پس از اعلام استراتژی جدید آمریکا در قبال افغانستان، همانطور که قابل پیشبینی بود بازیگران داخلی و بینالمللی واکنشهای متفاوتی به آن نشان دادند.
انتقاد مستقیم و بیسابقه دونالد ترامپ از پاکستان بهعنوان پناهگاه گروههای تروریستی، باعث شد تا چه در افغانستان، چه در پاکستان و چه در میان قدرتهای منطقهای و جهانی، تائید یا انتقاد از سیاست جدید آمریکا با اشاره به سیاستهای اسلامآباد همراه باشد.
افغانستان: پاکستان به ندای صلح لبیک گوید
اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان – که در جنوب این کشور در قندهار به سر میبرد- با استقبال از سیاستهای جدید آمریکا گفت: «پیام افغانستان نیز به پاکستان این است که با این کشور صلح پایدار میکند، اکنون پاکستان باید به ندای صلح افغانستان لبیک گوید تا افغانستان به ثبات برسد.»
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی و دیگر شخصیتهای دولت وحدت ملی و همچنین نمایندگان مجلس و بسیاری دیگر از سیاستمداران افغانستان از اعلام سیاست جدید آمریکا، آنهم با انتقاد از پاکستان، استقبال کردند.
صدیق صدیقی، مدیر مرکز اطلاعات و رسانههای حکومت افغانستان با انتشار یک پیام توییتری، ایران و روسیه را در آغاز راهی معرفی کرد که پاکستان سالها است درگیر آن است: حمایت از طالبان.
Taliban were created and still being nurtured by Pakistan like many other terrorist networks, Russians and Iran just started to follow Pak
— Sediq Sediqqi (@SediqSediqqi) August 22, 2017
طالبان، به واشنگتن و کابل هشدار دادند که تا زمان حضور نظامیان بیگانه در افغانستان، جهاد ادامه خواهد یافت.
پاکستان: صلح در افغانستان آرزوی ما است
وزارت امور خارجه پاکستان در واکنش به سخنان دونالد ترامپ با انتشار بیانهای، ضمن رد اتهام پناه دادن به گروههای تروریستی اعلام کرد «همکاری با جامعه جهانی برای محو تهدیدهای تروریستی و برقراری صلح در افغانستان آرزوی همیشگی این کشور بوده است.»
مدارس اسلامی پاکستان و سازمان اطلاعات/استخبارات این کشور (آیاسآی) به عنوان بنیانگذاران طالبان در دهههای ۸۰ و ۹۰ میلادی قرن بیستم به شمار میروند. سیاستهای اسلامآباد در قبال افغانستان، پس از سقوط طالبان در میان بخشهای گستردهای از مردم افغانستان به معنای واقعی کلمه «منفور» است.
استقبال هند، انتقاد چین
یکی از رئوس استراتژی جدید آمریکا در افغانستان، دعوت هند به نقشآفرینی بیشتر در کمک به برپایی ثبات و گسترش امنیت در افغانستان و گسترش همکاریهای اقتصادی است. وزارت امور خارجه هند با استقبال از این رویکرد، خود را در نگرانیها و برنامههای اعلام شده، شریک خواند.
در دو سال گذشته، دهلی نو همراه با تهران و کابل تمایل خود را برای نقشآفرینی بیشتر در افغانستان نشان داده است. تلاش برای توسعه بندر چابهار ایران بهمنظور خروج افغانستان از حصار خشکی، یکی از جدیترین پروژههای کابل و همسایگانش منهای پاکستان به شمار میرود.
اهمیت ژئوپولیتیک راهبرد جدید آمریکا در قبال افغانستان برای هند، در چارچوب مخاصمات دیرینه این کشور با پاکستان، بیش از پیش قابل درک خواهد بود.
بیشتر بخوانید: “چابهار یا گوادر؛ شکلگیری قطبهای ژئوپولیتیک جدید در منطقه؟”: http://fa.euronews.com/2016/05/24/chabahar-vs-gwadar-geopolitical-port-for-a-regional-competition-iran-afghanistan
چین، دیگر همسایه پاکستان، افغانستان و هند، شاید تنها قدرتی است – که دستکم تا زمان تنظیم این گزارش- از پاکستان دفاع کرده است. وزیر امور خارجه چین با وجود استقبال «از همکاری هند و آمریکا در افغانستان، به شرط تهدید نشدن منافع پکن» گفت: «ما باور داریم که جامعه بینالمللی باید پاکستان را به عنوان یک کشور ضد تروریسم بشناسد.»
سکوت ترامپ درباره ایران، سکوت ایران درباره استراتژی ترامپ
یکی از نکات جالب توجه سخنرانی ترامپ درباره استراتژی جدید ایالات متحده آمریکا در افغانستان، عدم ذکر نام ایران بود؛ کشوری که بیشترین مرز با افغانستان را دارد. در ماههای گذشته و بهویژه پس از مرگ ملا اختر منصور، تهران به حمایت از طالبان در افغانستان، برای مقابله با داعش متهم شد؛ اتهامی که ایران همواره آن را رد کرده است.
تهران در زمان حمله آمریکا و متحدانش به افغانستان در سال ۲۰۰۱، با واشنگتن، دستکم همکاری اطلاعاتی کرده بود.
بیشتر بخوانید: بازی پیچیده ایران در افغانستان