یک وزیر دست راستی و افراطی اسرائیل روز سهشنبه با اقامه نماز به همراه هزاران یهودی در محوطه مسجد الاقصی واقع در بیتالمقدس شرقی که به نوعی تعرض به این مکان مقدس مسلمانان محسوب میشود، واکنشهای خشم و محکومیت جامعه بینالمللی را برانگیخت.
مسجدالاقصی سومین مکان مقدس در اسلام و نمادی از هویت ملی فلسطین است، اما همچنین مقدسترین مکان در یهودیت است که به عنوان محل معبد باستانی ویران شده توسط رومیها در سال ۷۰ پس از میلاد مسیح مورد احترام قرار دارد.
ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائيل که اغلب ممنوعیت طولانی مدت وضع شده از سوی تلآویو برای ورود یهودیان به محوطه مسجدالاقصی و نماز خواندن در آن را نادیده میگیرد با این اقدام تحریکآمیز حتی صدای متحدان کشورش را نیز درآورد.
وی در ویدیویی که در جریان بازدید از مسجدالاقصی در بیتالمقدس شرقی ضبط شده بود وعده داد که حماس را در غزه شکست دهد.
آقای بن گویر با اشتراک این ویدئو در شبکه اجتماعی ایکس بار دیگر مخالفت خود را با هرگونه آتش بس در جنگ غزه اعلام کرد.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود تاکید میکند که کشورش باید در جنگ غزه پیروز شود و حماس را شکست دهد؛ وزیر امنیت داخلی اسرائیل بار دیگر تکرار میکند که اسرائیل نباید نمایندگانی را به مذاکرات دوحه یا قاهره بفرستد.
بازدید ایتامار بنگویر از مسجدالاقصی و اقامه نماز در آن در زمانی صورت میگیرد که جنگ ده ماهه میان اسرائیل و حماس در شرایطی حساس قرار گرفته است.
در حالی که تلاشها برای دستیابی به آتشبس در غزه پس از ترور اسماعیل هنیه و حمله اسرائیل به مدرسهای در غزه که محل پناه آوارگان فلسطینی بود همچنان ناپایدار و شکننده به نظر میرسد؛ تنش میان اسرائیل و حزبالله شدت گرفته و تلآویو خود را برای مقابله با تهدیدات احتمالی ناشی از حملات تهران و نیروهای نیابتی ایران در منطقه آماده میکند.
آخرین بازدید بن گویر از محوطه مسجدالاقصی واکنش شدید کشورهای مسلمان و همچنین قدرتهای غربی از جمله ایالات متحده، اتحادیه اروپا و سازمان ملل را به همراه داشته است.
بلینکن: نتانیاهو باید جلوی این اقدامات تحریکآمیز را بگیرد
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در واکنش به این اقدام بن گویر آن را «تحریک آمیز» و «بیاعتنایی آشکاربه وضعیت تاریخی اماکن مقدس در بیتالمقدس شرقی» خواند و از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، خواست تا جلوی چنین اقداماتی را بگیرد.
وی در همین خصوص افزود: «این اقدامات تحریکآمیز در زمانی که تمام توجهات باید معطوف به تلاشهای دیپلماتیک جاری برای رسیدن به توافق آتشبس (در غزه)، تضمین آزادی تمامی گروگانها و ایجاد شرایط لازم برای ثبات گستردهتر در منطقه باشد، تنها تنشها را تشدید میکند.»
کاخ سفید پیشتر چند روز گذشته نیز با لحنی تند به اظهارات بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی که عضو افراطی دیگری از کابینه بنیامین نتانیاهو به شمار میرود، واکنش نشان داده بود.
این وزیر راست افرطی اسرائیلی طی سخنانی جو بایدنِ، رئیس جمهوری آمریکا را به دلیل تلاش برای برقراری آتشبس در غزه مورد انتقاد قرار داده بود.
محدودیتهای اعمالشده بر مجموعه مسجدالاقصی طی سالهای اخیر به طور فزایندهای توسط ملیگرایان مذهبی افراطی مانند بن گویر نقض شده و این مسئله واکنشهایی گاه خشونتآمیز را از سوی فلسطینیها به همراه داشته است.
یکی از مسئولان نهاد اوقاف، سازمان اردنی که متولی حفاظت و نگهداری از مسجدالاقصی است به فرانسپرس گفت که ایتامار بنگویر صبح روز سهشنبه به همراه حدود ۲۲۵۰ اسرائیلی دیگر به صورت جمعی از این مکان بازدید کردند و در حالی که توسط پلیس اسرائيل محافظت میشدند اقدام به خواندن نماز کردند.
بنا به این گزارش، پلیس اسرائیل همچنین «محدودیتهایی» را برای نمازگزاران مسلمان که تلاش داشتند وارد مسجد شوند، اعمال کرده بود.
این مسئول اردنی که نخواست نامش فاش شود، افزود: بیش از ۷۰۰ یهودی نیز در بعدازظهر سهشنبه اقدام به خواندن نماز در مسجدالقصی کردند.
وی در ادامه یادآور شد: «ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل به جای حفظ وضعیت موجود در مسجد، نظارت بر عملیات یهودیسازی را بر عهده دارد و تلاش دارد تا وضعیت داخل مسجد الاقصی را تغییر دهد.»
محکومیت کشورهای اسلامی
علاوه بر ایالات متحده، فرانسه، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد، شماری از کشورهای اسلامی از جمله اردن، مصر، قطر، عربستان سعودی، ایران و چند کشور دیگر اقدام وزیر اسرائیلی در تعرض به حریم مسجدالاقصی را محکوم کردند.
وزارت خارجه اردن با انتشار بیانیهای ضمن محکوم کردن این اقدام ایتامار بنگویر، آنرا «نقض آشکار قوانین بین المللی» خواند.
سخنگوی این وزارتخانه در بیانیهای تصریح کرد: «تداوم نقض وضعیت تاریخی و قانونی موجود در بیتالمقدس و اماکن مقدس در آن مستلزم موضع گیری شفاف و قاطع جامعه بینالمللی برای محکوم کردن چنین اقداماتی است.»
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز اقدام دو وزیر کابینه اسرائیل و جمعی از شهرکنشینان در ورود «هتاکانه» به مسجدالاقصی را «تجاوزکارانه» خواند و شدیدا محکوم کرد.
به گزارش ایرنا، ناصر کنعانی این گونه اقدامات تحریکآمیز را مصداق روشن دیگری از اراده صهیونیستها در گسترش تنش و ناآرامی در منطقه دانست.
سازمان همکاری اسلامی نیز تعرض ایتامار بنگویر به مسجدالاقصی را به عنوان اقدامی در جهت «تحریک احساسات مسلمانان در سراسر جهان» به شدت محکوم کرد.
واکنش سازمان ملل و اتحادیه اروپا
معاون سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در واکنش به این اقدام بر مخالفت این سازمان بینالمللی با هرگونه تلاش برای تغییر وضعیت موجود در اماکن مقدس بیت المقدس شرقی تاکید کرد.
فرهان حق با اشاره به تعرض وزیر امنیت داخلی اسرائیل به محوطه مسجدالاقصی افزود: این نوع رفتار سازنده و مفید نیست و بیش از حد تحریکآمیز قلمداد میشود.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اقدام ایتامار بنگویر را از جانب اتحادیه «به شدت تحریکآمیز» خوانند و محکوم کرد.
وزارت امور خارجه فرانسه نیز با انتشار بیانیهای در همین خصوص این اقدام را نوعی حرکت جدید تحریکآمیز و غیرقابل قبول از سوی وزیر امنیت داخلی اسرائیل خواند از دولت اسرائیل خواست برای تضمین حفظ وضعیت تاریخی موجود در اماکن مقدس واقع در بیتالمقدس شرقی اقدامات لازم را انجام دهد.
این دومین اقدام تحریکآمیز ایتامار بنگویر در بازدید از محوطه مسجدالاقصی طی دو سال گذشته به شمار میرود که همانند بار نخست با واکنشهای گسترده جهانی روبرو شده است؛ اقدامی مشابه با آنچه آریل شارون، نخست وزیر سابق اسرائیل در سال ۲۰۰۰ انجام داد که به انتقاضه دوم مردم فلسطین منتهی شد.