سه دانشمند از دانشگاههای ژاپن، استرالیا و آمریکا به خاطر طراحی چارچوبهای فلزی–آلی برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۵ شدند.
این برندگان عبارتاند از: سوسومو کیتاگاوا از دانشگاه کیوتو در ژاپن، ریچارد رابسون از دانشگاه ملبورن در استرالیا و عمر یاغی از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی آمریکا.
چارچوبهای فلزی–آلی (MOFs) ساختارهای سهبعدی از فلز و مولکولهای آلی با حفرههای بسیار ریز هستند که میتوانند مولکولها و گازها را جذب و ذخیره کنند. این ویژگیها باعث کاربردشان در ذخیرهسازی گازها، دارورسانی، کاتالیز و ساخت حسگرها و نانومواد میشود.
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۲۴، در مجموع ۱۱۶ جایزه نوبل شیمی اهدا شده است. از میان ۱۹۷ برنده این رشته، هشت نفر زن بودهاند؛ از جمله ماری کوری که در سال ۱۹۱۱ این جایزه را دریافت کرد.
جایزه نوبل شیمی سال گذشته بهطور مشترک به دیوید بیکر، زیستشیمیدان دانشگاه واشینگتن در آمریکا و نیز به دمیس هسابیس و جان جامپر از شرکت گوگل دیپمایند (بخش هوش مصنوعی گوگل) تعلق گرفت.
هسابیس و جامپر مدلهای هوش مصنوعیای ساختند که میتوانند ساختار پروتئینها را پیشبینی کنند و بیکر روشی نوآورانه برای طراحی پروتئینهای جدید ابداع کرد؛ پروتئینهایی که میتوانند در داروسازی، واکسنسازی، نانومواد و حسگرهای بسیار کوچک به کار روند.
برندگان سایر جوایز نوبل سال ۲۰۲۵ شامل ادبیات، اقتصاد و صلح، در روزهای آینده اعلام خواهند شد. جوایز پزشکی و فیزیک نیز اوایل همین هفته معرفی شدهاند.
برندگان نوبل، جوایز خود را در مراسم رسمی در سوئد در ماه دسامبر دریافت خواهند کرد.