تصرف باهموت سکوی پرتابی برای نیروهای روسیه به منظور پیشروی در منطقه دونباس و حرکت به سوی دو شهر بزرگ‌تر یعنی کراماتورسک و اسلوویانسک خواهد بود که مسکو از مدتها پیش در پی فتح آنها بوده است.
آگهیباهموت شهری در شرق اوکراین است که بیش از ۹۰ درصد ساکنان آن تخلیه شده و اغلب نقاط آن به ویرانه‌ای تبدیل شده است.
نبرد میان نظامیان روسیه و اوکراین برای کنترل باهموت در حالی با تلفات پرشمار از دو سو همچنان ادامه دارد که وزارت دفاع آمریکا و فرماندهان ناتو بعد استراتژیک این شهر را کم اهمیت قلمداد کردهاند.
نیروهای روسیه بر اساس آخرین گزارش‌ها پس از نزدیک به هشت ماه نبرد سخت سنگر به سنگر، شهر باهموت را از سه طرف تحت محاصره قرار داده‌اند.
به گزارش رویترز خطوط تدارکاتی نبرد از سوی نیروهای تحت امر کی‌یف در حال از هم گسیختگی است و مسکو کمتر از نیمی از باهموت را تحت خود کنترل دارد.
با این حال، اوکراین متعهد شده است که مقاومت برای دفاع از شهر را دو برابر کند، حتی اگر دو طرف تلفات سنگینی را متحمل شوند.
به اذعان برخی تحلیلگران برجسته نظامی غرب، شاید منطقی باشد که نیروهای اوکراینی به یک خط مستحکم‌تر دفاعیِ تازه عقب‌نشینی کنند اما در حال حاضر هیچ نشانه‌ای دال بر کوتاه آمدن کی‌یف و دست کشیدن از مقاومت در باهموت دیده نمی‌شود.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از باهموت به عنوان دژ مقاومت برای به چالش کشیدن مهاجمان روس یاد و بر ادامه مقاومت در این شهر تاکید کرده است.
برای مسکو اما سقوط شهری که آن را با نام دوران شوروی سابق، «آرتیوموفسک» می‌نامد، اولین فتح بزرگ پس از نیمه سال گذشته میلادی و نیرویی مکمل برای پیشبرد نبردی گسترده‌تر علیه اوکراین در منطقه دونباس خواهد بود.
باهموت چگونه شهری است؟
باهموت در استان دونتسک، بخشی از منطقه صنعتی عمدتاً روسی زبان دونباس واقع شده که مسکو می خواهد با «عملیات ویژه نظامی» آنرا ضمیمه خاک روسیه کند.
این شهر پیش از جنگ ۷۰ تا ۸۰ هزار نفر جمعیت داشت، اما به گفته معاون نخست وزیر اوکراین اکنون تصور می‌رود که کمتر از ۴ هزار غیرنظامی از جمله ۳۸ کودک همچنان در آن باقی مانده باشند.
نبرد باهموت که یادآور جنگ جهانی اول است، با حملات سنگین توپخانه‌ای و موشکی بی‌امان در دو سوی سنگرها و در سراسر یک میدان نبرد مین گذاری شده دنبال می شود؛ برخی گزارش‌ها همچنین از درگیری‌های خانه به خانه در برخی از مناطق آن حکایت دارد.
این شهر قبلاً نیز شاهد کشتار جمعی بوده است؛ سربازان اشغالگر نازی در طول جنگ دوم جهانی دوم حدود ۳ هزار یهودی را به داخل چاهی در یکی از معادن مجاور شهر انداخته و با پوشاندن چاه آنها را خفه کردند.
جبههای که در آن «هزاران» سرباز به خاک افتاده‌اند
تصاویر میدان‌های نبرد در باهموت و اطراف آن که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده پر از اجساد از هر دو طرف است.
یوگنی پریگوژین، بنیانگذار گروه مزدور موسوم به واگنر روسیه که در جبهه باهموت بسیار فعال است تصویری از مبارزان تحت امر خود که کشته شده‌اند، منتشر کرده است.
آمار تلفات جزو اسناد طبقه بندی شده است اما مقامات آمریکایی تخمین می‌زنند که ده‌ها هزار سرباز روسی که بسیاری از آنها از سوی گروه پیمانکاری نظامی خصوصی واگنر استخدام شده‌اند در نبردهای این جبهه کشته شده باشند؛ شمار سربازان اوکراینی کشته شده نیز هزاران نفر عنوان شده است.
زلنسکی روز یکشنبه مدعی شد که نیروهای اوکراینی در هفته گذشته بیش از ۱۱۰۰ نظامی روس را در نزدیکی باهموت کشته و ۱۵۰۰ نفر دیگر را نیز زخمی کردهاند.
وزارت دفاع روسیه اما در همان روز از کشته شدن بیش از ۲۲۰ سرباز اوکراینی طی بیست و چهار ساعت گذشته در نبردهای شرق اوکراین خبر داد.
رویترز در گزارش خود که به نبردهای باهموت اختصاص تاکید کرده که نمی‌تواند به صورت مستقل آمار تلفات اعلام شده از دو سو را تایید کند.
آگهیبه گفته میخائیلو پودولیاک، دستیار ولودیمیر زلنسکی، اوکراین در باهموت می‌جنگد زیرا بهترین واحدهای روسیه را از حرکت بازداشته و سبب تحلیل قوای این نیروها قبل از یک ضد حمله برنامه‌ریزی‌شده در بهار علیه آنها می‌شود.
کنراد موزیکا، یک تحلیلگر نظامی لهستانی که اخیراً به همراه جمعی از همکارانش از منطقه باهموت دیدن کرده، معتقد است که مقاومت برای حفظ این شهر منطقی نیست.
وی به خبرگزاری رویترز در این خصوص می‌گوید: «تصمیم برای دفاع از باهموت اکنون یک تصمیم سیاسی است و نه نظامی.»
راب لی، همکار آقای موزیکا که در همان سفر حضور داشت در توییتر خود نوشت: «اگرچه هنوز دلایل موجهی برای دفاع اوکراین از باهموت وجود دارداما با توجه به تصرف مناطق مشرف به شمال این شهر توسط نیروهای روسی در ماه گذشته، توانایی نیروهای اوکراینی برای وارد کردن خسارات سنگین‌تر به دشمن تحلیل رفته است.»
سکوی پرتاب برای روسیه؟
باهموت که یک مرکز لجستیکی مهم در منطقه به شمار می‌رود برای نیروهای روسیه مفید خواهد بود، اگرچه باید دانست که چه مقدار از زیرساخت‌های این شهر دست نخورده باقی مانده است.
آگهیمهمتر از همه این نکته است که تصرف باهموت سکوی پرتابی برای نیروهای روسیه به منظور پیشروی در منطقه دنباس و حرکت به سوی دو شهر بزرگ‌تر یعنی کراماتورسک و اسلوویانسک خواهد بود که مسکو از مدتها پیش در پی فتح آنها بوده است.
هر دو شهر یاد شده پس از تصرف باهموت به آسانی در تیررس توپخانه ارتش روسیه قرار خواهند گرفت. از سوی دیگر، مسکو برای تکمیل آنچه «آزادسازی جمهوری خلق دونتسک» خوانده باید هر دو شهر را تحت کنترل خود درآورد.
ولودیمیر زلنسکی به تازگی در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفته است که بیم آن دارد نیروهای روسی در صورت تصرف باهموت با یک مسیر هموار برای حرکت به سمت این دو شهر روبرو شوند.
وی در همین راستا تاکید کرده است که فرمان وی برای ادامه مقاومت و حفظ شهر از هیمن رو یک تصمیم تاکتیکی است.
شهر «چاسیو یار» واقع در غرب باهموت نیز احتمالاً هدف بعدی حملات ارتش روسیه خواهد بود، اگرچه این شهر در ارتفاعی بالاتر از باهموت واقع شده و گمان می رود نیروهای اوکراینی استحکامات دفاعی در آن نزدیکی ساخته باشند.
آگهیتحلیلگران و دیپلمات‌های غربی تردید دارند که نیروهای روسی بتوانند با توجه به مدت زمانی که در آنجا جنگیده‌اند به سرعت از فتح باهموت بهره برداری کنند؛ این شهر از ماه مه هدف حملات توپخانه‌ای بوده و حملات زمینی به شهر نیز از ماه اوت آغاز شده است.
پیروزی روحیه‌بخش برای هر دو طرف درگیر؟
برای روسیه که سال گذشته یک رشته شکست و ناکامی را به خصوص در جبههای جنوبی تجربه کرده، تصرف باهموت یک پیروزی روحیه‌بخش به شمار خواهد آمد.
برای کی‌یف اما از دست دادن باهموت می تواند سبب تضعیف روحیه نیروهای اوکراینی شود، هرچند که به اعتقاد متحدان غربی اوکراین، این شهر از اهمیت استراتژیک چندانی برخوردار نیست.
لوید آستین و ینس استولتنبرگ، روسای پنتاگون و ناتو همانند کارشناسان نظامی غرب، سقوط احتمالی باهموت را نمادین تلقی کردهاند تا بدین ترتیب از اهمیت استراتژیک آن بکاهند.
این در حالیست که زلنسکی برای تاکید بر اهمیت شهر باهموت برای کی‌یف، در جریان سفر ماه دسامبر خود به آمریکا پرچمی را که توسط مدافعان شهر امضا کرده بودند به کنگره این کشور هدیه داد.
آگهیبه گفته مایکل کوفمن، کارشناس آگاه به مسائل نظامی روسیه در اندیشکده CAN مستقر در ایالات متحده، حفظ شهر به تداوم و تقویت حمایت کشورهای غربی کمک می کند و این موضوع را به اثبات می‌رساند که تفاوت‌هایی در حال رقم خوردن است.
اما حتی در صورت سقوط باهموت، اوکراین می‌تواند با این واقعیت که نیروهای روسیه را برای مدت طولانی تحت کنترل درآورده و هزینه بالایی برای دفاع از شهر به آنها تحمیل کرده تسلی‌خاطر بدست آورد؛ موضوعی که نشان می‌دهد هرگونه تلاش روسیه برای تصرف قلمرو بیشتری از مناطق شرقی به همان اندازه پرهزینه خواهد بود.