بشیر بیآزار، مدیر سابق دفتر موسیقی و سرود سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران روز سوم ژوئن در فرانسه بازداشت شد و با حکم اخراج از خاک این کشور روبرو است. اگرچه تهران ادعا میکند که آقای بیآزار تنها یک روزنامهنگار است، اما مقامات پاریس او را مامور اطلاعاتی جمهوری اسلامی میدانند.
پلیس فرانسه در روز سوم ژوئن بشیر بیآزار را در شهر «دیژون» در شرق فرانسه دستگیر و در شهر «متز» تحت بازداشت قرار داد.
بازداشت این شهروند ایرانی ۴۱ ساله که دو سال است با ویزای بلندمدت به همراه همسر و دو فرزندش در فرانسه زندگی میکند، در پی حکم «اخراج فوری» صورت گرفت که در روز ۲۲ مه برای او صادر شده بود.
کاظم غریبآبادی، دبیر ستاد حقوق بشر و معاون امور بینالملل رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۱۷ ژوئن از رای دادگاه فرانسه مبنی بر اخراج آقای بیآزار ظرف ۲۸ روز خبر داد.
آقای غریبآبادی با انتشار تصویری از بشیر بیآزار به همراه دوفرزندش در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تصمیم غیرقانونی و مغایر حقوق بشر دادگاه فرانسه، اخراج بشیر بی آزار ظرف ۲۸ روز است. با توجه به تهیه بلیط برگشت و عدم منع قانونی خروج، چرا فرانسه همچنان به بازداشت خودسرانه این تبعه ایرانی ادامه می دهد؟ قویا این رویه را محکوم می کنیم. پیگیریها برای آزادی هرچه زودتر ایشان ادامه دارد.»
کاظم غریب آبادی در روز ششم ژوئن مدعی شده بود که علت بازداشت بشیر بیآزار «دفاع از مردم فلسطین» است و این بازداشت را «رسوایی دیگری برای فرانسه در حوزه حقوق بشر» خوانده بود.
با این حال، به گزارش «لوموند»، وزارت کشور فرانسه در حکم اخراج از خاکی برای آقای بیآزار صادر کرده، گفته است که او «مامور نفوذی و مرتبط با سرویسهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران» است.
بشیر بیآزار کیست و چرا برای جمهوری اسلامی مهم است؟
بنابر منابع داخلی ایران، بشیر بیآزار دبیر سابق انجمن اسلامی دانشجویان مقیم لندن و مدیر تولیدات دفتر موسیقی و سرود صدا و سیما است. او که در ایران، هند و بریتانیا در رشتههای علوم سیاسی و فیلمسازی تحصیل کرده، نویسنده فیلمنامه مستند «۳۳ سال سکوت» به کارگردانی حسین شمقدری، پسر جواد شمقدری، معاون امور سینمایی وزارت ارشاد در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد است.
به گزارش «لوپوئن»، بشیر بیآزار یکی حامیان «پر سر و صدا» جمهوری اسلامی است. او همچنین حمایت قاطع خود از فلسطینیان را بارها در شبکه اجتماعی ایکس به نمایش گذاشته است.
آقای بیآزار در سوم دسامبر سال ۲۰۲۳ ویدیویی از حضور و سخنرانی در نشستی در سازمان ملل متحد و حمایت از فلسطینیان به اشتراک گذاشته است.
علی باقری کنی روز ششم ژوئن درباره پرونده بشیر بیآزار با سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاریس گفتگو کرد و ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز اعلام کرد که آزادی آقای بیآزار جزء «اولویتها» این وزارتخانه قرار گرفته است.
آقای کنعانی همچنین روز دهم ژوئن در مورد پرونده آقای بیآزار گفت: «وزارت امور خارجه اطلاع روشن و نزدیکی از وضعیت شهروند ایرانی «بشیر بیآزار» دارد. از آغازین دقایق اطلاع سفارت ایران در پاریس از بازداشت این شهروند ایرانی، برای تلاش او اقدامات دیپلماتیک صورت گرفت و پیگیری لازم همانند یادداشت رسمی و گفتگو با سفیر فرانسه در تهران انجام شد و تماس با خانواده این شهروند ادامه دارد.»
اگرچه مقامات ایرانی به صورت مداوم ادعا میکنند که آقای بیآزار یک «روزنامهنگار» است و تنها به دلیل جانبداری از فلسطینیان بازداشت شده، اما با توجه به جنجال دیپلماتیکی که در پی بازداشت او به راه افتاده و همچنین حکم وزارت کشور فرانسه، به نظر میرسد که او تنها یک «روزنامهنگار ایرانی» مستقر در فرانسه نبوده است.
به گزارش لوپوئن، بشیر بیآزار به سفارت جمهوری اسلامی در پاریس آمد و شد داشته و «به دلایل امنیتی» تحت نظر مقامات فرانسوی قرار گرفته است.
بنابر اظهارات خبرنگار یکی از شبکههای خبری فارسیزبان خارج از کشور، آقای بیآزار اساسا به دلایل امنیتی بازداشت شده است. این خبر نگار افزود: «وقتی برای پوشش آتشسوزی در سفارت ایران در پاریس به محل رفته بودیم، آقای بیآزار از ساختمان سفارتخانه بیرون آمد و با تلفن همراهش مشغول فیلمبرداری از ما شد.»
به گزارش لوپوئن مقامات فرانسه بشیر بیآزار را به عنوان «عمل نفوذی تهران و مرتبط با سرویسهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران، به ویژه واحد ۸۴۰ نیروی قدس سپاه پاسداران» بازداشت کردهاند.
واحد ۸۴۰ نیروی قدس سپاه پاسداران، واحد مخفیانه این نیروها است که وظیفه برنامهریزی و اجرای عملیات خارج از کشور را بر عهده دارد.
ارتباط بازداشت بشیر بیآزار و آزادی لوئی آرنو
لوئی آرنو، گردشگر ۳۵ ساله فرانسوی که از سال ۲۰۲۲ به اتهام «جاسوسی» در ایران زندانی بود، روز چهارشنبه ۱۲ ژوئن آزاد شد. این اتفاق گمانهزنیهایی را درباره ارتباط بازداشت آقای بیآزار و آزادی آقای آرنو مطرح کرد.
بسیاری نگران بودند که «دیپلماسی گروگان» جمهوری اسلامی که چندی پیش به آزادی حمید نوری که به دلیل مشارکت در اعدام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷، در سوئد به حبس ابد محکوم شده بود، انجامید، این بار نیز با همان روش «بگیر و بستان» به آزادی بشیر بیآزار بینجامد.
یک منبع دیپلماتیک دراین باره گفت: «اگرچه این موضوع مسبوق به سابقه است، اما فکر نمیکنم ارتباطی میان آزادی لوئی آرنو و بازداشت بشیر بیآزار وجود داشته باشد. مشخصات او با دیگر عوامل نفوذی که در خارج از ایران برای جمهوری اسلامی به جمعآوری اطلاعات میپردازند مطابقت دارد.»