دانشمندان موفق شده‌اند با بررسی چوب به کار رفته در ویولونهای «استرادیواریوس»، به یکی از اسرار ساخت آلات کمیاب موسیقی جهان پی ببرند.
آگهیمحققان موفق شده‌اند با بررسی چوب به کار رفته در ویولونهای مشهور «استرادیواریوس»، به یکی از اسرار ساخت آلات کمیاب موسیقی جهان پی ببرند.
ویولونهای ساخته دست آنتونیو استرادیواری، که در قرن ۱۷ میلادی تولید شده‌اند، به لحاظ طراحی و صدادهی باارزش‌ترین ویولونهای جهان به شمار می‌روند. کوین کلی، سازنده ویولن در بوستون و متخصص سازهای استرادیواریوس، می‌گوید: «به طور کلی ساز استرادیواری به عنوان بهترین ساز ویولن تمام دوران‌ها محسوب می‌شود.»
از مجموع بیش از هزار ساز زهی ساخت استرادیواری، تنها حدود ۶۵۰ شاهکار امروزه باقی مانده است که همگی مورد توجه مجموعه‌داران و نوازندگان قرار دارند. تخمین زده می‌شود یک ویولن استرادیواریوس در حراجی تا ۲۰ میلیون دلار فروخته شود.
تیمی از محققان اکنون با تجزیه و تحلیل چوب دو ساز زهی قرن هفدهمی شواهدی را کشف کردند که نشان می‌دهد چگونه آنتونیو استرادیواری جوان هنر خود را تقویت کرده و مهارت‌های مورد استفاده در ساخت ویولن‌های را توسعه داده است.
یافته‌های تازه نشان می‌دهد ساز ساخت استرادیواری جوان با ساز دست‌ساز نیکولا آماتی از استادان سازنده ساز در ایتالیا مطابقت دارد. هرچند الهام‌گیری از آماتی در نخستین سازهای ساخته‌شده توسط استرادیواری مشهود است، با این حال وجود پیوند میان این دو صنعتگر تحسین‌شده دنیای موسیقی پیشتر تنها به صورت فرضیه مطرح شده بود.
سنت شاگردی در نزد یک مربی مسن‌تر، رسمی معمول در اواسط قرن ۱۷ بوده و این دو نابغه دنیای موسیقی در شهر کرمونای ایتالیا زندگی می‌کردند. با این حال شواهدی که از ارتباط میان این دو حکایت می‌کرد بسیار ضعیف بود و عمدتا به یکی از ویولن‌های ساخته‌شده توسط استرادیواری در سال ۱۶۶۶ بازمی‌گشت.
روی بدنه این ویولن یک برچسب وجود دارد که در آن در کنار نام استرادیواری درج شده بود: « Antonio Stradivari, Alumnus Nicolais Amati». این عبارت به معنی « آنتونیو استرادیواری، شاگرد نیکولا آماتی» است، با این حال محققان تاریخی نمی‌دانند منظور استرادیواری این بوده است که واقعا شاگردی آماتی را کرده یا صرفا خود را شاگرد مکتب او خوانده است.
تیمی از محققان برای روشن کردن این معمای دنیای موسیقی یک چنگ کوچک ساخته شده از چوب صنوبر توسط استرادیواری در سال ۱۶۸۱ را که در موزه هنرستان سن پیترو ماژلا در ناپل ایتالیا موجود بود، مورد بررسی قرار دادند.
با عکسبرداری پیشرفته، پهنای ۱۵۷ حلقه درخت که روی بدنه ساز قابل مشاهده بود اندازه گرفته شد و سپس پژوهشگران آن را با چوب سازهای آماتی مقایسه کردند. حلقه‌های درختان همچون اثر انگشت منحصر به فرد هستند چرا که میزان رشد یک درخت در هر سال به هوا، شرایط آب و تعداد زیادی از عوامل دیگر بستگی دارد و درختان هر آنچه را در محیط اطرافشان اتفاق می‌افتد به دقت ثبت می‌کنند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در میان ۶۰۰ ساز ساخت او، چوب یک ویولون سل که توسط نیکولا آماتی در سال ۱۶۷۹ ساخته شده بود به نحو حیرت‌انگیزی با چوب چنگ استرادیواری یکی بود و از همین چوب برای ساخت هر دو ساز بهره گرفته شده است.
برنابی در این خصوص می‌گوید: «همه مقادیر و اندازه‌ها منطبق هستند. مثل این است که کسی تنه را به دو قسمت مختلف تقسیم کرده باشد.»
تیم تحقیقاتی می‌گوید این دو صنعتگر احتمالا در یک کارگاه مشترک حضور داشته‌آند و آماتی بزرگتر احتمالاً استرادیواری جوان‌تر را راهنمایی می‌کرده است.
در سوی مقابل کارشناسان می‌گویند هر چند این دلیل می‌تواند قابل توجه باشد، با این حال به تنهایی نمی‌تواند ارتباط دو نفر را اثبات کند. آقای کلی می‌گوید با توجه به جامعه کوچک کرمونای قرن ۱۷، ممکن است صرفا آماتی و استرادیواری خیلی ساده چوب را از یک شخص خریداری کرده باشند.
نتایج مطالعات جدید محققان در ژورنال علمی «Dendrochronologia» منتشر شده است.