«راهبرد امنیت ملی آمریکا» یک سند رسمی از اولویتهای جهانی آمریکا است که روسای جمهور این کشور معمولا یک بار در هر دوره ریاست جمهوری خود آن را منتشر میکنند.
بر اساس این سند تازه، دونالد ترامپ قصد دارد حضور نظامی آمریکا در نیمکره غربی را افزایش دهد تا با مسائل مهاجرت، قاچاق مواد مخدر و افزایش نفوذ قدرتهای رقیب در منطقه مقابله کند.
این سند ۳۳ صفحهای با انتقادهای صریحی نسبت به اروپا همراه است و آن را در حال زوال تمدنی میداند، حال آنکه به خاورمیانه و آفریقا توجه کمتری کرده است.
در این سند ۳ بار به طور صریح به نام ایران اشاره شده و این کشور به عنوان «مهمترین عامل بیثباتی در منطقه» دستهبندی شده است؛ اینکه ترامپ جلوی تبدیل درگیریهای منطقهای به جنگهای جهانی را گرفته است و در پایان درگیری اسرائیل و ایران در ماه ژوئن نقش داشته است.
این سند اشاره میکند که وضعیت امروز خاورمیانه دیگر «آنقدرها هم که تیترهای خبری نشان میدهند بحرانی نیست»، چرا که ایران به عنوان «مهمترین عامل بیثباتی در منطقه» در دو سال گذشته و «از زمان ۷ اکتبر ۲۰۲۳ با اقدامات اسرائیل و همچنین عملیات چکش نیمهشب ترامپ علیه برنامه هستهای ایران، به شدت ضعیف شده است.»
براساس این سند امنیت ملی بهروزشده، که توسط کاخ سفید منتشر شده است، آمریکا دیگر خاورمیانه را عامل غالب در شکلدهی به سیاست خارجی خود نمیداند.
خاورمیانه دیگر آن عامل مزاحمت همیشگی نیست
این سند میگوید: «روزهایی که خاورمیانه در برنامهریزی بلندمدت و اجرای روزانه سیاست خارجی آمریکا غالب بود، خوشبختانه به پایان رسیده است؛ نه به این دلیل که خاورمیانه اهمیت خود را از دست داده، بلکه به این دلیل که آن عامل مزاحمت همیشگی و که روزگاری منبع بالقوه یک فاجعه قریبالوقوع بود، دیگر نیست.»
همچنین در این سند قید شده است که منافع اساسی آمریکا حکم میکند که «منابع انرژی خلیج فارس به دست دشمنان مطلق نیفتد، تنگه هرمز باز بماند، دریای سرخ برای کشتیرانی باز باشد، منطقه به پایگاه پرورش یا صادرکننده ترور علیه منافع آمریکا یا خاک این کشور تبدیل نشود و اسرائیل همچنان امن باقی بماند.»
جنگ بیثمر «ملتسازی» در خاورمیانه
در سند تازه آمریکا آمده است که تهدیدها در خاورمیانه «باید هم از جنبه ایدئولوژیک و هم نظامی مدیریت شوند، بدون اینکه آمریکا وارد دههها جنگ بیثمر «ملتسازی» شود. علاوه بر این، منافع آمریکا ایجاب میکند که توافقهای ابراهیم به کشورهای بیشتری در منطقه و دیگر کشورهای مسلمان گسترش یابد.»
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
کاخ سفید معتقد است درگیری اسرائیل و فلسطین به مراحل نزدیک به حل و فصل رسیده است. امنیت اسرائیل همچنان اولویت آمریکا است، اما مسیر سیاسی کنونی، طبق این استراتژی، به زودی امکان تغییر از رویارویی به گسترش توافقهای ابراهیم به کشورهای دیگر و تبدیل منطقه به «محلی برای شراکت، دوستی و سرمایهگذاری» را فراهم میکند.
سوریه، که همچنان «یک مشکل» است، باید با حمایت آمریکا و دیگر شرکا به بازیگری پایدار و سازنده تبدیل شده و «مکان شایسته خود» در منطقه را بازیابد.
کاهش انگیزه تاریخی آمریکا برای تمرکز بر خاورمیانه
در این سند آمده است که «با لغو یا تسهیل سیاستهای محدودکننده انرژی توسط دولت فعلی و افزایش تولید انرژی آمریکا، انگیزه تاریخی این کشور برای تمرکز بر خاورمیانه کاهش خواهد یافت.
«به جای آن، منطقه خاورمیانه بهطور فزایندهای به محلی برای سرمایهگذاریهای بینالمللی و مقصدی جذاب برای صنایع مختلف فراتر از نفت و گاز — از جمله انرژی هستهای، هوش مصنوعی و فناوریهای دفاعی — تبدیل میشود.»
این سند همچنین یادآوری میکند که آمریکا زنجیرههای تأمین انرژی خود را متنوع کرده و وابستگی اقتصادی داخلی به تحولات سیاسی خاورمیانه را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.»
«متمم ترامپ» بر دکترین مونرو در نیمکره غربی
این سند تمرکز ویژهای بر نیمکره غربی دارد و آن را عمدتا در چارچوب محافظت از خاک آمریکا مطرح میکند. در متن این سند راهبردی آمده است: «امنیت مرزی مهمترین مؤلفه امنیت ملی است» و به طور غیرمستقیم به تلاشهای چین برای نفوذ در حیاط خلوت آمریکا اشاره دارد.
این سند ادامه میدهد: «برای تضمین امنیت و رفاه، ایالات متحده باید در نیمکره غربی برتر باشد، شرایطی که به ما امکان میدهد هر زمان و در هر مکان لازم در منطقه با اعتماد به نفس عمل کنیم. شرایط اتحادها و هرگونه کمک ما باید مشروط بر کاهش نفوذ دشمنان خارجی باشد، از کنترل تأسیسات نظامی، بنادر و زیرساختهای کلیدی گرفته تا خرید گسترده داراییهای استراتژیک.»
این برنامهها در سند به عنوان بخشی از «متمم ترامپ / Trump Corollary» بر دکترین مونرو معرفی شدهاند؛ مفهومی که در سال ۱۸۲۳ توسط رئیس جمهوری جیمز مونرو مطرح شد و تأکید داشت که آمریکا دخالتهای مضر خارجی در نیمکره خود را تحمل نخواهد کرد.