اما وضعیت کار حرفهای خبرنگاران در دنیا چگونه است؟ طبق گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، تنها ۹ درصد جمعیت جهان در کشورهایی هستند که در آنها خبرنگاران در شرایط مطلوب و آزاد و همراه با استقلال به حرفه خود مشغول هستند.
آگهیمجمع عمومی سازمان ملل متحد، در سال ۱۹۹۳ به پیشنهاد یونسکو روز سوم ماه مه، را روز جهانی آزادی رسانهها نامید.
هم اکنون ۲۶ سال از آن تاریخ گذشته است اما وضعیت آزادی رسانهها چگونه است؟
دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۱۹، ضمن فراخوان برای دفاع از حقوق خبرنگاران اعلام کرد در سال گذشته میلادی ۱۰۰ خبرنگار در حمایت از مطبوعات و نشریات مستقل کشته شدند. گرچه این آمار طبق گزارش فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران دست کم ۱۹۵ خبرنگار است.
دبیرکل سازمان ملل در پیام خود تاکید کرد که هیچ حکومت مردم سالاری بدون دسترسی به اطلاعات شفاف و قابل اطمینان کامل نیست.
گوترش تصریح کرده، هنگامی که کارمندان رسانهها هدف قرار گیرند، تمامیت جوامع متحمل هزینه خواهد شد.
اما وضعیت کار حرفهای خبرنگاران در دنیا چگونه است؟ طبق گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، تنها ۹ درصد جمعیت جهان در کشورهایی هستند که در آنها خبرنگاران در شرایط مطلوب و آزاد و همراه با استقلال به حرفه خود مشغول هستند.
این ارزیابی میگوید که ۷۴ درصد مردم جهان در کشورهایی هستند که در آنها روزنامه نگاران به شدت سرکوب میشوند.
از سوی دیگر در آخرین ردهبندی جهانی آزادی رسانهها، نروژ در بین ۱۸۰ کشور بهعنوان آزادترین و امنترین کشور برای رسانهها شناخته شد و ایران در جایگاه ۱۷۰، افغانستان ۱۲۱ و عربستان ۱۷۲ قرار گرفتند. جایگاه ایران نسبت به سال گذشته شش رده و افغانستان نیز سه رده تنزل داشت.
طبق این گزارش که سالانه توسط سازمان گزارشگران بدون مرز منتشر میشود، شمار کشورهای امن که در آنها روزنامهنگاران بتوانند وظایفشان را با امنیت و آزادی انجام دهند کاهش یافته است.
طبق این گزارش، نروژ برای سومین سال پی در پی رده نخست خود را حفظ کرده است و فنلاند به رده دوم صعود کرده و جای هلند را که در رده چهارم است گرفته است. سوئد هم در رده سوم قرار دارد. در بین کشورهای مورد بررسی، اتیوپی با ۴۰ پله صعود بالاترین رشد را داشته است و به رده ۱۱۰ رسیده است و گامبیا با ۳۰ پله صعود به رتبه ۹۲ دست یافته است.
خبرنگاران یورونیوز درباره آزادی رسانهها چه نظری دارند؟ گزارش زیر را تماشا کنید:
اروپا؛ بیشترین وخامت وضعیت آزادی رسانهها در سال ۲۰۱۹
طبق گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز، اتحادیه اروپا بیشترین وخامت وضعیت آزادی رسانهها را در سال ۲۰۱۹ ثبت کرده است. در این گزارش به کشته شدن سه روزنامهنگار در مالت، اسلواکی و در بلغارستان در سال گذشته اشاره شده است. طبق این گزارش در هلند در پی تهدیدهای جدی دو روزنامهنگار تمام وقت از سوی پلیس حفاظت میشوند. این گزارش اضافه میکند: «در سوئد هم هر روز بیشتر شاهد رشد حمله های سایبری علیه روزنامهنگارانی هستیم که درباره جنایات سازمان یافته و یا مذهب کاووش میکنند.»
طبق اطلاعات این گزارش، منصرف کردن روزنامهنگاران از کارهای تحقیقی گاه همراه با حمله فیزیکی است به طوریکه در صربستان در سال ۲۰۱۸ موارد خشونت فیزیکی علیه روزنامهنگاران کاووشگر افزایش چشمگیر داشت.
فرانسه در رده ۳۲ این فهرست قرار دارد اما این گزارش مینویسد: « ژان لوک ملانشون رهبر جریان فرانسه تسلیم ناپذیر، کینه به روزنامهنگاران را «مقدس و عادلانه» میداند. تنفر از رسانهها یکی از ویژهگیهای اصلی جنبش جلیقه زردها در فرانسه است که به شکل خشن در تعرضهای فیزیکی پدیدارمیشود. در سال گذشته چندین حادثه جدی شمارش شده است و این در کنار خشونت پلیس و استفاده از گلولههای پلاستیکی است که به شکل ویژه خبرنگار عکاسان را نشانه میگیرد.»
سازمان گزارشگران بدون مرز درباره مجارستان که ۱۴ رتبه در این فهرست سقوط داشته می نویسد: « پافشاری مسوولان حزب ویکتور اوربان برامتناع از گفتگو با روزنامهنگارانی که به رسانه های دوستان فیدز نیستند امری تکان دهنده است.»
آگهیهمچنین در بخش اروپایی این گزارش به وضعیت ترکیه هم اشاره شده است. این کشور در این گزارش بزرگترین زندان جهان برای فعالان رسانه معرفی شده است.
بیشتر بخوانید:
- «نفرت از خبرنگاران در جهان افزایش یافته است»
- گزارشگران بدون مرز: بیلان خشونت علیه روزنامه نگاران در سال ۲۰۱۶
- گزارشگران بدون مرز: خشونت علیه خبرنگاران در سال ۲۰۱۸ افزایش یافت
ردهبندی کامل آزادی رسانهها ۲۰۱۹ را در این لینک مطالعه کنید.