بریتانیا روسیه را به هماهنگی برای خرابکاری رایانهای ژوئن ۲۰۱۷ موسوم به عملیات «NotPetya» متهم کرده است. آن حمله به هزاران رایانه در سرتاسر جهان آسیب رساند.
آگهیپشت نام «جی آر یو» (GRU) چه رازی نهفته است؟
این حروف اختصاری نمایانگر نام «اداره اصلی اطلاعات روسیه» است که مخوفترین سازمان جاسوسی به شمار میرود. ترجمه دقیق نام این سازمان «اداره کل اطلاعات ستاد نیروهای مسلح» است که بیش از هر چیز در زمینه انجام حملات سایبری در سراسر جهان شناخته شده است.
این اداره همچنین وظیفه «حذف» مأموران قدیمی روس را که اصطلاحا به کشور خود «خیانت» کردهاند به عهده دارد و هنگام درگیریهای مهم خارجی نیروهای نخبه خود موسوم به «اسپتسناز» را وارد عمل میکند.
یکی دیگر از دلایلی که اداره اطلاعات را به عنوان خطرناکترین سرویس جاسوسی در جهان معرفی میکنند آن است که بر خلاف سازمانهای اطلاعات در دولتهای دیگر، ادارهای عمومی نیست و مردم عادی آن را نمیشناسند.
چهره این سازمان البته اکنون دیگر مخفی نیست زیرا در سالهای اخیر هلند، بریتانیا، آمریکا، کانادا و استرالیا تشکیلات اطلاعاتی روسیه را به انجام موارد زیادی از حملات انفورماتیک در خاک خود متهم کردهاند.
این کشورها تنها به متهم کردن اکتفا نکرده و عملا به اقدام روسیه پاسخ دادند. روز پنجشنبه ۱۲ مهر، هلند اعلام کرد ۴ مأمور روسی مظنون به برنامهریزی برای هک کردن سایت سازمان منع سلاحهای شیمیایی در لاهه را از خاک خود اخراج کرده است. مقامهای آمریکا نیز در همان روز ۷ عضو سازمان اطلاعات نظامی روسیه را به هک کردن سایت سازمانهای ورزشی بینالمللی از جمله آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ در مونترآل کانادا و شرکت وستینگهاوس آمریکا، تأمینکننده سوخت هستهای برای نیروگاههای اوکراین، متهم کردند.
وزارت امور خارجه بریتانیا در صفحه توئیتر خود تصویری از چهار مرد اخراج شده از خاک هلند را منتشر کرد. گفته میشود این چهار تن در ماه آوریل گذشته به روسیه بازگشتهاند.
جی آر یو در سال ۱۹۱۸، یعنی درست صد سال پیش به دست رهبران بلشویک آن دوران تأسیس شد. این اداره از همان آغاز ضمن پایش اوضاع داخلی، دستی هم در جاسوسی خارج از کشور داشت. رئیس کنونی آن ایگور کوروبف باید به تاریخ اداره تحت مدیریت خود مفتخر باشد زیرا با وجود آن که سازمان موازی تشکیلات او در زمان شوروی سابق یعنی «کاگب» منحل شد، او توانست همچنان در صدر قویترین اداره اطلاعات روسیه به کار خود ادامه دهد. جالبتر از همه این که نام آقای کوروبف در سیاهه مقامهای روسی تحریم شده از سوی آمریکا دیده نمیشود.
بیشتر بخوانید:
- وزارت دادگستری آمریکا هفت مامور امنیتی روسیه را به انجام حملات سایبری متهم کرد
- هلند: مظنونان روسی حمله سایبری به سازمان منع گسترش سلاحهای شیمیایی را اخراج کردیم
جی آر یو یا آژانس اطلاعاتی ارتش روسیه تاکنون با فرستادن نیروهای نخبه خود برای اجرای عملیات در صحنههای درگیری نظامی جدی مانند افغانستان، چچن و گرجستان، نقش مهم خود در بازیگری خارجی را نشان داده است. بر اساس برخی گزارشهای سرویسهای مخفی غرب، نیروهای جی آر یو در سالهای اخیر نیز در حمایت از جداییطلبان شرق اوکراین نیز نقش مهمی برعهده داشتهاند. آنها بعد از آن نیز در همان منطقه موفق شدند روند جدایی شبه جزیره کریمه از اوکراین را تسریع کنند. این نیروها در سوریه نیز اصطلاحا به عنوان «مستشار» نظامی از رژیم بشار اسد حمایت میکنند.
حملات سایبری سه ساله
در سه سال گذشته جی آر یو به عنوان یک سازمان بسیار ماهر در حملات سایبری مطرح شده است. مرکز ملی امنیت سایبری بریتانیا اعلام کرد که بسیاری از حملات گروههایی از این سازمان روسی تحت نامهای رمزی «خرس فانتزی»، «کرم خاکی»، «خلافت سایبری»، «سوفیسی»، «عاملان انرژی سیاه» و غیره را شناسایی کرده است. بریتانیا به ویژه روسیه را به هماهنگی برای خرابکاری رایانهای ژوئن ۲۰۱۷ موسوم به عملیات «NotPetya» متهم کرد. آن حمله به هزاران رایانه در سرتاسر جهان آسیب رساند.
آمریکا نیز هک شدن رایانههای حزب دموکرات را که احتمالا به منظور دخالت در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ این کشور انجام شده بود، به روسیه نسبت داد.
در ماجرای مسموم شدن سرگئی اسکریپال جاسوس پیشین روس با عامل اعصاب نوویچوک در روز ۱۳ اسفند ۹۶ در سالزبری بریتانیا، سرویس اطلاعاتی این کشور روسیه را به دسیسهچینی برای قتل این فرد و دخترش متهم کرد. مقامهای قضایی بریتانیایی پس از آن برای دو تبعه روسی مظنون به دست داشتن در این عملیات حکم جلب صادر کردند.
سرگسی اسکریپال دقیقا یک افسر پیشین اطلاعات نظامی روسیه بود که در سال ۲۰۰۶ در کشورش دستگیر و به «خیانت بزرگ» برای دولت بریتانیا متهم شده بود. او در سال ۲۰۱۰ در جریان تبادل جاسوسان غربی زندانی در روسیه آزاد شد و به لندن رفت.