پژوهشگران هشدار میدهند سیاستهای اقلیمی که مردم را به تغییر رفتار ترغیب میکنند ممکن است ناخواسته ارزشها و حمایت آنها از محیطزیست را در بلندمدت تضعیف کنند.
سیاستهای اقلیمی که تغییرات سبک زندگی را هدف میگیرند، با خطر برانگیختن موجی از «پیامدهای منفی ناخواسته» روبهرو هستند، حتی در میان افرادی که داوطلبانه میکوشند انتخابهای پایدار داشته باشند.
هیئت بینالدولی تغییر اقلیم (IPCC) میگوید تغییرات در سبک زندگی میتواند تا سال ۲۰۵۰ به کاهش تا ۷۰ درصدی انتشار گازهای گلخانهایکمک کند.
با این حال، یک مقاله تازه که امروز در نشریه Nature Sustainability منتشر شده هشدار میدهد طرحهایی که بسیار ترویج میشوند، مانند کمکردن مصرف گوشت، ممنوعیت تردد خودرو در مراکز شهر و درخواست از مردم برای چشمپوشی از سفر هوایی، ممکن است ارزشهای «سبز» آنها را تضعیف کند.
آیا سیاستهای اقلیمی نتیجه معکوس میدهند؟
پژوهشگران از بیش از ۳ هزار آلمانی نماینده ساختار جمعیتی کشور نظرسنجی کردند و از آنها درباره سیاستهای اقلیمی و برای مقایسه، درباره سیاستهای کووید ۱۹ پرسشهایی پرسیدند.
آنها دریافتند الزامهایی که نیت خوبی دارند اما بد طراحی شدهاند، بهدلیل آنچه معمولا «اثر برونرانی» نامیده میشود، میتواند شهروندان «سبز» را کمتر محیطزیستی کند.
در این حالت، بیزاری فرد از کنترل بر انگیزه پیشینی او برای پیروی از سبک زندگی سبز میچربد. برای مثال، ممکن است از پیش دوچرخهسواری کند، از حملونقل عمومی استفاده کند و در گرمایش یا سرمایش خانهاش دقت به خرج دهد؛ اما وقتی با سیاستهای کربنخنثی مانند ممنوعیت تردد خودرو در مراکز شهر روبهرو میشود، «واکنشهای بسیار منفی» نشان میدهد.
تغییر اقلیم در برابر کووید ۱۹
پژوهشگران دریافتند واکنش منفی به الزامهای اقلیمی ۵۲ درصد بیشتر از الزامهای مربوط به کووید ۱۹ بود؛ الزامهایی که در سراسر جهان، بهویژه در کشورهایی مانند آمریکا، با «خصومت چشمگیر» روبهرو شدند.
در دوره همهگیری، نافرمانی عمومی اوج گرفت و هزاران نفر از رعایت قواعدی مانند زدن ماسک در اماکن عمومی و فاصلهگذاری اجتماعی سر باز زدند.
سام بولز، اقتصاددان و از نویسندگان این پژوهش، میگوید: «به نظر میرسد پرونده اقلیم میتواند بسیار بدتر باشد. علم و فناوری لازم برای فراهم کردن سبک زندگی کمکربن تقریبا حلوفصل شده است، اما آنچه عقب مانده دانش اجتماعیرفتاری سیاستهای اقلیمی موثر و از نظر سیاسی قابلاجراست.»
چگونه میتوان با سیاستهای اقلیمی ارزشهای سبز را تقویت کرد؟
پژوهشگران میگویند هنوز دلایل امیدواری وجود دارد؛ چراکه دریافتند مقاومت نزد افرادی که احساس میکنند سیاست موثر است، آزادی انتخاب آنها را محدود نمیکند و به حریم خصوصی یا بدنشان تعرضی ندارد، کمتر بود.
کاترین شملتس، اقتصاددان رفتاری و روانشناس و نویسنده اصلی این پژوهش، میگوید: «در آلمان، مخالفت با محدودیتهای پروازهای کوتاهبرد نسبت به سیاستهای دیگر کمتر است.»
او میافزاید: «این شاید به این دلیل باشد که شبکه ریلی اروپا جایگزین مناسبی فراهم میکند (که مثلا در آمریکا چنین نیست).»