با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال میلادی و خورشیدی، هزینه برگزاری جشنهای سنتی و شبنشینیهای خانوادگی از کریسمس گرفته تا یلدا در اروپا و ایران همچنان تحت فشار تورم قرار دارد.
مراسم شب یلدا در ایران و کریسمس در اروپا بیش از آن که تنها فرصتی برای گردهمآیی خانوادگی باشند، نماد حفظ سنتها و ارزشهای فرهنگی هر جامعه به شمار میروند.
در ایران خانوادهها با خوردن خوراکیهای سنتی مانند آجیل، میوههای فصل و خورشتهای محبوب دور هم جمع میشوند تا بلندترین شب سال را جشن بگیرند. در اروپا، کریسمس فرصتی است برای تبادل هدیه و برپایی مراسم مذهبی و اجتماعی، که اغلب با صرف شامهای مفصل و انجام تزئینات خاص همراه است.
این مناسبتها نه تنها به تقویت پیوندهای خانوادگی و اجتماعی کمک میکنند، بلکه بخش مهمی از رونق فصلی مبادلات اقتصاد محلی و بازار اقلام مصرفی را نیز شکل میدهند. لذا، سیر صعودی قیمت اقلام سنتی و خوراکیها با کاستن از رونق فصلی بازار و وارد آوردن فشار روزافزون بر بودجه خانوارها سال به سال تاثیر بیشتری بر حال و هوای این مراسمها میگذارد.
هر چند خوراکیهای سنتی مورد استفاده خانوادهها برای برگزاری مراسم شب یلدا در ایران و خوراکیهایی که در کشورهای مختلف در شب کریسمس مصرف میشود، متفاوت است ولی در ادامه این گزارش مقایسهای نسبی در فشار هزینهای برگزاری این دو مراسم بر بودجه خانوارها در کشورهای ایران، فرانسه، یونان و ترکیه انجام دادهایم:
ایران
تصور کنید که یک خانواده چهار نفره ایرانی در حال تدارک برگزاری مراسم شب یلداست و قرار نیست مهمانی دیگری نیز دعوت کنند؛ تنها اعضای خانواده در خانه دور هم جمع میشوند تا بلندترین شب سال را جشن بگیرند. برآوردها نشان میدهد که هزینه شبنشینی یلدا برای این خانواده شامل خورشت قرمهسبزی و برنج، میوه شامل هندوانه، انار، موز و پرتقال، آجیل مخلوط و شیرینی سنتی خشک بر پایه قیمتهای میادین میوه و ترهبار و نرخهای مصوب دولتی و اصناف، در سال جاری حداقل به حدود ۱.۵ میلیون تومان میرسد؛ هزینهای که نزدیک به ۴۲ درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته است.
اگر پدر این خانواده حداقلبگیر باشد، با دو فرزند حدود ۱۲.۸ میلیون تومان در ماه حقوق میگیرد و باید حدود ۱۱.۷ درصد از درآمد ماهانه خود را صرف برگزاری مراسم ساده شب یلدا برای ۴ نفر کند.
فرانسه
حالا تصور کنید که یک خانواده چهار نفره فرانسوی در حال تدارک برای شب کریسمس هستند آنها نیز قرار نیست مهمانی دیگری هم دعوت کنند؛ تنها اعضای خانواده در خانه دور هم جمع میشوند تا جشن کریسمس را برگزار کنند. برآوردها نشان میدهد که هزینه شبنشینی کریسمس برای این خانواده، شامل شام کریسمس با غذاهایی همچون خوراک بوقلمون و ماهی سالمون و جگر چرب غاز به همراه سالاد و دسر و میوه، شیرینی، شکلات و نوشیدنی الکلی، در سال ۲۰۲۵ به حدود ۱۵۵ یورو میرسد که ۱.۷۷ یورو کمتر از سال ۲۰۲۴ است.
اگر پدر این خانواده حداقلبگیر باشد، حدود ۱۸۰۰ یورو در ماه حقوق (ناخالص) میگیرد و باید ۸.۶ درصد از درآمد ماهانه خود را صرف برگزاری مراسم ساده کریسمس برای ۴ نفر کند.
یورونیوز فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
یونان
یک خانواده چهار نفره نیز در خانهای در یونانی در آستانه شب کریسمس، برای برگزاری یک شبنشینی ساده آماده میشوند؛ خبری از مهمانان اضافی نیست و همه چیز حول گردهمآیی خانوادگی و سنتهای محلی میچرخد. بررسیها نشان میدهد که هزینه شام و خوراکیهای کریسمس شامل خوراک بوقلمون و گوشت بره، سوسیس، پنیرهای محلی، میوه، نوشیدنیهای الکلی و شیرینیهای سنتی در سال ۲۰۲۵ به حدود ۱۸۶ یورو میرسد. این رقم نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است و نشاندهنده فشار تورم بر هزینههای خانوار است.
با در نظر گرفتن حداقل دستمزد پدر خانواده و دو فرزند که حدود ۸۸۰ یورو در ماه (ناخالص) است، این خانواده مجبور است ۲۱ درصد از درآمد ماهانه خود را صرف یک شب ساده کریسمس کند.
ترکیه
در ترکیه نیز، تصور کنید یک خانواده چهار نفره در خانه جمع شده و قصد دارند شب کریسمس را با آرامش و بدون مهمانان اضافی برگزار کنند. سبد غذایی شامل خوراک بوقلمون و دنده گوسفند، سوسیس، پنیر، دسرهای سنتی، باقلوا، میوه، آجیل و شراب بر اساس قیمتهای سال ۲۰۲۵ حدود ۷۶۸۷ لیر (۱۵۳ یورو) برای ۴ نفر هزینه دارد و این رقم ۳۵ درصد بیشتر از سال گذشته است.
با در نظر گرفتن حداقل حقوق ماهانه پدر خانواده با دو فرزند که حدود ۲۶۰۰۰ لیر (ناخالص) است، هزینه یک شب جشن معادل ۲۹.۵ از درآمد ماهانه آنها خواهد بود. این نسبت نشان میدهد که هزینه برگزاری یک شب ساده خانوادگی نسبت به درآمد در ترکیه نسبت به از ایران و بسیاری کشورهای اروپایی بسیار بالاست.