یودل، هنر آوازخوانی فریادگونهای که قرنهاست طنین آن چه به عنوان فریاد کوهستانی چوپانان در کوههای آلپ، چه در موسیقی محلی اسکاندیناوی یا حتی بازتابی از بانگ معروف تارزان شنیده میشود، یکی از شاخصترین جلوههای میراث فرهنگی سوئیس به شمار میرود.
دولت سوئیس هنر آوازخوانی «یودل» را برای ثبت در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو پیشنهاد کرد.
یودل دیگر تنها صدایی از گذشته نیست. این هنر آوازخوانی امروزه به یکی از اشکال شناختهشده موسیقی در جهان بدل شده و در سرزمین مبدأ خود همچنان زنده و پرطرفدار است. به گفته دولت سوئیس، دستکم ۱۲ هزار یودلخوان در قالب حدود ۷۸۰ گروه وابسته به انجمن یودلسوئیسی فعالیت میکنند.
دولت سوئیس اکنون این سنت موسیقایی را بهعنوان نامزد رسمی برای ثبت در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو معرفی کرده است؛ هدف از این طبقهبندی، افزایش آگاهی عمومی نسبت به هنرها، صنایع دستی، آیینها، دانش و سنتهایی است که نسل به نسل و سینه به سینه منتقل میشوند.
در سوئیس چهار زبان رسمی آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و رومانش وجود دارد. اما برخی، مانند نادیا رِس، استاد دانشگاه علوم کاربردی و هنر لوسرن معتقدند که یودل باید به عنوان زبان پنجم به رسمیت شناخته شود.
خانم رِس در دانشگاهی فعالیت میکند که حدود هفت سال پیش به اولین مرکز آموزش دانشگاهی یودل تبدیل شد؛ وی میگوید: «ما در سوئیس چهار زبان داریم اما فکر میکنم واقعاً زبان پنجمی هم به نام یودل داریم.»
او که خود از کودکی با یودلخوانی بزرگ شده، تصریح کرد: «ما پروژههایی طراحی کردهایم تا این هنر را به آینده پیوند دهیم. یکی از آنها آوردن یودل به مدارس ابتدایی است.» به گفته او، هماکنون ۲۰ آموزگار سوئیسی آموزش یودل دیدهاند و آن را با شاگردان خود تمرین میکنند.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
استاد دانشگاه علوم کاربردی و هنر لوسرن افزود: «یکی از آرزوهای زندگیام این است که وقتی از دنیا رفتم، هر کودک سوئیسی در دوران تحصیل ابتدایی خود با یودل آشنا شده باشد. ثبت یودل در فهرست میراث فرهنگی یونسکو میتواند فرصت بزرگی برای آینده این هنر باشد.»
انتظار میرود سازمان فرهنگی ملل متحد که مقر آن در پاریس است، تصمیم نهایی خود درباره ثبت یودل را تا پایان سال جاری میلادی اعلام کند.