ایرانیان امسال با گرانی‌های افسارگسیخته و «خانه‌های تاریک» به استقبال طولانی‌ترین شب سال می‌روند. بسیاری از خانواده‌ها دیگر توان برگزاری یلدا را ندارند و بازارها و خیابان‌ها نیز خلوت‌تر از همیشه‌اند.
آگهی
شب یلدا از دیرباز برای ایرانیان نمادی از پیروزی نور بر تاریکی بوده است. به همین خاطر مردم در انتظار طلوع خورشید، با خواندن حکایت‌ها و خوردن میوه‌هایی چون انار، هندوانه و پرتقال که رنگشان نمادی از خورشید است به کمک نور می‌روند تا بر تاریکی غلبه کنند.
اما امسال بسیاری یلدا را در تاریکی و با دستان خالی سپری می‌کنند. قطعی برق، مدتی‌ست که هر روز چند ساعتی خانه‌ها را در تاریکی فرو می‌برد و گرانی‌های افسارگسیخته نیز بسیاری را از تهیه ملزومات این شب بازداشته است.
گزارش رسانه‌های داخلی حاکی از آن است که بسیاری از مردم از مشکلات اقتصادی و گرانی‌های افسارگسیخته گلایه دارند و دولت مسعود پزشکیان نیز تا کنون موفق نشده است که جلوی گرانی‌ها را بگیرد.
یکی از شهروندان در گزارش میدانی «تجارت‌نیوز» با اشاره به دشواری تامین نیازهای اولیه می‌گوید: «وقتی در تهیه مایحتاج روزمره گیر کرده‌ایم، چطور می‌تونم شب یلدا داشته باشم؟» دیگری درباره قیمت‌های نجومی می‌گوید: «قیمت‌ها نسبت به سال‌های قبل واقعا بالا رفته است و شب یلدا نسبت به سال‌های گذشته خیلی کمرنگتر شده است.»
یکی دیگر از شهروندان نیز می‌گوید: «مردم می‌خوان این شب را جشن بگیرند اما توانش را ندارند.»
خبرگزاری تسنیم و دنیای اقتصاد نیز گزارش داده‌اند که قطعی برق در برخی مراکز خرید نیز فعالیت کسبه را مختل کرده است. براساس برخی از گزارش‌ها کسبه از خاموشی‌های مکرر گلایه دارند و بسیاری از آنان اعلام کرده‌اند که مشتریانشان به دلیل وضعیت بد اقتصادی و نبود توان خرید، کمتر از همیشه به بازار مراجعه می‌کنند. امسال خیابان‌ها و بازارها خلوت‌تر از سال‌های گذشته است و رونق شب یلدا در این فضا کمرنگتر از همیشه به نظر می‌رسد.
بسیاری از مردم افزایش قیمت‌ها را غیرمنطقی و بی‌سابقه می‌دانند. یکی از شهروندان به تجارت‌نیوز گفت: «قیمت‌ها به نسبت سال گذشته ۵۰ درصد هم بیشتر شده. آدم وقتی نگاه می‌کنه اصلا دستش نمی‌ره خرید کنه. آجیل، انار، هندوانه، همه‌چیز خیلی گرونه. خیلی‌ها نمی‌تونن بخرن، سخته.» موضوعی که رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران نیز آن را تایید می‌کند.
علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران، در گفت‌وگویی که چهارشنبه ۲۸ آذر با خبرگزاری ایلنا داشت، از کاهش شدید قدرت خرید مردم برای خرید آجیل شب یلدا خبر داد و گفت: «قدرت خرید مردم برای آجیل شب یلدا تا ۵۰ درصد افت داشته است.»
این در حالی است که بررسی‌های میدانی ایسنا نشان می‌دهد قیمت هر کیلو «آجیل شب یلدایی» امسال بین ۶۰۰ تا ۸۴۰ هزار تومان است. این خبرگزاری سال گذشته در آستانهٔ شب یلدا به نقل از رئیس اتحادیهٔ فروشندگان خشکبار و آجیل تهران قیمت «آجیل شب یلدایی» را «حداکثر ۴۸۰ هزار تومان» اعلام کرده بود.
اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار نیز اعلام کرده است که موج تورم دامن‌گیر قیمت میوه نیز شده است.
علی بهره‌مندی، رئیس اتحادیه صنف دارندگان قنادی، در مصاحبه‌ای با «رکنا» در تاریخ ۲۴ آذر اعلام کرد که تقاضا برای خرید شیرینی شب یلدا بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش داشته است. او افزود: «شیرینی در ایران به کالای فوق لوکس تبدیل شده است.» بهره‌مندی با اشاره به مشکلات تامین مواد اولیه گفت: «چاره‌ای نداریم، چون مواد اولیه را گران می‌خریم.»
در همین حال، محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی، در گزارشی که چهارشنبه ۲۸ آذر منتشر کرد، از تورم نقطه‌ای ۳۵ درصدی برای آبان خبر داد. به گفته او، تورم ماهانه به سه درصد و تورم سالانه به بیش از ۳۷ درصد رسیده است.
در هفته‌های اخیر، بحران کمبود انرژی بخش‌های گسترده‌ای از ایران را با خاموشی‌های مکرر مواجه کرده است. طبق گزارش‌ها، قطعی برق برنامه‌ریزی‌شده از ۲۰ آبان در برخی مناطق کشور از جمله پایتخت آغاز شد و خاموشی‌های چند ساعته در تهران و دیگر شهرها همچنان ادامه دارد. این وضعیت که به‌ویژه در فصل پاییز کم‌سابقه بوده است، ناشی از ناترازی تولید و مصرف انرژی عنوان شده است.
قطعی برق، علاوه بر تاریکی و خاموشی خانه‌ها، مشکلات متعددی را برای زندگی روزمره مردم به همراه داشته است. در بسیاری از مناطق شهری، به‌ویژه آپارتمان‌ها، تأمین آب شرب به پمپ‌های آپارتمانی وابسته است و قطع برق، به معنای قطع آب نیز هست. همچنین، سیستم‌های گرمایشی مدرن مانند پکیج‌ها که در روزهای سرد زمستان برای گرمایش منازل استفاده می‌شوند، با قطع برق از کار می‌افتند. در نتیجه، بسیاری از خانواده‌ها همزمان با تاریکی، سرمای خانه‌ها را نیز تجربه می‌کنند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
این مشکل تنها به درون منازل محدود نمی‌شود. با خاموش شدن آسانسورها و درب‌های برقی پارکینگ‌ها، تردد افراد مختل می‌شود و برای افراد سالخورده یا بیمار، مشکلات جدی ایجاد می‌کند. در خیابان‌ها و معابر نیز تاریکی ناشی از خاموشی چراغ‌های شهری، علاوه بر ایجاد خطر برای عبور و مرور، شرایط را برای افزایش جرایم فراهم کرده است.