انتخابات آتی ترکیه؛ کُردها به دنبال فردی شجاع و مخالفان به دنبال حذف زودهنگام آنها از رقابتها

هنوز آثار درگیریهای سال ۲۰۱۵ بین شبهنظامیان کرد و نیروهای امنیتی در دیاربکر در جنوب شرقی ترکیه از چهره این شهر کردنشین پاک نشده است، که زمزمههای ممانعت از شرکت اصلیترین حزب کردها در رقابتهای انتخابات آتی ترکیه به گوش میرسد.
هفته گذشته، یک دادستان ارشد ترکیه از قضات این کشور خواست تا بودجه دولتی «حزب دموکراتیک خلقها» قطع و حسابهای بانکی آن نیز مسدود شود. این جدیدترین اقدام در جهت حذف کارزارهای انتخاباتی در ترکیه است.
سال گذشته، دادستانهای ترکیه خواستار انحلال «حزب دموکراتیک خلقها» - سومین حزب بزرگ پارلمان ترکیه - به اتهام ارتباط با «تروریسم» شده بودند.
اورهان ایاز کسی است که در سال ۲۰۱۹ به عنوان شهردار دیاربکر انتخاب شد و علیرغم کسب ۷۲ درصد آرا هرگز اجازه تصدی پست خود را نیافت. وی درباره انتخاب آتی ترکیه گفت: «با وجود داشتن شش میلیون رایدهنده کُرد؛ به یک نماینده شجاع برای حمایت از کردها نیاز داریم.»
بیش از ۶۰ نفر دیگر از منتخبین کُرد نیز به همین سرنوشت دچار شدهاند و دولت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه آنها را به «تروریسم» متهم کرده تا این مناصب را با اعضای حزب حاکم خود برای اداره شهرها منصوب کند.
جرمانگاری از عضویت در حزب دموکراتیک خلقها
هماکنون هزاران نفر از مقامات و حامیان حزب دموکراتیک خلقها در پشت میلههای زندان هستند، از جمله صلاح الدین دمیرتاش، یکی از رهبران سابق این حزب که در انتخابات سال ۲۰۱۶ با وجود اینکه در زندان بود توانست با اردوغان رقابت کند و جایگاه سومی را از آن خود کند.
از دهه نود میلادی تا کنون بالغ بر دوازده حزب کرد یا با ممنوعیت فعالیت مواجه شدند و یا بر اثر پیگرد قانونی منحل شدهاند.
دولت ترکیه با پیوند دادن حزب دموکراتیک خلقها به پکک سعی در جرمانگاری از فعالیت های افراد آن میکند.
ارتش ترکیه در واکنش به انفجار بمب در خیابان استقلال استانبول که ۶ کشته و ۸۰ مجروح بر جای گذاشت، علیه پکک و متحدان کُرد آن در شمال عراق و سوریه یک رشته حملات هوایی انجام داد.
پ ک ک از سوی ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا یک سازمان تروریستی محسوب می شود.
«لازم نیست بترسید، ما به دنبال تجزیه ترکیه نیستیم »
رای کردها در اکثر انتخابات اخیر ترکیه تعیین کننده بوده است. اورهان ایاز با این وجود گفت که کردها «از احزاب دیگری که به فکر ما نیستند حمایت نخواهند کرد».
یکی از تاجران محلی که خواست نامش فاش نشود، در این باره گفت: «کردها به دشمن خود رای نخواهند داد. اما میتوانند بیطرف بمانند و همین هم برای پیروزی اردوغان کافی است.» اشاره وی به حزب عدالت و توسعه اردوغان است که از سال ۲۰۰۲ در قدرت است و در انتخابات سال ۲۰۱۸ توانست ۳۰ درصد آرا در دیاربکر را از آن خود کند.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
بنا به گفته رئیس اندیشکده مرکز تحقیقات اجتماعی دجله (دیتام)، چه حزب حاکم دولت و چه احزاب اپوزیسیون، از داشتن ارتباط نزدیک با کردها هراس دارند. مسعود عزیزاوغلو گفت: «همه دولتها، از آغاز جمهوری تا امروز - از کردها میترسیدند و همیشه سیاستهایشان بر پایه این ترس استوار بوده است». عزیز اوغلو که خودش یک کُرد است گفت: «پیام ما این است: لازم نیست بترسید، ما به دنبال تجزیه ترکیه نیستیم.»
اوضاع بهتر که نشده هیچ، بدتر هم شده
با این حال، یکی از وکلای انجمن حقوق بشر در دیاربکر به نام عبدالله زیتون، از احتمال افزایش تنشها در جریان مبارزات انتخاباتی واهمه دارد. وی که خود درگیر بیش از دهها پرونده قضایی سیاسی است میگوید: «این دولت کوچکترین انتقادی را برنمیتابد.»
حسین بی اوغلو، شهردار موقت دیاربکر و منصوب دولت نظر دیگری دارد. وی با استقبال از «رقابت بین احزاب» گفت: « در ترکیه هرگز چیزی به اسم مسئله کردی وجود نداشته و قطعاً در دیاربکر هم به همین نحو است».
اما ناچی ساپان، ستوننویس کهنهکار روزنامه دجله با بدبینی به این قضیه گفت «اگر امروز را با دهه ۱۹۸۰ مقایسه کنیم، شرایط به همه لحاظ بدتر شده: اقتصادی، اجتماعی، سیاسی.»
او با دل بستن به جوانان کُرد که برای اولین بار در سال آینده پای صندوقهای رای حاضر خواهند شد گفت: «امروز، چه خبرنگار باشید یا چه شهروند، ما هیچ شانسی برای دفاع از حقوق خود نداریم.» او گفت: «جوانان بیشترین تاثیراث ناشی از سیاست دولتها را میبینند، باید آنها را بسیج کرد. آنها محرکهای تغییر هستند.»