شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین هفته آینده برای نخستین بار طی پنج سال گذشته در سفری که از هماکنون توجه رسانهها را به خود جلب کرده، عازم اروپا می شود.
رویترز در گزارشی به این موضوع پرداخته و آورده است که این سفر ممکن است شکافهای موجود در اروپا بر سر تجارت با پکن و نحوه قرارگرفتن این قاره به عنوان قطبی میان آمریکا و چین را آشکار کند.
شی در حالی به فرانسه، صربستان و مجارستان سفر میکند که اتحادیه اروپا به دلیل یارانههای هنگفتی که به اذعان بروکسل به شیوهای ناعادلانه به تولیدکنندگان چینی اختصاص یافته، پکن را به اعمال تعرفه بر صنعت خودروهای برقی و انرژی سبز این کشور تهدید کرده است.
به اعتقاد تحلیلگران، با توجه به اینکه اقتصاد چین هم اکنون با مشکلاتی دست و پنچه نرم میکند و آمریکا نیز در حال بستن درهای خود به روی شرکت های چینی است، اتحادیه اروپا می تواند تا حدی پکن را برای توجه به خواستههای خود تحت فشار قرار دهد.
این در حالیست که تحلیلگران همچنین بر این باورند که ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا اتحادیه در خصوص نوع تعامل و روابط با چین همسو نیستند و این امر میتواند بر توانایی آنها در شکل دادن به تفکر چین تاثیر منفی بگذارد.
از سوی دیگر، نگرانیهای اروپا نسبت به حمایتهای چین از اقتصاد جنگی روسیه طی دو سال تهاجم نظامی این کشور به اوکراین نیز بر این سفر سایه افکنده است.
به گفته لی جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، سفر شی جینپینگ به «توسعه روابط چین با اروپا و نیز تحکیم صلح و ثبات در جهان» کمک خواهد کرد.
متیو دوشاتل، پژوهشگر ارشد مؤسسه مونتین، معتقد است که هدف شی از این سفر، خنثی سازی برنامه امنیت اقتصادی اتحادیه اروپا، از جمله تهدیدهای تعرفهای پیشبینی شده در آن است که رئیس جمهوری چین قصد دارد با بهرهبرداری از اختلافات داخلی میان کشورهای اروپایی آن را محقق کند.
دوشاتل درباره استراتژی چین در قبال اروپا میگوید: یک عنصر بسیار قوی به نام «تفرقه بیانداز و حکومت کن» وجود دارد که «نه تنها پنهان نیست، بلکه کاملا آشکار و عیان است.»
شرکتها و دولتهای اروپایی مدتهاست که از محدودیت دسترسی به بازار چین و رقابت ناعادلانه با چینیها شکایت دارند.
در نتایج یک مطالعه انجام شده توسط موسسه کیل تخمین زده شده است که یارانههای اختصاص یافته از سوی دولت چین به شرکتها و تولیدکنندگان این کشور بین ۳ تا ۹ برابر سایر اقتصادهای بزرگ است.
کمیسیون اروپا از حق انحصاری به منظور اجرای سیاست تجاری برای کل اتحادیه اروپا برخوردار است، اما کشورهای عضو در داخل این اتحادیه برای توافق بر سر یافتن راههای رفع عدم توازن تجاری با مشکل مواجه هستند.
ماکرون: ما به اندازه کافی حمایت نمیکنیم
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه خواستار موضع تهاجمیتر اتحادیه اروپا در قبال موضوع یارانهها است.
او هشدار داده است که اگر اتحادیه اروپا در مواجهه با «یارانههای بیش از حد» چین و ایالات متحده، معافیتهایی بر قوانین رقابتی خود قائل نشود، این اتحادیه با خطر عقب افتادن در رقابت روبرو خواهد شد.
رئیس جمهوری فرانسه در مصاحبهای با اکونومیست که روز پنجشنبه منتشر شد، افزود: «ما بیش از حد مقررات وضع می کنیم اما به اندازه کافی سرمایه گذاری و حمایت نمی کنیم.»
از سوی دیگر، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، آوریل گذشته تلاش کرد تا شی جینپینگ را برای دسترسی بهتر شرکت های آلمانی به بازار چین تحت فشار قرار دهد.
او با این حال در خصوص تحقیقات ضد یارانه اتحادیه اروپا، ظاهراً به دلیل نگرانی از خشمگین شدن پکن، گفت که اتحادیه نباید به خاطر منافع خودخواهانه «حمایت گرایانه» عمل کند، هرچند رقابت باید عادلانه باشد.
به گفته نوآ بارکین، مشاور ارشد گروه «رودیوم» که روابط اتحادیه اروپا و چین را از نزدیک دنبال میکند، ماکرون به دنبال یک جبهه متحد برابر پکن است و از همین رو تلاش خواهد کرد رئیس جمهوری آلمان را متقاعد کند تا در پاریس برای گفتگوهایی چهارجانبه با شی جینپینگ، به او و اورزولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا بپیوندد.
نگرانیهای مرتبط با روسیه
هر گونه اظهار نظر علنی شی در مورد روسیه در صربستان و مجارستان با دقت زیادی بررسی خواهد شد. شی جینپینگ قرار است اواخر اردیبهشت در چین میزبان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه باشد.
به گفته ناظران، انتخاب صربستان و مجارستان توسط شی برای نزدیکتر کردن این دو کشور اروپایی طرفدار روسیه که دریافتکنندگان عمده سرمایهگذاریهای چین به شمار میروند، صورت گرفته است.
چین به ویژه کمکهای مالی قابل توجهی به خصوص در زمینه یک پروژه به تعویق افتاده راهآهن که پایتختهای صربستان و مجارستان را به هم متصل میکند، در اختیار این دو کشور قرار داده است.
الکساندر ووچیچ، رئیس جمهوری صربستان، از سفر شی ابراز خرسندی کرده و گفته است که انتظار دارد توافقنامه تجارت آزاد بین دو کشور که اکتبر گذشته امضا شد، در اول ماه ژوئیه آینده اجرایی شود.
تحلیلگران چینی گفتند که شی می تواند از توقف کوتاه خود در بلگراد که با بیستمین سالگرد بمباران سفارت چین توسط ناتو همزمان شده است، برای پیشبرد و تقویت دستور کار ضد ناتوی خود استفاده کند.
چین همچنین تلاشهای روسیه را برای مقصر دانستن آمریکا و ناتو در تشدید جنگ اوکراین با ارسال تسلیحات به کییف تقویت کرده است.
مجارستان، یکی دیگر از مقاصد سفر اروپایی شی نیز کشوری است که در گذشته تلاش کرده است تا سد راه بیانیههای اتحادیه اروپا در انتقاد از وضعیت حقوق بشر در چین بشود.
یک پژوهشگر روابط بین الملل مستقر در شانگهای، برقراری ارتباط با صربستان و مجارستان را بخشی از تلاشهای چین برای تعمیق شکاف در غرب توصیف کرده است.