تحصیلات و سلامت با یکدیگر رابطه‌ای مستقیم دارند. تا حدی که می‌توان بهره‌مندی از آموزش و پرورش را مهمترین عامل در بهبود سلامت و کیفیت زندگی زنان و همچنین کودکان در سراسر جهان قلمداد کرد.
آگهیاز آغاز مبارزات منسجم زنان برای رسیدن به حقوق برابر در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بیش از یک قرن می‌گذرد. گرچه این تلاش‌های فعالان حقوق زنان دستاوردهای چشمگیری را به همراه داشته است اما دو مساله اساسی از دید بسیاری پنهان مانده است: تحصیلات و سلامت
براساس آمارهای اعلام شده از سوی نهادهایی چون سازمان ملل متحد و سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۱۳۰ میلیون دختر بین ۶ تا ۱۷ سال از تحصیلات محرومند. همچنین ۶۱ درصد از جوانان رده سنی ۱۵ تا ۲۴ سال که خواندن و نوشتن نمیدانند، زن هستند و تخمین زده می‌شود بیش از ۵۰۰ میلیون زن در سراسر جهان بی‌سواد هستند.
تحصیلات و سلامت با یکدیگر رابطه‌ای مستقیم دارند. تا حدی که می‌توان بهره‌مندی از آموزش و پرورش را مهمترین عامل در بهبود سلامت و کیفیت زندگی زنان در سراسر جهان قلمداد کرد.
تحصیلات کیفیت زندگی زنان را ارتقا می‌بخشد و آنان را تا حد زیادی در برابر بیماری‌های مقاربتی همچون ایدز و خشونت خانگی مصون می‌سازد. زنان تحصیل کرده همچنین قادرند تا مشاغل بهتر و با درآمد بیشتری بیابند و بدین ترتیب با مشارکت در اقتصاد خانواده، زندگی بهتری برای افراد خانواده را رقم بزنند.
تحصیلات زنان نقش بسیار مهم و حیاتی در سلامت کودکان بازی می‌کند. براساس آمارهای جهانی، مرگ و میر نوزادان و کودکان زیر ۵ سال در میان مادران بی‌سواد یا کم‌سواد بسیار بالاتر از مادران باسواد است چرا که مادران دارای تحصیلات به علائم سلامت و بیماری کودکان خود توجه بیشتری دارند و اطلاعات آنان در مورد بیماری‌های کودکان وسیع‌تر است. همچنین کودکانی که مادران بی‌سواد یا کم‌سواد دارند بیشتر در معرض سوتغذیه هستند، عاملی که سلامت جسمانی و روانی این کودکان را در دوران کودکی و بزرگسالی به خطر می‌اندازد.
از سوی دیگر این مساله به صورت یک چرخه بر تحصیلات آینده فرزندان اثر دارد. مشکلات بهداشتی می تواند بر کیفیت و کمیت آموزش کودکان اثر گذاشته و آن را تضعیف کند. برخی از بیماری‌ها سبب می‌شود تا کودکان از تحصیل بازبمانند. در موارد دیگر، ممکن است کودکان مجبور شوند برای نگهداری از اعضای خانواده مدرسه را ترک کنند.
آمارها نشان می‌دهند که شکاف جنسیتی در آموزش و پرورش در سراسر جهان در حال کاهش است و منعکس کننده تلاش‌های فعالان این عرصه برای آموزش زنان و دختران است. با این حال، تنها کمتر از نیمی از کشورهای جهان به برابری جنسیتی در زمینه ثبت‌نام کودکان در دوره دبستان و دبیرستان دست یافته‌اند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
وضعیت تحصیلات و سلامت زنان در ایران
حق تحصیل یکی از مهمترین مطالبات جنبش زنان ایران در اوایل قرن بیستم بود. پیش از انقلاب ایران بسیاری از خانواده‌های سنتی و مذهبی دختران خود را به مدرسه نمی‌فرستادند چرا که با تحصیل آنان در مدارسی که در آنها معلمان مرد حضور داشتند، مخالف بودند. اسلامی شدن ایران گرچه سبب شد که زنان بسیاری از حقوق مدنی، اقتصادی و سیاسی را که در سال‌های پیش از وقوع انقلاب دریافت کرده بودند، از دست بدهند، اما بسیاری از خانواده‌های متعصب به دختران خود اجازه دادند تا در مدارس حضور یابند.
حق تحصیل برای همه بدون تبعیض جنسیتی به طور واضح تحت حمایت قانون اساسی ایران و اسناد بین‌المللی که از سوی ایران پذیرفته شده است، قرار دارد و تمامی شهروندان ایرانی می‌توانند تا پایان دبیرستان در این کشور رایگان تحصیل کنند. اما همچنان با وجود تلاش فعالان اجتماعی، در بسیاری از مناطق روستایی و دوردست، کودکان به دلیل نبود امکانات آموزشی از تحصیل محرومند و این معضل در مورد دختران بیشتر از پسران است.
از دهه ۷۰ خورشیدی، میزان حضور دانشجویان زن در ایران افزایش چشمگیری یافت و به تدریج تعداد دانشجویان زن در دانشگاه‌ها از دانشجویان مرد فزونی یافت. اما با وجود این تغییرات، همچنان زنان برای تحصیل در برخی از رشته‌های دانشگاهی تحت تبعیض هستند.
در راستای افزایش سطح تحصیلات زنان، میزان مرگ و میر کودکان از قریب به ۱۸۰ کودک زیر ۵ سال به ازای هر هزار تولد در دهه ۵۰ خورشیدی به ۱۵ کودک به ازای هر هزار تولد در سال‌های اخیر رسیده است. گرچه افزایش بهداشت عمومی نیز از عوامل دخیل در این کاهش است، اما همانطور که پیشتر ذکر شد مهمترین عامل بازدارنده مرگ نوزادان، افزایش سواد مادران است.
در زمینه سایر مراقبت‌های بهداشتی زنان، ایران به موفقیت‌های چشمگیری دست یافته است. با این وجود شاخص سلامت زنان در ایران هنوز به نقطه مطلوب خود نرسیده است و زنان بسیاری از تشخیص و درمان بیماری‌های گوناگون محرومند.