گروههای مسلح شیعه تحت حمایت ایران در عراق حملات موشکی و پهپادی به اسرائیل را در هفتههای اخیر افزایش دادهاند و نگرانیهایی را در واشنگتن و در میان برخی از متحدان ایرانی در مورد انتقامجویی احتمالی اسرائیل و تشدید تنشهای منطقهای ایجاد کردهاند.
آگهیخبرگزاری رویترز در گزارشی به این مسئله پرداخته و مینویسد: اگرچه این حملات، اغلب از صدها کیلومتر دورتر، توسط مقامات غربی و کارشناسان اسرائیلی به عنوان تهدیدی برای اسرائیل به عنوان حملات نقطهای حماس و حزبالله تلقی نمیشوند، اما بر تعداد و پیچیدگی آن افزوده شده است.
به گفته مقامات آمریکایی و بیانیه های عمومی ارتش اسرائیل، حداقل دو مورد از این حملات به اهداف خود اصابت کردهاند و بسیاری از آنها به اجبار توسط نیروهای دفاعی ایالات متحده و اسرائیل سرنگون شدهاند.
تسلیحات جدید مانند موشک های کروز از ماه مه به طور مرتب مورد استفاده قرار گرفتهاند و از بین بردن آنها برای پدافند هوایی سختتر است.
مایک نایتز، یکی از همکاران موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک که این حملات را ردیابی میکند، در این خصوص به رویترز میگوید: «به طور کلی، شدت و انواع سیستم های تسلیحاتی مورد استفاده به شدت افزایش یافته است و این کار اسرائیل را پیچیده میکند و هزینه مالی مقابله با آن را افزایش میدهد.»
رویترز میگوید با دهها منبع مختلف در گروههای مسلح عراقی و دیگر جریانهای تحت حمایت ایران و همچنین مقامهای آمریکایی در این خصوص گفتگو کردهاست. آنها گفتند که حملات گروههای عراقی، از جمله کتائب حزبالله و نُجباء، دلیلی برای افزایش نگرانی برای واشنگتن و همچنین در میان برخی در ایران و حزبالله در لبنان بوده است. چرا که هم ایران و هم حزبالله تلاش دارند از درگیری همهجانبه با اسرائيل خودداری کنند.
یکی از مقامات ارشد محور مقاومت که نخواست نامش فاش شود با تشریح این دیدگاه در میان گروههای طرفدار ایران گفت: «آنها میتوانند محور را درگیر چیزی کنند که در حال حاضر نمیخواهد. ایران و حزبالله، سازمانیافتهترین اعضای این شبکه، در گذشته برای مهار جناحهای عراقی تلاش کردهاند.»
حسین الموسوی، سخنگوی نُجَباء، یکی از گروههای مسلح شیعه در عراق که در حملات به اسرائیل شرکت میکند، به رویترز گفت که این حملات تحول طبیعی نقش گروههای عراقی بوده و هدف آن افزایش هزینههای جنگ بوده است. او همچنین با اشاره به اینکه این گروه قصد دارد تا زمانی که لازم باشد برای توقف جنگ در غزه به عملیاتهای خود ادامه دهد، افزود: «عملیات انجام شده توسط مقاومت محدود به مرزهای زمانی یا مکانی نیست. ما به عنوان یک جریان مقاومت تا زمانی که حق داریم و نماینده اراده مردمی و رسمی هستیم از عواقب آن نمیترسیم.»
دولت عراق که به دقت اتحادهای خود را با واشنگتن و تهران متوازن می کند، کار سختی برای مقابله با این حملات دارد.
عراق اسرائیل را به رسمیت نمی شناسد و بر اساس قانون سال ۲۰۲۲ کسانی را که سعی در عادی سازی روابط با این کشور داشته باشند با مرگ و یا حبس ابد مجازات خواهند شد. اسرائیل عراق را به عنوان یک کشور دست نشانده ایران و کریدور اصلی تسلیحات از ایران به سایر گروه های مسلح از جمله حزب الله میداند.
تهدید در حال افزایش
گروههای عراقی برای حمایت از متحد ایران، بشار اسد، به جنگ داخلی سوریه پیوستند و جای پایی در قلمرو نزدیک مرز با اسرائیل به دست آوردند. یک گروه عراقی در سایه مسئولیت حملات پهپادی به عربستان سعودی و امارات متحده عربی در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ را بر عهده گرفت.
حملات گروههای عراقی به اسرائیل از مناطق جنوب بغداد و در منطقه مرزی عراق و سوریه که گروههای تحت حمایت ایران در آن تسلط دارند، انجام میشود. برای رسیدن از عراق به اسرائیل، پرتابهها باید بر فراز سوریه، اردن یا عربستان سعودی پرواز کنند.
یک مقام ارشد محور مقاومت در این خصوص به رویترز میگوید: «در حالی که ایران مشتاق مشارکت گروههای عراقی در نبرد منطقهای علیه اسرائیل بوده است، با این حال اشتباه محاسباتی که ممکن است شرایط را از کنترل خارج کند نگرانی همیشگی تهران بوده.»
وی خاطرنشان کرد که گروههای عراقی پیش از این ناخواسته باعث تشدید تنشهای منطقهای بزرگ در ژانویه شدهاند، زمانی که سه سرباز آمریکایی را در حمله پهپادی به یک پایگاه آمریکایی در اردن کشتند.
این حمله که با ضربه زدن به یک کشور عربی همسایه و کشتن آمریکاییها از خطوط قرمز متعدد ایالات متحده و منطقه عبور کرد منجر به کارزار مرگبار حملات هوایی ایالات متحده در عراق و سوریه شد.
منابع ایرانی و عراقی در آن زمان به رویترز گفتند که در آن زمان خطر تشدید تنش آنقدر جدی بود که فرمانده نیروی قدس ایران به بغداد سفر کرد تا به گروهها بگوید حملات خود را کاهش دهند. پس از آن حملات به نیروهای آمریکایی متوقف شد و آرامش مختصری برقرار شد اما سپس، آنها توجه خود را به اسرائیل معطوف کردند.
آگهییک مقام ارشد ایرانی که خواست نامش فاش نشود، در این رابطه گفت که این تغییر تمرکز بخشی از طرحی برای حفظ فشار بر اسرائیل بر سر جنگ غزه است.
یک مقام دفاعی آمریکا هم که خواست نامش فاش نشود، گفت: «حملات به اسرائیل ثبات عراق و منطقه را به خطر انداخته است. پیچیدگی و فراوانی این حملات، تهدید فزاینده ناشی از این گروهها را برجسته میکند و ارتش ایالات متحده از اقدام برای محافظت از نیروهای ما و حمایت از دفاع از متحدان خود تردید نخواهد کرد.»
پس از آغاز حمله شبه نظامیان حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر سال گذشته و تسریع جنگ در غزه، گروه های مسلح شیعه عراق، مانند دیگر گروههای طرفدار ایران، متعهد شدند که در همبستگی با فلسطینی ها حملاتی را انجام دهند.
آنها در ابتدا عمدتاً نیروهای آمریکایی مستقر در عراق و سوریه را هدف قرار دادند. اما در ۲ نوامبر آنها اولین حمله خود به اسرائیل را صورت دادند.
آگهیبر اساس ادعای گروههای تحت حمایت ایران، تعداد انگشت شماری از حملات دیگر علیه اسرائیل در ماههای بعد از آن توسط این گروهها انجام شد. از آن جمله چهار حمله در ماه فوریه که حتی پس از توقف علنی حملات به نیروهای آمریکایی توسط این گروهها صورت گرفت.
تعداد حملات ادعا شده در ماه مارس به ۱۷ حمله رسید و در ماه مه دوباره دو برابر شد، به طور میانگین بیش از یک مورد در روز، اگرچه مقامات آمریکایی و منبع در محور حامی ایران گفتند مطمئن نیستند که همه حملات ادعا شده واقعی بوده باشند.
در حالی که اسرائیل به ندرت در مورد عملیات خود در کشورهای همسایه اظهار نظر میکند، گمان میرود که قبلا در سال ۲۰۱۹ به گروههای طرفدار ایران در عراق حمله کرده باشد، زمانی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر گفت که به ارتش آزادی داده تا برای خنثی کردن برنامههای ایران اقدام کند.
ارتش اسرائیل در پاسخ به درخواست برای ارائه اطلاعات در مورد پرتاب توسط گروههای تحت حمایت ایران در عراق، از اظهار نظر خودداری کرد.
آگهیعاموس یادلین، ژنرال بازنشسته نیروی هوایی اسرائیل که پیش از این ریاست اطلاعات نظامی را بر عهده داشت، گفت که سطح تهدیدی که این حملات برای اسرائیل ایجاد می کند «یک پله پایینتر» از حزبالله یا حوثیها است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در همین حال یک مقام دفاعی آمریکا گفت که موشکهای شلیک شده از عراق توسط نیروهای آمریکایی در چارچوب بخشی از تعهد ایالات متحده برای دفاع از اسرائيل رهگیری شدهاند.