«کار به جایی می‌رسد که دما به جای یک یا دو دهم درجه، یک یا دو درجه بالا می‌رود و این برای زمین ناشناخته است.»
آگهیاین ویژه‌برنامهٔ تغییرات اقلیمی به گفتگو با کارشناسان و دانشمندان آب و هوا که در بیست و پنجمین همایش تغییرات اقلیمی سازمان ملل در مادرید گردآمدند اختصاص دارد.
نخست با نگاهی به سال ۲۰۱۹، از کارشناسان دربارهٔ وخامت اوضاع جوی می‌پرسیم. سپس می‌بینیم چقدر گاز گلخانهای برخلاف انتظار وارد جو شده، و نگاهی هم به آخرین داده‌های اقلیمی ماهوارهٔ کپرنیکوس داریم.
از نظر کارشناسان، اوضاع جوی چقدر خراب است؟
برای گفتگو دربارهٔ تازه‌ترین تحولات اقلیمی با وینسنت هنری پوش، از مرکز نظارت جوی کوپرنیکوس، و مکس دیلی، از مرکز جهانی هواشناسی همراه شدیم.
یورونیوز: سال ۲۰۱۹ رکوردی تازه ثبت کرد. سرما در آمریکای شمالی به منفی ۳۰ درجه رسید و گرمای فرانسه در تابستان از رکورد ۴۶ درجه گذشت. آیا باید به اینها عادت کنیم؟
مکس مدیر پیشبینی آب و هوا در مرکز جهانی هواشناسی: «خب سال ۲۰۱۹ به‌نوعی دومین یا سومین سالِ گرم در دوران پیشاصنعتی بود. چراکه دمای زمین ۱/۱ درجه از میانگین دمای عصر پیشاصنعتی بالاتر بود.»
وینسنت هنری پوش، مدیر خدمات نظارت جوی ماهوارهٔ کوپرنیکوس: «بله، شگفت آن است که جای شگفتی نیست. رکوردها هر سال شکسته می‌شود و ما هم تا حدودی به این امر عادت کرده‌ایم، اما به‌زودی می‌بینیم ده سال گذشته، گرمترین دهه بوده است.»
یورونیوز: با همهٔ اینها، شدت این تغییر دما تا کجا می‌تواند برسد؟
وینسنت: «کار به جایی می‌رسد که دما به جای یک یا دو دهم درجه، یک یا دو درجه بالا می‌رود و این برای زمین ناشناخته است.»
مکس: «آخرین باری که زمین تا این حد گرم شد آب اقیانوس‌ها ۶ تا ۹ متر بالاتر از اکنون بود. پس تا وقتی زمین دوباره به توازن برسد، یخها همچنان ذوب می‌شود و آب دریاها بالا خواهد آمد. فقط فکر کنید که ۶ تا ۹ متر بالا آمدن آب دریا برای ساکنان مناطق پرجمعیتِ ساحلی چه معنایی دارد.»
آب و هوای ماه نوامبر از چشم ماهوارهٔ کپرنیکوس
ماه نوامبر با متوسط ۳/۱ درجه سانتیگراد از میانگین دمای عصر پیشاصنعتی گرمتر بود.
رطوبت هوا با توجه به بارش و سیلاب در ایتالیا و بالکان، به طرز چشمگیری بالاتر از میانگین بود. در حالیکه جو نوروژ و حوالی دریای سیاه خشکتر از معمول بود.
جنوب شرقی استرالیا شاهد بهاری گرم و خشک بود. امری که سبب ادامهٔ جنگلسوزی در این منطقه شده و روی نقشهٔ رطوبت خاک هم مشاهده می‌شود.
افزایش انتشار گازهای گلخانهای؛ وعده‌های سیاستمداران چه شد؟
برای گفتگو دربارهٔ انتشار گازهای گلخانهای یوری روگل، پژوهشگر آب و هوا از کالج سلطنتی لندن و گلن پیترز، عضو مرکز ملّی تغییرات آب و هوایی نروژ با ما همراه شدند. در سال ۲۰۱۸ رکورد انتشار گاز کربنیک در جو شکست، اما در این همایش صحبت از لزوم کاهش این انتشار است.
یورونیوز: انگار میانِ وعدهٔ کشورها و آنچه در عمل روی داده شکافی هست.
گلن: «بله درست است. انتشار این گازها چندین دهه است که افزایش داشته است. این انتشار گاز از سال ۱۹۹۰ تا کنون ۶۰ درصد بیشتر شده و حتی بعد از توافق پاریس در سال ۲۰۱۵ نیز ۴ درصد افزایش داشته است. بنابراین واقعا بین انتظارها، وعده‌های سیاسی و انتشار کنونی شکافی وجود دارد.»
یورونیوز: «پیامد انتشار این حجم از گازکربنیک در جو چیست؟»
یوری روگل: «علم فیزیکی در این زمینه ساده و روشن است. هر یک تُن گازکربنیک که وارد جو می‌شود مقدار مشخصی به گرمای زمین اضافه می‌کند. پس هر سال که گاز بیشتری وارد جو می‌کنیم بر گرمای زمین، وخطرات آن از جمله اسیدی شدن آب اقیانوس‌ها اضافه می‌کنیم.»
یورونیوز: «مدافعان زیست‌بوم می‌خواهند سیاستمداران به دانشمندان گوش کنند. آیا سیاستمداران به حرف شما گوش می‌دهند؟»
آگهییوری روگل: «نه واقعا. سیاستمداران در سال ۲۰۱۵ در پاریس تصمیم گرفتند که حد گرم شدن زمین را زیر دو درجه و حدود ۵/۱ درجه نگاه دارند. حالا دانشمندان می‌گویند انتشار گازهای گلخانهای باید فورا کاهش پیدا کند و تا میانهٔ سدهٔ کنونی به صفر برسد. اگر امسال هم شاهد افزایش باشیم، این امر با حرف دانشمندان تناقض دارد.»