انتشار گزارش هایی مبنی بر تخریب بزرگترین خانه تاریخی ایران مشهور به «کاخ ثابت پاسال» واکنش هواداران حفظ آثار تاریخی در ایران را در پی داشته است.
بر اساس آخرین گزارش ها قرار است این خانه تاریخی با وسعت ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع که در کوچه ناهید در ابتدای بلوار آفریقا واقع است به پیشنهاد رئیس شورای شهر تهران به مسجد، مرکز فرهنگی و تجاری تبدیل شود.
این در حالیست که مدیرکل ثبت آثار و اشیا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ثبت اضطراری خانه «ثابت پاسال» در فهرست میراث ملی کشور خبر داد.
به گفته فرهاد نظری، «خانه ثابت پاسال که به «کاخ ورسای» شهرت یافته به عنوان یک بنای شاخص، از جمله آثار منحصر بفرد در معماری تهران و کشور محسوب می شود.»
وی اما در پاسخ به این سئوال که با ثبت این بنا، وضعیت مالکیت و حقوق مادی و معنوی خانه ثابت پاسال چگونه خواهد شد، تصریح کرد که به هر حال حق مالکیت اشخاص در آثار و املاک محترم است.
رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران نیز با اشاره به اینکه خانه ثابت پاسال تخریب نمی شود به خبرگزاری ایرنا گفته است: «به هیچ عنوان موضوع تخریب خانه ثابت پاسال مطرح نیست و قرار است طرحی مبتنی بر حفظ بنا در ۲۰ درصد از زمین ضلع غربی شامل مجموعه ای مکمل با عنوان هتل و مرکز فرهنگی در این خانه اجرا شود.»
در همین حال یاشار سلطانی، مدیر مسئول وب سایت معماری نیوز در صفحه توییتر خود مدارکی منتشر کرده که نشان می دهد شهرداری تهران دستور نقشه تخريب و نوسازی زمین كاخ ثابت پاسال را در تاریخ ۲۸ اسفند سال ۱۳۹۵ خورشیدی با مالكيت شركت پيشگامان توسعه تجارت البرز صادر كرده است.
شهرداري تهران دستورنقشه تخريب و نوسازي زمین #كاخ_ثابت_پاسال را ٩٥/١٢/٢٨ بامالكيت شركت پيشگامان توسعه تجارت البرز صادر كرد
— yashar soltani (@yasharsoltani) May 28, 2017
٤٤٠%تراكم
١٤طبقه pic.twitter.com/6HTJM7wFR3
چند روز پیش مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران، در سخنانی گفته بود که این کاخ ارزش معماری و میراثی ندارد و به مالک آن پیشنهاد ساخت مسجد و مرکز تجاری برای تأمین هزینه های مسجد داده شده است.
وی روز یکشنبه در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره این اظهاراتش گفت: «اینکه این خانه تاریخی است یا نه؟ تعیین آن بر عهده سازمان میراث فرهنگی است و سازمان میراث نیز تا کنون هیچ اظهار نظری در این خصوص نداشته است.»
به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه این خانه در ابتدا در اختیار بنیاد شهید بوده است که در دوره اول بخشی از محوطه این خانه را مورد ساخت و ساز قرار داده است، گفت: «این خانه کپی کاخ ورسای است و کپی بودن دلیلی بر تاریخی بودن نیست و پس از سال ها این خانه تبدیل به مخروبه شد.»
کاخ ثابت پاسال که با عنوان «کاخ ورسای ایران و یا قصر سنگی» از آن یاد می شود، متعلق به ایرج ثابت پسر حبیب الله ثابت (معروف به ثابت پاسال) سرمایه دار ایرانی در پیش از انقلاب بود.
این بنای تاریخی پس از انقلاب ایران از سوی بنیاد مستضعفان مصادره شد و در حال حاضر علی انصاری، مدیر عامل بانک آینده مالک آن است.