روایتهای مختلف از مذاکرات هستهای در دوحه؛ وزیر خارجه قطر در تهران با مقامات ایران دیدار میکند

در حالیکه بهنظر میرسد مذاکرات هستهای برای احیای برجام بار دیگر با بنبست روبرو شده است وزیر امور خارجه قطر با سفر به تهران قرار است با مقامات بلندپایه ایران از جمله وزیر امور خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار کنند.
این در حالی است که همچنان روایتهای مختلف و متفاوتی درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در دوحه با هدایت اتحادیه اروپا شنیده میشود.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا شب گذشته گفت که ایران در هفتهها و ماههای اخیر بارها خواستههای نامربوط (با مذاکرات) را مطرح کرده است که فراتر از محدودیتهای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ است. وی تاکید کرد که خواستههای جدید نشان دهنده فقدان جدیت از طرف تهران است.
مذاکرات غیر مستقیم بین تهران و واشنگتن با هدف نجات برجام هفته گذشته در دوحه بدون پیشرفت مورد انتظار پایان یافت.
پرایس گفت که در حال حاضر برنامهای برای دور جدید مذاکرات با ایران وجود ندارد.
وی به خبرنگاران گفت: «در نقطهای هستیم که فقدان حرکت رو به جلو، فقدان پیشرفت مساوی با عقبگرد است.»
تلاشها برای بازگشت تهران و واشنگتن به برجام پس از ریاست جمهوری جو بایدن در وین آغاز شده بود اما این مذاکرات در ماه مارس گذشته متوقف شد. گفته میشود یکی از اصلیترین موضوعات مورد مناقشه درخواست ایران از آمریکا برای حذف نام سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی است.
رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران به رادیو انپیآر مذاکرات اخیر در دوحه را یک اتلاف وقت واقعی توصیف کرد.
وی درباره ارزیابی آمریکا گفت که «مقامات ایرانی هنوز نتوانستهاند به اجماع داخلی درباره اینکه آیا میخواهند به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بازگردند یا نه برسند.»
وی افزود: «در حال حاضر ارزیابی ما این است که آنها تصمیم اساسی را نگرفتهاند. آنها باید دیر یا زود تصمیم بگیرند. زیرا دیگر زمانی میرسد که این توافق به گذشته تبدیل خواهد شد.»
وی با اشاره به نقش اتحادیه اروپا در مذاکرات دوحه گفت: «اتحادیه اروپا بهعنوان هماهنگکننده طرحهای بسیار مفصلی را روی میز قرار داد و ما گفتیم آماده انجام این توافق هستیم. طرفی که بله را نگفت ایران بود. پس وقتی ایران میگوید که با مواضع قدیمی آمده است برای ما روشن نیست. بنابراین طرفی که اکنون باید پاسخ دهد ایران است. آنها برای انجام توافق آماده نبودند و مشخص نیست چرا به دوحه آمده بودند.»
وی تصریح کرد که طرف ایرانی در دوحه خواستههایی را مطرح کرد که هیچ ارتباطی با توافق هستهای نداشت.
فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران به بسته پیشنهادی اروپا اشاره کرد که شامل یک جدول زمانی مشخص برای بازگشت ایران به برجام و لغو تحریمهای آمریکا بود. وی بار دیگر تکرار کرد که ایران به این پیشنهاد نه گفت.
با این حال، جوزپ بورل، رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا در توئیتی از طرفهای درگیر در مذاکرات خواست تا «هم اکنون تصمیم گیری کنند» تا توافق حفظ شود.
وی با اشاره به تماس تلفنی خود با وزیر خارجه ایران گفت: «من دوباره با امیرعبداللهیان صحبت کردم اگر میخواهیم به توافق برسیم باید همین الان تصمیمگیری شود.»
وی گرچه تصریح کرد که همچنان فرصت برای توافق وجود دارد اما گفت: «فضای سیاسی برای احیای برجام ممکن است به زودی محدود شود.»
بورل هفته پیش با سفر به ایران چراغ از سرگیری مذاکرات در دوحه را روشن کرده بود.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز شب گذشته به گفتوگوی خود با بورل اشاره کرد و گفت: «توافق تنها بر مبنای درک مشترک و رعایت منافع متقابل ممکن است. برای رسیدن به یک توافق قوی و پایدار، مسیر مذاکرات را ادامه میدهیم.»
وی با انتقاد از آمریکا گفت: «آمریکا باید مشخص کند خواهان توافق است یا به دنبال تکرار یکطرفه خواستههای خود است. هر دو، همزمان با هم ممکن نیست.»