میشائیل هانکه: تماشاگر بخشی از فیلم است

میشائیل هانکه: تماشاگر بخشی از فیلم است
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

تردیدی نیست که میشائیل هانکه با سبک و سیاقی یگانه، جایگاهی ویژه در سینمای معاصر دارد؛ فیلم های چون بازیی های خنده دار، روبان سفید و عشق و البته ده ها جایزه بین المللی از جمله دو نخل طلا فستیوال کن، هانکه را به یکی از بزرگ ترین فیلمسازان تاریخ سینما بدل کرده است. وی امسال جایزه شاهزاده آستوریاس را نیز بدست آورد. یورونیوز به این بهانه با این فیلمساز اتریشی گفت و گو کرد.

یورونیوز: آقای هانکه، از میان فهرست بلند بالای جوایزیی که به خاطر آثارتان بدست آوردید، کدامیک را بیشتر دوست دارید؟

میشائیل هانکه: ببینید دریافت جایزه همیشه باعث افتخار و خوشحالی است. مهم این است که فیلم دیده شود و جوایز نیز همواره حس کنجکاوی تماشاگران را برای دیدن فیلم بر می انگیزد. و خب شکی نیست که دریافت جایزه ای مهم احساس ویژه دارد، اما این را هم باید اضافه کنم که هیچگاه از دریافت جایزه حتی در فستیوالی کوچک و کم اهمیت نیز ناراضی نبوده ام.

یورونیوز: آخرین فیلم شما، «عشق» از عشق، پایان زندگی و ترس از مرگ می گوید. فیلمی که نخل طلایی و اسکار را ربود و توجه بسیاری از علاقه مندان به سینما را به خود جلب کرد. و این به رغم اینکه بسیاری از پرداختن به این مفاهیم ابا دارند. این موفقیت را چگونه توضیح می دهید؟

میشائیل هانکه: فکر می کنم بخشی از این موفقیت به زمان اکران فیلم مربوط است. قبلا هم گفته ام که اگر فیلم ده سال پیش ساخته می شد، به احتمال زیاد این موفقیت را بدست نمی آورد. در سال های اخیر مفاهیم و درون مایه فیلم عشق به طور گسترده تحت پوشش رسانه ای قرار گرفته و توجه مردم را به خود جلب کرده است. چراکه موضوعی مهم است. البته خوش شانس هم بودم. زمانی که موضوع فیلم را با تهیه کنندگانم در میان گذاشتم، گفتند خطر شکست فروش جدی است و سعی کردند رای ام را بزنند، اما این موضوع برای من جالب بود و به مساله ای شخصی تبدیل شده بود. در نتیجه اصرار کردم و حالا همه راضی هستند. همه خوشحالند که فیلم سرانجام ساخته شد.

یورونیوز: فیلم های شما حسی دوگانه را در ذهن برخی از تماشاگران تداعی می کند چرا که به ترس ها و تابوهای جامعه می پردازد. مفهوم خشونت نیز نقش قابل توجهی دارد؛ خشونت روحی و جسمی. برخی تماشای فیلم های شما را به شکنجه تشبیه می کنند. آیا آنها را درک می کنید؟

میشائیل هانکه: راستش را بخواهید باید بگویم که هیچکس مجبور نیست فیلم های من را ببنید. این نکته که گفتید اغلب در مورد فیلم «بازی های خنده دار» مطرح می شود؛ می گویند هدف این فیلم تحریک و اغوا تماشاگر بود که درک کند تماشای فیلمی خشن چه خطراتی دارد. به طور معمول در سینما، خشونت مانند کالایی مصرفی مورد استفاده قرار می گیرد؛ در سالن می نشینیم، به اکران نگاه می کنیم و می گویم اینها فیلم است؛ گویی داستان فیلم اصلا ربطی به ما ندارد. اما هدف من در آن فیلم این بود که نشان دهم که تماشاگر بخشی از فیلم است و گاه حتی در آن مشارکت می کند.

یورونیوز: شما اتریشی ولی متولد مونیخ هستید. در وین زندگی می کنید، و به آلمان بسیار سفر می کنید ولی فیلم هایتان در فرانسه و به زبان فرانسوی است. چرا فرانسه را ترجیح می دهید؟

میشائیل هانکه: من آنجایی را ترجیح می دهم که اجازه کار آزادانه داشته باشم. تهیه سرمایه و ساخت فیلم در فرانسه راحت تر است. البته منظورم فیلم های «مشکل پسند» است نه فیلم های تجاری. علاوه بر این در فرانسه هنرپیشگان فوق العاده ای وجود دارند. منظورم این نیست که در آلمان چنین هنرپیشگانی یافت نمی شوند، اما خب، من روابطم را بیشتر در فرانسه شکل دادم و در این مسیر ژولیت بینوش نقش مهمی داشت؛ او فیلم های اتریشی مرا دیده بود و با من تماس گرفت و پرسید آیا مایل هستم کار مشترکی با او انجام دهم. من به راستی شگفت زده شده بودم. اول فکر کردم دست ام انداخته اند. اما حقیقت داشت و سرانجام نخستین فیلم ساخته شد. و موقعیت های بعدی در پی آن پیش آمد. البته باید بگویم که ساخت فیلم بستگی به داستان آن دارد. من محدودیت مکانی ندارم، اگر لازم باشد در آلمان و اتریش هم کار خواهم کرد.

یورونیوز: اخیرا خبرنگاری که عاشق کارهای شما است حساب توییتری به نام شما باز کرد و در آن سخنان طنزآمیزی نوشت که هواداران زیادی هم داشت و ظاهرا شما را هم به خنده واداشت. البته اندک زمانی بعد حساب توییتر بسته شد. ولی گویی شما علاقه چندانی به شبکه های اجتماعی ندارید؟

میشائیل هانکه: نه این طور نیست. من از وجود این حساب بی خبر بودم تا تعدادی دانشجویان داستانش را تعریف کردند. من هم رفتم و دیدم و به نظرم بامزه آمد. ولی من هیچگاه نگفتم که به رسانه های جدید و شبکه های اجتماعی علاقه ندارم. برعکس، حتی در حال نوشتن فیلمنامه ای جدید هستم که نیم نگاهی هم به این موضوع دارد. ولی خب، مایل نیستم که تمام وقتم را صرف این چیزها بکنم.

یورونیوز: پرسش بعدی هم اتفاقا درباره فیلم جدیدتان بود، ممکن است کمی بیشتر در این مورد حرف بزنید؟

میشائیل هانکه: نمی توانم توضیح بیشتر بدهم، چرا که بارها اینکار را کرده ام و سرآخر مجبور شده ام گفته هایم را تصحیح کنم؛ چون فیلم نهایی در بسیاری از اوقات هیچ ربطی به حرفهایی که پیش تر زده بودم نداشته است. و به این دلیل قسم خورده ام که تا پایان کار جلو خودم را بگیرم و سکوت کنم.

یورونیوز: طی سال های اخیر شاهد این بودیم که بسیاری از فیلمسازان آمریکایی، سینما را رها کرده و به سریال سازی در تلویزیون روی آورده اند. با توجه به اینکه شروع کار شما در تلویزیون بوده است، فکر می کند این نگرش جدید ادامه خواهد یافت؟

میشائیل هانکه: تا زمانی که سینمای تجاری در این سطح پایین و حقیر بماند، کاملا طبیعی است که آنهایی که کمی بلندپروازی دارند و اندکی می اندیشند به دنبال مکان های جدید باشند. ده سال پیش هیچکس فکر نمی کرد که تلویزیون دوباره متولد و تحول شود؛ اتفاقی که به لطف فیلمسازان روشنفکر آمریکایی رخ داد که ناامید از سینما به سریال سازی روی آوردند. من از این حرکت آنها خیلی خوشحالم. چراکه بسیاری از آثار آنها، داستان های هوشمندانه ای است که دیگر در سینمای آمریکا یافت نمی شود. و خب چرا که نه؟! اما هیچکس نمی داند در آینده چه رخ خواهد داد. همانطور که هیچکس رخدادهای امروز را پیش بینی نکرده بود.

تا زمانی که بتوانم در آرامش کار کنم، تا زمانی که فکر و ایده ای برای کار دارم، فیلم خواهم ساخت. و خب، روزی هم که دیگر ایده جالبی نداشتم دیگر تلاش نخواهم کرد، اما تا زمانی که مردم مایلند فیلم های مرا ببنید، دلیلی ندارد از کار دست بکشم.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

روبیالس در پرونده بوسه اجباری با خطر محکومیت به دو سال و نیم زندان روبرو است

همه چیز درباره ویزای دورکاری در اسپانیا؛ چرا طرح دولت مادرید چندان با استقبال مواجه نشد؟

اعتراض کشاورزان اسپانیا؛ دولت به برخی از خواسته‌های آنها تن داد