آژانس بینالمللی انرژی روز سهشنبه با تأکید بر لزوم افزایش تولید «انرژیهای پاک» اعلام کرد که کشورهای ثروتمند و اقتصادهای در حال توسعه باید چشمانداز خود برای به صفر رساندن انتشار گازهای گلخانهای را به طور قابل توجهی سرعت بخشند.
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی آمده است که «تقریبا همه کشورها باید تاریخهای هدفگذاریشده خود برای به صفر رساندن انتشار کربن را به جلو بکشند». این نهاد شرایط فعلی را «امیدوار کننده» توصیف کرد اما آن را برای رسیدن به هدف تعیین شده برای محدودکردن گرمایش زمین تا سقف ۱.۵ درجه سانتیگراد را «ناکافی» میداند.
آژانس بینالمللی انرژی هشدار میدهد که «حتی کمی تأخیر» در انجام تعهدات کشورها برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای «میتواند باعث افزایش دمای جهانی بیش از ۱.۵ درجه سانتیگراد برای تقریباً ۵۰ سال شود.»
بر همین اساس، اقتصادهای توسعهیافتهای مانند ایالات متحده و اتحادیه اروپا برای انجام تعهدات خود ذیل توافق پاریس، باید هدف خود برای به صفر رساندن انتشار گاز کربن را ۵ سال جلوتر بیاورند، یعنی اینکه بجای هدفگذاری برای سال ۲۰۵۰ باید تا سال ۲۰۴۵ به این مهم دست یابند.
بنابر این اعلام، کشور چین هم اگر بخواهد به تعهدات خود عمل کند باید طرحهای خود برای به صفر رساندن انتشار کربن را ۱۰ سال به جلو بیاورد و آن را تا سال ۲۰۴۰ نهایی کند.
این گزارش، نسخه به روز شده «نقشه راه برای به صفر خالص رساندن انتشار کربن تا سال ۲۰۵۰» است. نسخه اولیه این نقشه راه در سال ۲۰۲۱ منتشر شد و از کشورهای جهان خواسته شد تا «بیدرنگ» هر گونه پروژه جدید نفتی یا گازی را کنار بگذارند.
رشد بیسابقه فناوریهای انرژی پاک
آژانس بینالمللی انرژی در بهروزرسانی نقشه راه خود برای به «صفر خالص» رساندن انتشار آلایندهها تا اواسط قرن میلادی حاضر، اعلام کرد که افزایش ظرفیت تولید انرژی خورشیدی و فروش خودروهای الکتریکی و توسعه زیرساختهای مربوطه از سال ۲۰۲۱ تا کنون، با اهداف پیشبینی شده مطابقت دارد.
آژانس بینالمللی انرژی (IEA) همچنین اعلام کرد که با رشد بیسابقهای که در عرصه فناوریهای انرژی پاک، از جمله پنلهای خورشیدی و وسایل نقلیه الکتریکی بوجود آمده است؛ هنوز هم میتوان امیدوار بود که گرمایش جهانی را در سطح ۱.۵ درجه سانتیگراد پایین نگه داشت.
آژانس بینالمللی انرژی خاطرنشان کرد که انتشار گازهای کربنی از ناحیه بخش انرژی همچنان بالا بوده و به رکورد جدیدی از ۳۷ میلیارد تن گاز دیاکسید کربن در سال ۲۰۲۲ رسیده است که ۱ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۹ است.
در این گزارش آمده است که «توسعه انرژی پاک عامل اصلی کاهش بیش از ۲۵ درصدی تقاضا برای سوختهای فسیلی در این دهه است» و همین امر منجر به کاهش ۳۵ درصدی انتشار گازهای گلخانهای تا سال ۲۰۳۰ میشود.
نیاز به سرمایه گذاری بیشتر است
آژانس بینالمللی انرژی در گزارش خود این را هم افزوده است که برای گذار به سمت انرژیهای پاکتر باید از آغاز دهه آینده میلادی به طور سالیانه نزدیک به ۴.۵ تریلیون دلار سرمایهگذاری شود. این در حالیست که رقم پیشبینی شده برای سال جاری میلادی چیزی در حدود ۱.۸ تریلیون دلار پیشبینی شده است.
دما در سال جاری به سطوح بی سابقهای رسیده است و میانگین جهانی در مقایسه بالاترین میانگین ثبت شده در دوران پیش از صنعتی شدن حدود ۱.۱ درجه سانتیگراد بالاتر رفته است.
هرچند که در کنفرانس تغییرات اقلیمی ۲۰۱۵ سازمان ملل متحد در پاریس یا COP21 هدفگذاری شده بود که افزایش دمای جهانی باید در سطوح پایینتر از ۲ درجه سانتیگراد نگه داشته شود؛ اما در عین حال برای جلوگیری از عواقب شدیدتر تغییرات اقلیمی همچون خشکسالی، سیل و افزایش آتشسوزیهای جنگلی، باید تلاشها را در راستای محدود کردن افزایش دمای کره زمین به زیر ۱.۵ درجه سانتیگراد مصروف کرد.
آژانس بینالمللی انرژی آورده است که همچنان به تلاشهای بسیار بیشتری نیاز است و تا سال ۲۰۳۰ به سه برابر شدن ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر جهانی، دو برابر شدن زیرساختهای کارآمد انرژی، افزایش فروش پمپ حرارتی (گرمایش و سرمایش زمینمنبع) و افزایش بیشتر استفاده از خودروهای برقی نیاز است.
این نهاد بینالمللی خواستار کاهش ۷۵ درصدی انتشار گاز متان در بخش انرژی تا سال ۲۰۳۰ شد که حدود ۷۵ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت که البته تنها معادل ۲ درصد از درآمد خالص دریافتی از ناحیه صنعت نفت و گاز در سال ۲۰۲۲ است.