هنوز هیچ پیشرفتی در مذاکرات دوجانبه بروکسل و براتیسلاوا برای لغو وتوی رابرت فیچو حاصل نشده است.
اسلواکی روز چهارشنبه بار دیگر از حق وتوی خود برای ممانعت از اجرایی شدن بسته جدید تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه به دلیل حملاتش به اوکراین، استفاده کرد.
این خبر از سوی منابع دیپلماتیک به یورونیوز اعلام شد؛ آنها گفتند که در جلسه اخیر نمایندگان کشورهای عضو در بروکسل، موضوع تحریمها مورد بحث قرار گرفته و در حالی که انتظار میرفت تحریم ها تایید شود، اسلواکی بار دیگر آنها را مسدود کرده است.
این بسته که پس از هفتهها مذاکره آمادۀ اجرا شده بود، قصد دارد بخشهای مالی و انرژی روسیه از جمله خطوط لوله «نورد استریم» را هدف قرار دهد.
این بنبست دیپلماتیک در زمانی روی داده که مسکو دور جدیدی از حملات سنگین پهپادها و موشکی علیه شهرهای اوکراین را آغاز و کشورهای عضو اتحادیه اروپا را مصمم به تشدید فشار علیه ماشین جنگی پرقدرت کرملین کرده است.
اسلواکی به خودی خود هیچ اعتراضی به وضع محدودیتهای اقتصادی ندارد. مخالفت این کشور به موضوعی کاملاً متفاوت مربوط میشود: طرح حذف تدریجی تمام سوختهای فسیلی روسیه تا پایان سال ۲۰۲۷ میلادی.
کمیسیون اروپا در ماه مه از این طرح رونمایی کرد و پیشنویس قانون آن را در ماه ژوئن، بر اساس ممنوعیتهای تدریجی برای قراردادهای کوتاهمدت و بلندمدت گاز، ارائه داد.
اسلواکی، به عنوان یک کشور محصور در خشکی، به شدت به این طرح اعتراض کرده و هشدار داده است که این طرح باعث افزایش قیمتهای سوخت برای مصرفکنندگان، تضعیف قدرت رقابت و به خطر انداختن امنیت انرژی این کشور خواهد شد.
در جریان نشست اتحادیه اروپا در ماه گذشته، رابرت فیچو نخستوزیر اسلواکی، پیام ویدیویی در همین موضوع به همراه درخواستی برای دریافت غرامت مالی منتشر کرد؛ او مبلغ این غرامت را اعلام نکرد.
فیچو گفت: «این طرح به ما آسیب خواهد رساند، مگر اینکه با کمیسیون اروپا توافقی حاصل شود تا تمام خساراتی که این پیشنهاد ممکن است ایجاد کند، جبران شود.»
نخستوزیر اسلواکی همچنین گفت که کشورش به دلیل فسخ قرارداد بلندمدت خود که تا سال ۲۰۳۴ میلادی اعتبار داشت، اکنون با خطر شکایت گازپروم (شرکت انحصاری گاز روسیه) به ارزش بین ۱۶ تا ۲۰ میلیارد یورو مواجه است.
از بروکسل تا براتیسلاوا
اولتیماتوم رابرت فیکو، مذاکرات دوجانبه بین بروکسل و براتیسلاوا را سرعت بخشید.
هفته گذشته، کمیسیون اروپا یک هیأت کارشناسی به اسلواکی فرستاد تا با نمایندگان دولت، صنعت و بخش انرژی این کشور دیدار کند.
در جریان این سفر، مذاکرات روی موضوعاتی همچون راههای ممکن برای تنوع بخشیدن به ترکیب انرژی اسلواکی و کاهش وابستگی به روسیه، تقویت ارتباط با کشورهای همسایه و کاهش نوسانات قیمت متمرکز بود.
اگرچه دنیسا ساکووا، وزیر اقتصاد اسلواکی این مذاکرات را «گامی مهم به سوی یافتن راهحلها» خواند اما هیچ یک از طرفین اشارهای به رسیدن به توافق نکرد.
مشخص نیست که آیا درخواست فیچو برای جبران خسارت مالی همچنان روی میز است یا خیر. بودجه اتحادیه اروپا به شدت محدود است و فضای کمی برای پذیرش درخواستهای غیرمنتظره وجود دارد.
به همین دلیل، بروکسل نیز تاکنون از پذیرش هرگونه تعهد مالی جدید خودداری کرده است.
دن یورگنسن، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا، هفته گذشته در شهر آرهوس دانمارک گفت: «ما در حال مذاکره درباره یارانههای جدید یا چیزی شبیه به آن نیستیم؛ اما در حال کمک به اطمینان از ثابت ماندن عرضه نفت و گاز برای اسلواکی هستیم.»
او افزود: «من دلیل نگرانی اسلواکی را درک میکنم و تمام تلاش خود را برای کمک به این موضوع خواهیم کرد. ما متقاعد شدهایم که میتوانیم با همکاری کشورهای همسایه، راهحلهایی پیدا کنیم تا هیچ مشکلی در تأمین امنیت انرژی این کشور وجود نداشته باشد و بتوانیم قیمتها را پایین نگه داریم.»
دیپلماتها هنوز امیدوارند که در روزهای آینده به مصالحهای دست یابند.
قرار است جلسه جدیدی با حضور نمایندگان اسلواکی در روز جمعه همچنین جلسهای برای وزرای خارجه در سهشنبه هفته آینده برگزار شود.