خود را در شهر آنکارا در صندوق انداخت و گفت: «دلمان برای دموکراسی تنگ شده است. خواهید دید که بهار به این کشور باز خواهد گشت و تا ابد باقی خواهد ماند.»
در مجموع ۶۴ میلیون رأی‌دهنده، امروز دارای شرایط لازم برای شرکت در این انتخابات هستند و نزدیک به ۲۰۰ هزار مرکز رأی گیری نیز در سراسر این کشور ۸۵ میلیون نفری دایر شده و آماده جمع‌آوری آراء مردمی هستند که بطور سنتی مشارکتی بالای ۸۰ درصد در انتخابات دارند.
مهم‌ترین انتخابات تاریخ ۱۰۰ ساله ترکیه مدرن
مطابق برنامۀ از پیش تعیین شده، رای گیری تا ساعت ۵ بعد از ظهر به وقت محلی ادامه دارد و بر اساس قوانین ترکیه، انتشار هر نوع گزارشی درباره نتایج انتخابات تا ساعت ۹ شب ممنوع است. با این وجود نتیجه‌ای که پس از این ساعت اعلام شود، ممکن است به حکومت ۲۰ ساله رجب طیب اردوغان پایان دهد.
این انتخابات، یکی از مهم‌ترین انتخابات تاریخ ۱۰۰ ساله ترکیه مدرن توصیف شده است که یا مسیر اقتدارگرایانۀ روزافزون دولت اردوغان را متوقف می‌کند یا برعکس دهه سوم حکومت او را آغاز خواهد کرد.
با این رای گیری، نه تنها تصمیم گرفته خواهد شد که چه کسی این کشور ۸۵ میلیون نفری عضو ناتو را رهبری کند، بلکه نحوه اداره آن، مسیر اقتصاد آن در بحبوحه بحران عمیق هزینه‌های زندگی همچنین خط مشی سیاست خارجی آن را نیز تعیین خواهد شد.
اگرچه نظرسنجی‌ها از برتری نسبی آرای کمال قلیچداراوغلو، رقیب اصلی اردوغان که ائتلافی متشکل از شش حزب اپوزیسیون را رهبری می‌کند خبر داده‌اند اما گمان می‌رود که هیچکدام از این دو نامزد اصلی نتوانند بیش از ۵۰ درصد آرای لازم برای پیروزی را به دست آورند و به این ترتیب احتمالا دور دوم انتخابات در ۲۸ می برگزار خواهد شد.
انتخابات پارلمانی
رای دهندگان ترک همچنین در این روز اعضای جدید پارلمان را انتخاب خواهند کرد و گمان می‌رود در این بخش نیز رقابتی تنگاتنگ میان حزب «عدالت و توسعه» به رهبری اردوغان و طرفداران او از جمله اسلامگرایان از یکسو و «ائتلاف ملت» متشکل از ۶ حزب مخالف به رهبری کمال قلیچداراوغلو از سوی دیگر وجود داشته باشد.
مردم بسیاری از استان‌های متاثر از زلزله اخیر ترکیه که بیش از ۵۰ هزار کشته برجای گذاشت از عملکرد دولت خشمگین هستند؛ با این وجود شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد این موضوع بر چگونگی رای دادن آن تاثیر قابل توجهی گذاشته است.
گفته می‌شود رای دهندگان کرد که ۱۵ تا ۲۰ درصد از واجدان شرایط را در این انتخابات تشکیل می‌دهند و پس از سرکوب‌های شدید سال‌های اخیر به شدت با اردوغان مخالفند، نقش محوری در تعیین سرنوشت انتخابات دارند. با این وجود حزب دموکراتیک خلق‌ها که طرفدار کردهاست بخشی از ائتلاف اصلی اپوزیسیون نیست و به همین دلیل بعید است که ائتلاف «اتحاد ملت» بتواند به تنهایی به اکثریت پارلمانی دست یابد.
حزب دموکراتیک خلق‌ها در انتخابات ریاست جمهوری حمایت خود را از کمال قلیچداراوغلو اعلام کرده، اما در انتخابات پارلمانی در کنار حزب کوچک چپ سبزها قرار گرفته است.
بزرگترین دغدغۀ ترک‌ها در حال حاضر، دست و پنجه نرم کردن با تورمی است که در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی به بالای ۸۵ درصد رسیده است. بنابراین اگر ترک‌ها اردوغان را برکنار کنند، عمدتاً به این دلیل است که شاهد کاهش رفاه و برابری در جامعه و توانایی خود برای برآورده کردن نیازهای اساسی‌شان هستند.
در مقابل کمال قلیچداراوغلوی ۷۴ ساله قول داده که در صورت پیروزی، کنترل شدید دولت بر سیاست‌های اقتصادی را حذف کند.
قلیچداراوغلو همچنین می‌گوید که به دنبال بازگرداندن کشور از سیستم ریاست جمهوری اردوغان (که در همه‌پرسی سال ۲۰۱۷ به تصویب رسید) به سیستم پارلمانی است.
او همچنین قول داده که استقلال قوه قضاییه را بازگرداند؛ اهرمی که منتقدان می‌گویند اردوغان در سال‌های اخیر برای سرکوب مخالفان، بسیار از آن استفاده کرده است.