یورواستات با انتشار داده‌های تازه خود، نرخ‌های استفاده چرخه‌ای از مواد در سطح ملی این کشور را برای سال ۲۰۲۴ میلادی به‌صورت آماری تحلیل می‌کند
کاهش، استفادهٔ مجدد، بازیافت. این شعار بارها تکرار می‌شود تا به ترویج مدیریت درست پسماند کمک کند. و جزء آخر، یعنی بازیافت، برای اقتصاد چرخشی اهمیت ویژه‌ای دارد؛ مدلی که ترجیح می‌دهد محصولات و مواد تا حد امکان در چرخه مصرف بمانند.
اتحادیه اروپا امیدوار است به سوی اقتصاد چرخشی گذار کند. اما داده‌های تازه نشان می‌دهد که در عمل تنها بخش کوچکی از مواد خام بازیافت می‌شود.
اروپا چه عملکردی دارد؟
بر اساس جدیدترین داده‌های یورواستات، دفتر آمار اتحادیه اروپا، در سال ۲۰۲۴ نرخ چرخش مواد در اروپا حدود ۱۲٫۲ درصد بود. به بیان دیگر، ۱۲٫۲ درصد از موادی که در سراسر این بلوک مصرف شد، از مواد بازیافتیتأمین شده است. برای مقایسه، بر پایه گزارش شکاف چرخش که اوایل امسال منتشر شد، نرخ چرخش جهانی حدود ۶٫۹ درصد است.
نرخ چرخش در اروپا نسبت به ۲۰۲۳ به اندازه ۰٫۱ واحد درصد و نسبت به ۲۰۱۵ به اندازه ۱٫۰ واحد درصد افزایش یافت. این بالاترین نرخ ثبت‌شده تاکنون است.
برخی مواد نیز بیش از سایرینبازیافت شدند. بالاترین نرخ چرخش مربوط به سنگ معدن‌های فلزی، مواد معدنی غیرفلزی و مواد مرتبط با انرژی فسیلی بود.
با وجود پیشتازی اروپا نسبت به سایر جهان در عرصه بازیافت، طبق برنامه اقدام اقتصاد چرخشی هدف این است که این نرخ تا سال ۲۰۳۰ به ۲۴ درصد، یعنی دو برابر، برسد.
کدام کشورها بهترین عملکرد را دارند؟
بر پایه این داده‌ها، در سال ۲۰۲۴ هلند بالاترین نرخ چرخش را داشت. نزدیک به یک‌سوم (۳۲٫۷ درصد) مواد از منابع بازیافتی تأمین می‌شد. از ۲۰۱۵ تاکنون نرخ چرخش در این کشور ۵٫۳ واحد درصد افزایش یافته است. این کشور هم در ۲۰۱۵ و هم در ۲۰۲۴ بالاترین نرخ را در میان اعضای اتحادیه اروپا داشت.
بلژیک و ایتالیا نیز به‌ترتیب با ۲۲٫۷ و ۲۱٫۳ درصد، نرخ‌های بالایی داشتند. با وجود شهرت آلمان به سخت‌گیری در بازیافت، نرخ چرخش این کشور ۱۵ درصد بود.
برخی کشورها هم در سال‌های اخیر بازیافت را سرعت بخشیده‌اند. مالت از ۲۰۱۵ تاکنون بیشترین افزایش را داشته و نرخش ۱۴ واحد درصد بالا رفته است. جمهوری چک واسلواکی نیز به‌ترتیب افزایش‌های بالای ۷٫۹ و ۷٫۲ واحد درصدی در نرخ چرخش ثبت کردند. در مجموع، نرخ چرخش در ۲۱ کشور افزایش یافته است.
کدام کشورها بدترین عملکرد را دارند؟
برخی کشورها هنوز سهم بسیار اندکی از مواد خود را بازیافت می‌کنند. رومانی با ۱٫۳ درصد پایین‌ترین نرخ چرخش را داشت. ایرلند، پرتغال و فنلاندنیز نرخ‌های پایینی داشتند.
نرخ بازیافت فنلاند در ۹ سال گذشته ۳٫۲ واحد درصد کاهش یافته است. بازیافت در لهستان نیز ۴٫۲ واحد درصد پایین آمده است.
این گزارش یادآور می‌شود: «تفاوت نرخ چرخش میان کشورهای اتحادیه اروپا به تعادل میان منابع تازه‌ای که از محیط زیست استخراج می‌شوند و منابعی که دوباره به اقتصاد بازگردانده می‌شوند بستگی دارد.»