«بیایید و با روغن مقدس مسح شوید تا خود را در برابر هر بیماری همهگیر و هر ویروسی ایمن کنید.»
آگهیاجتماعات مذهبی، بستر مناسبی برای شیوع بیماریهای همهگیرند، اما بهویژه وقتی مردم از یافتن درمان ناامید باشند، اطلاعرسانی نادرست، شایعهپراکنی، توصیههای غیرعلمی و پروردن تئوری توطئه در این اجتماعات نه تنها به مهار بیماری کمکی نمیکند که به شیوع بیشتر آن میانجامد و گاه مستقیما جان افراد را میگیرد.
بهتازگی نقش مبلغان و رسانههای مذهبی در آمریکای لاتین، در شیوع بیشتر ویروس کرونا مورد توجه رسانهها قرار گرفته است. این مطلب به اختصار به جنبههای مختلف این موضوع میپردازد.
درمانهای کرونا و درآمدزایی آنلاین
چندی پیش اُسکار گوتییهرز، یک مبلغ مذهبی نامدار در صفحهٔ فیسبوکش که ۲۲۰ هزار دنبالکننده دارد، دی اکسید کلرین را درمان کرونا معرفی کرد نوشت «دیاکسید کُلُرین برای کی خطر دارد؟ برای شرکتهای داروسازی و دولتهای فاسد!»
او که با دیده شدن ویدئوهایش روی فیسبوک درآمد کسب میکند، بعدتر مدعی شد که کسانی داروی اصلی بیماری را از دسترس مردم دور کردهاند تا بهجایش با تزریق واکسننماها دیانای افراد را دستکاری کنند.
وی همچنین هوادار یک شخصی است به نام آندرئاس کالکر، که خود میگوید دانشمندی آلمانی و مخالف واکسیناسیون است، و برای درمان کرونا، سیدیاس یا «محلول معدنی معجزهآسا» را تبلیغ میکند.
از کار شیطان تا لوبیای سحرآمیز
در زمان بیماری همهگیر، تنها اجتماعات مذهبی آمریکای لاتین، طعمهٔ راهحلهای نادرست و شایعات بیاساس نبودند. برای نمونه کاردینال آنتونیو لیوورا از اسپانیا، تلاش برای ساخت واکسن را «کار شیطان» دانست چون در آن از «جنینهای سقط شده» استفاده میشود.
اما دادستان کل برزیل، اخیرا والدمیرو سانتیاگو، مبلّغ مسیحی را تحت پیگرد قرار داده چون دانههای لوبیایی را بهعنوان درمان بیماری کووید، به قیمت ۱۰۰۰ رئال برزیل (۱۸۰ دلار آمریکا) به مردم میفروخته است. وی در ویدئویی مدعی شد که شواهد پزشکی نشان میدهد یک بیمار بدحال با استفاده از این دانهها کاملا درمان شده است.
پلیس پورتو آلگره برزیل هم مشغول بازرسی عملکرد یک شبان کلیساست که در ویدئویی اعلام کرده «بیایید و با روغن مقدس مسح شوید تا خود را در برابر هر بیماری همهگیر و ویروسی ایمن کنید.»
تراشهٔ بیل گیتس، آخرالزمان و نقشهٔ دجّال
از سوی دیگر زوج مبلّغِ میگوئل و ماریا پائولا آراتزولا در کلمبیا، که حساب کاربری اینستاگرامشان ۳۹۴ هزار دنبالکننده دارد، در یک پست اینستاگرامی سخنان دیگر همکار خود رودی گارسیا را منتشر کردند که میگفت: «پشت واکسن اجباری کرونا تراشهای بهنام آی.دی۲۰۲۰ ساختهٔ بیل گیتس هست. که زمینهساز کار دجّال (ضدمسیح) است که سبب خواهد شد آنها که واکسن زدهاند، بدون آن تراشه، نتوانند چیزی بخرند یا بفروشند یا گواهینامه و گذرنامه بگیرند و یا سفر کنند.»
فرناندو و ویویانا ویهنی، زوج مبلّغ آرژانتینی، هم در همین احوال، در مخالفت با واکسن، اعلام کردند که واکسن کرونا ابزاری است از سوی فراماسونهایی نظیر بیل گیتس برای کار گذاشتن تراشه در تن مردم. آنها مدعی شدند که «ویروس کرونا، تراشه (موسوم به 5G) و واکسن آن، آزمایشهای آخرالزمانی» است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در شبکههای اجتماعی کاربران آمریکای لاتین، ظرف چند ماه اخیر، پستهای بیشماری از همین دست منتشر شده که نتیجه میگیرد توطئهای در کار است و حتی در برخی موارد (نظیر صفحهٔ فیسبوکی اییو آویلا، مبلَغ مشهور اهل پورتوریکو که در سال ۲۰۱۳ درگذشت، با نیم میلیون دنبالکننده) مدعی شدهاند که این توطئه میخواهد مذهبی شیطانی به نام «ال کریسلام» را جایگزین مسیحیت کاتولیک کند.
نقش رسانههای مسیحی
شبکهٔ مسیحی مستقل «سیبیان لاتینو» در آمریکای جنوبی بسیار پرطرفدار است و تنها صفحهٔ فیسبوک و واتساپ آن بیش از ۹۴ هزار دنبالکننده دارد. زیرمجموعههای این شبکه به کسانی که اندیشهای مخالف باورهای علمی دارند اجازه میدهد نظرات خود را در سطح وسیع بیان کنند. از سوی دیگر رسانهٔ «کلوب ۷۰۰» سابقهٔ انتشار تئوری توطئه و اطلاعات نادرست را دارد.
کارشناسان میگویند رسانههای مسیحی و شبکههای اجتماعی متعلق به مبلّغان مستقل دستدردست هم رویهٔ کنونی را تقویت میکنند.
برای نمونه نشریهٔ مسیحی اسپانیاییزبانِ بیبلیاتودو، در ماه ژوئن مطلبی منتشر کرد که در آن مدعی شده بود تگرگی در چین باریده که دانههایش بهشکل ویروس کرونا درآمده بودهاند، گرچه عکسهای منتشر شده به نظر واقعی میرسند اما نویسندهٔ مقاله، متذکر شده که یک روحانی یهودی در اسرائیل این امر را نشانهٔ آخر زمان دانسته مدعی شده که این بارش تگرگ کار خدا بوده است.
آگهی
نگاه کارشناسی
از سوی دیگر، در بحران کرونا، فعالیت مبلغان مذهبی تندرو از تمامی فرقهها (عمدتا پروتستان) روی شبکههای اجتماعی بسیار بیشتر شده و شماری از آنها پیروان زیادی جذب کردهاند. برای نمونه اُسکار گوتییهرز، مبلّغ مکزیکی که آخر ماه مه، درست در میانهٔ شیوع کرونا در مکزیک، حساب کاربری فیسبوکش را باز کرده توانسته در همین مدت کوتاه بیش از ۲۱۹ هزار دنبالکننده جذب کند.
نیکلاس ایگلسیاس اشنایدر، عضو سازمانی است که نقش دین و باورهای مذهبی را در اجتماع بررسی میکند. او میگوید: «در دوران بیماری همهگیر، افراد بیشتر مستعد آن هستند که تحت تأثیر حرف رهبران مذهبیخود قرار بگیرند.»
وی میافزاید: «در برابر بیماری و احتمال مرگ، انسانها معمولا نومید و درمانده میشوند و این ضعف احساسی، منطق را تضعیف میکند و قبول هر وعدهٔ محافظت و درمان را آسان میکند.»
او همچنین دربارهٔ تئوریهای توطئه میگوید: «هرگونه تئوری از این دست، چه دربارهٔ خاستگاه مسأله و چه دربارهٔ درمان بیماری، وقتی از سوی یک نیروی اعتقادی القا میشود ایمانداران آن را میپذیرند و بیچونوچرا وارد نظام اعتقادی خود میکنند.»
آگهی