به گزارش تلگراف به نقل از مقامات ایرانی، تهران پس از جنگ ۱۲ روزه کنترل خود بر حوثیهای یمن را از دست داده و برای حفظ آنچه از «محور مقاومت» باقی مانده، در تقلاست. به گفته این مقامات، حوثیها که پیوسته به خطوط کشتیرانی بینالمللی حمله میکنند، دیگر از تهران دستور نمیگیرند.
یک مقام ایرانی که با روزنامه بریتانیایی تلگراف گفتگو کرد، گفت: «حوثیها مدتی است که یاغی شدهاند و حالا دیگر واقعا شورشی هستند. آنها دیگر مثل گذشته از تهران تبعیت نمیکنند.»
این مقام ایرانی افزود: «البته فقط حوثیها نیستند. برخی از گروههای عراق نیز اکنون طوری برخورد میکنند که انگار هیچوقت با آنها ارتباطی نداشتیم.»
پس از آنکه اسرائیل فرماندهان حزبالله از جمله حسن نصرالله را ترور کرد و حماس نیز طی بیش از دو سال حملات اسرائیل به شدت ضعیف شد، حوثیها به آخرین نیروی نیابتی مهم ایران در منطقه تبدیل شدند.
بنابر اطلاعاتی که به دست تلگراف رسیده، یکی از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه در تلاش برای بازگرداندن حوثیها تحت کنترل تهران، هفته گذشته وارد صنعا، پایتخت یمن شد.
بنابر این گزارش، سپاه قصد دارد به عنوان بخشی از تلاش برای راضیکردن حوثیها و بازسازی «محور مقاومت» حول آنها، پس از رکودی چندماهه، مجددا به تقویت آنها بپردازد.
مقامات ایرانی پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل به صورت فزایندهای بر داراییهای خود در منطقه یعنی برخی از گروههای شبهنظامی عراق و حوثیهای یمن متکی شدند.
از سوی دیگر، اگرچه جمهوری اسلامی برای دههها با به راه انداختن کارزارهای گسترده نظامی و تبلیغاتی سعی داشت خود را حامی اصلی مقاومت فلسطینیان نشان دهد، اما در گفتگوهای آتشبس در غزه، در شرمالشیخ مصر حاضر نشد. مقامات ایرانی در گفتگو با تلگراف اذعان کردند: «آنها میدانند بازی را باختهاند.»
یک مقام ایرانی درباره شبهنظامیان عراقی گفت: «چندینبار به آنها گفته شد که تا آبها از آسیاب بیفتد و اوضاع آرام شود، مدتی تمرین نظامی هم نکنند. اما آنها هم گوش نمیدهند.»
بحران در رابطه ایران با نیروهای نیابتی در منطقه نشاندهنده تغییری بنیادین در موضع جمهوری اسلامی در منطقه است و تهران را مجبور میکند که با فروپاشی راهبردی مواجه شود که به جای رویارویی مستقیم نظامی، طی چهار دهه بر پایه نمایش قدرت از طریق نیروهای نیابتی بنا شده بود.
این در حالی است که حوثیهای یمن که از سالها حملات هوایی جان سالم به در بردهاند، در پنهان کردن تجهیزات نظامی خود تبحر یافتند و برای کاهش وابستگی به حمایت ایران، در ماههای اخیر به گسترش اتحادها و خطوط تدارکاتی خود پرداختند.
محمود شحره، دیپلمات پیشین یمنی گفت: «حوثیها به مشوق نیازی ندارند. موضوع بر سر باور حوثیها و ادبیات و روایتهای آنهاست.»
او افزود: «البته ما هماهنگی آنها با ایران و حمایت جمهوری اسلامی و قاچاق و انتقال فناوری از ایران به صنعا را انکار نمیکنیم. حوثیها از پیش انگیزههای خود را برای تشدید تنشها دارند.»
به گزارش تلگراف، شکاف میان حوثیها و تهران به ماه آوریل برمیگردد. زمانی که ایران در جریان حملات سنگین آمریکا به حوثیها، از بیم آنکه پایش به رویارویی مستقیم با آمریکا باز شود، به کمک حوثیها نشتافت.
با این حال، حوثیها از زمان حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائیل تاکنون تاکتیکها و توان موشکی خود را ارتقا داده و وجهه عمومی قدرتمندتری از خود به نمایش گذاشتهاند. آنها اکنون کنترل صنعا را در دست دارند، پول چاپ میکنند، به جمعآوری مالیات میپردازند، کمکهای بینالمللی را منحرف میکنند، قاچاق میکنند، به گروههای تروریستی در آفریقا سلاح میفروشند و در مسیرهای کشتیرانی بینالمللی اختلال ایجاد میکنند.
آنها همچنین مزیت جغرافیایی دارند. جغرافیای کوهستانی یمن به آنها کمک میکند انبارهای موشک و پهپاد را در غارها و سازههای زیرزمینی پنهان کنند.
بنابر این گزارش، عبدالرضا شهلایی، از فرماندهان نیروی قدس سپاه پاسداران که پیشتر از صنعا به تهران فراخوانده شده بود، هفته گذشته برای رسیدگی به آنچه رسانههای یمنی مخالف حوثیها، بحران رهبری در این گروه میخوانند، به صنعا فرستاده شد.
این درحالی است که به گزارش «دیفنس لاین» (Defense Line)، پلتفرم یمنی در حوزه نظامی، حوثیها در حال حاضر با بحران گزینهها و اولویتها، فشار چالشهای داخلی و چشمانداز پیچیده منطقهای روبهرو هستند.
در این گزارش آمده است که نیروها و کارشناسان سپاه که به حوثیها کمک میکنند، «این خلا را پر نمیکنند و در اصل ادامه و بازتاب سردرگمی هستند که در تهران وجود دارد.»
عبدالرضا شهلایی یکی از مرموزترین فرماندهان سپاه است. آمریکا برای هرگونه اطلاعات درباره شبکه و فعالیتهای او ۱۵ میلیون دلار پاداش تعیین کرده است.
به گفته یک مقام ایرانی که با تلگراف گفتگو کرد، یکی از برنامههای آقای شهلایی این است که حوثیها را ترغیب کند «بیش از پیش همکاری کنند، زیرا آنها تنها گروه باقیماندهای هستند که هنوز کارکرد دارند.»
از سوی دیگر، به گفته کارشناسان کارزار دوساله حملات هوایی به حوثیها به رهبری آمریکا که دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا ادعا میکرد این گروه شبهنظامی را «از بین برده است»، کمتر از ادعای او موثر بوده است. این در حالی است که تخمین زده میشود این کارزار حدود هفت میلیارد دلار خرج روی دست آمریکا گذاشته است.
بنابر این گزارش، حوثیها که پیش از این سالها حملات هوایی نیروهای تحت رهبری عربستان سعودی را تحمل کردهاند، به پنهان کردن سلاحهای خود برای انجام حملات سیار «بزن و در رو» عادت دارند.
بدر سیف، استاد دانشگاه کویت معتقد است که همکاری ایران و حوثیها به سود هر دو بوده است.
آقای سیف گفت: «همکاری ایران و حوثیها برای هر دو طرف سودمند است و این اتفاق افتاده است. اما من فکر میکنم آنها منافع متفاوتی نیز دارند و وقتی صلاح بدانند، چه در مورد ایران و چه در مورد حوثیها، منافع خود را دنبال خواهند کرد. همکاری این دو به نوعی اعطای حق امتیاز است.»