اروپا دستکم در بخش تسلیحات، خریدهای خود را به بازارهای داخلی محدود کرده است؛ اقدامی که با انتقاد صریح معاون وزیر امور خارجه آمریکا در نشست ناتو در بروکسل روبهرو شد. اکنون این پرسش مطرح است که آیا چنین روندی میتواند شکاف تازهای در روابط دوستانه فراآتلانتیک ایجاد کند یا خیر.
اروپا برای افزایش توان دفاعی خود به خرید تسلیحات روی آورده است، اما مساله اینجاست که این خریدها از چه کشورهایی انجام میشود؟
پس از آغاز تهاجم گسترده روسیه به اوکراین، اولاف شولتس، صدراعظم وقت آلمان، از یک «نقطه عطف» سخن گفت و اعلام کرد که آلمان باید در کنار دستیابی به استقلال انرژی، توانایی امنیتی و دفاعی نیرومندتری نیز داشته باشد.
و از آن زمان روند این تقویت نظامی ادامه دارد.
در حال حاضر، بر اساس پیشنویس بودجه سال ۲۰۲۶، مجموع هزینههای دفاعی آلمان به حدود ۱۰۸.۲ میلیارد یورو خواهد رسید؛ رقمی که ۸۲.۷ میلیارد یوروی آن در بودجه عادی دفاع و ۲۵.۵ میلیارد یورو نیز از صندوق ویژه اختصاصیافته به ارتش فدرال تأمین میشود.
بخش اعظم سفارشهای تدارکاتی قرار است به شرکتهای سازنده اروپایی واگذار شود و تنها نزدیک به هشت درصد خریدها از آمریکا انجام خواهد شد؛ موضوعی که یورونیوز پیشتر در ماه سپتامبر گزارش داده بود.
کریستوفر لاندائو، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، در نشست اعضای پیمان شورای آتلانتیک شمالی در مقر ناتو در بروکسل، از کشورهای اروپایی بهخاطر آنکه صنعت تسلیحاتی خود را بر تأمینکنندگان آمریکایی مقدم میدانند بهشدت انتقاد کرد.
او از اروپا خواست هزینههای دفاعی خود را به ظرفیتهای عملیاتی تبدیل کند و هیچ شرکت آمریکایی را از بازار کنار نگذارد.
در فاصله سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ میلادی، بیش از سه برابرِ پنج سال قبل ار آن، سلاح از آمریکا به اروپا ــ از جمله اوکراین ــ وارد شد.
در همین دوره، سهم اروپا در صادرات تسلیحات آمریکا از ۱۳ درصد به ۳۵ درصد جهش کرده است. آلمان نیز واردات تسلیحاتی خود را ۳۳۴ درصد افزایش داده و نزدیک به ۷۰ درصد این خریدها از آمریکا انجام شده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
بن هاجز، ژنرال پیشین ارتش آمریکا، در گفتوگویی با یورونیوز تأکید کرد که معیار اصلی برای آلمان باید کارآمدترین گزینه برای ارتش فدرال باشد. او گفت: «محل خرید تجهیزات نظامی آلمان پیش از هر چیز باید بر اساس این سنجیده شود که کدام گزینه بیشترین توان و قابلیت را در اختیار ارتش فدرال قرار میدهد.»
اگرچه برلین به سازمانهای محلی تسلیحاتی متکی است، اما این سازمانها نمیتوانند، یا نمیخواهند، همه آنچه ارتش نیاز دارد را تولید کنند. نمونهای از این موارد، جنگنده اف-۳۵ است که با استفاده از بودجه ویژه، ۳۵ فروند آن از شرکت آمریکایی لاکهید مارتین خریداری شد.
به دلیل فناوریهای فوقپیچیده و محرمانه این جنگنده، تولید آن خارج از ایالات متحده ممکن نیست.
علاوه بر این، نیاز به تجهیزات ویژه، محدودیتهای قانونی صادرات و توجه به منافع راهبردی، تولید این جنگنده در خارج از کشور را غیرممکن میسازد.
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
پیشتر این پرسش مطرح شده بود که آیا جتهای اروپایی، از جمله گرپن سوئدی، میتوانند جایگزین اف-۳۵ شوند یا خیر، اما شرایط به آن سادگی که تصور میشود، نیست.
گزارشها حاکی است که مدل «اف-۳۵ سری آ» یعنی همان مدلی که ارتش آلمان دریافت خواهد کرد، برای حمل بمب هستهای آمریکایی «ب-۶۱» تأیید شده است.
این بدان معناست که این جنگنده توان حمل هم تسلیحات متعارف و هم هستهای را دارد و در چارچوب برنامه مشارکت هستهای ناتو، به عنوان گزینه جایگزین بالقوه برای هواپیماهای قدیمی دارای قابلیت هستهای مانند تورنادو محسوب میشود.
در چارچوب برنامه مشارکت هستهای ناتو، ایالات متحده سلاحهای هستهای خود را در بوئشل، در ایالت راینلاند-فالتس آلمان مستقر کرده است. پایگاه هوایی بوئشل، محل استقرار گردان ۳۳ تاکتیکی نیروی هوایی آلمان است. هرچند این مسئله به عنوان یک راز آشکار شناخته میشود که بمبهای هستهای در این پایگاه مستقر هستند، اما تا کنون تأیید رسمی آن از سوی ایالات متحده انجام نشده است.
از ۲ درصد تا ۳٫۵ و سپس ۵ درصد
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، پیش از شروع اولین دوره ریاست جمهوری خود (۲۰۱۷-۲۰۲۱) بارها تأکید کرده بود که در زمینه دفاع باید روی پای خود بایستد. او پیشتر از آن هم، یعنی در سال ۲۰۱۶، احتمال حمایت آمریکا در چارچوب تعهدات پیمان (ناتو) را زیر سؤال برده بود.
آقای ترامپ در جریان یک گردهمایی انتخاباتی در سال ۲۰۱۶ اظهار داشت: «من نمیخواهم مورد سوءاستفاده قرار بگیرم. ما از کشورها حفاظت میکنیم، و بعد این آدمهای احمق میآیند و میگویند: ‹ولی ما قرارداد داریم.› من هم گفتم: ‹بله، آنها هم قرارداد دارند – باید پول بدهند.›»
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
سال گذشته، آلمان برای نخستین بار به هدف دو درصدی ناتو دست یافت؛ طبق این هدف، همه اعضای ناتو باید دستکم دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینههای دفاعی اختصاص دهند.
اما دونالد ترامپ امسال خواستار افزایش این میزان به ۵ درصد شد. در نهایت، کشورهای عضو در ژوئن امسال بر رقم ۳٫۵ درصد توافق کردند. وزارت امور دفاع آلمان اعلام کرده است که این کشور پیشبینی میکند تا سال ۲۰۲۹ به این میزان دست یابد.
وزارت امور دفاع آلمان اعلام کرده است که برای سال ۲۰۲۶ بودجهای بیش از ۱۰۸ میلیارد یورو برای ارتش این کشور پیشبینی شده است.
این بودجه شامل تجهیزات، امکانات، زیرساختها و افزایش نیروی انسانی است و انتظار میرود با روندی صعودی به حدود ۱۵۲ میلیارد یورو در سال ۲۰۲۹ برسد؛ رقمی که سه برابر بودجه ارتش در سال ۲۰۲۳ خواهد بود.
پارلمان آلمان (بوندستاگ) در پایان نوامبر، بودجه دفاعی سال ۲۰۲۶ را تصویب کرد. در این بودجه، ۸۲.۶۹ میلیارد یورو از برنامه بودجه شماره ۱۴ و ۲۵.۵۱ میلیارد یورو از بودجه ویژه ارتش آلمان در نظر گرفته شده است.