وزیر امور خارجه آمریکا در عین حال بار دیگر تاکید کرد که کشورش آماده است تا در هر زمانی با ایرانی گفتگو کند اما برای این کار «رژیم ایران باید در رفتار خود تغییرات اساسی ایجاد کند.»
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه در بدو ورود خود به ریاض تاکید کرد که قصد دارد با مقامات عربستان در خصوص مسائل امنیتی و تهدیدهای ایران در منطقه گفتگو کند. این نخستین سفر وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه خلیج فارس پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس ایران محسوب میشود.
قاسم سلیمانی که از وی به عنوان معمار «محور مقاومت» و عامل اصلی نفوذ تهران در خاورمیانه نام برده میشود اوایل ماه ژانویه در جریان حمله نظامیان آمریکایی در نزدیکی فرودگاه بین المللی بغداد کشته شد. این اقدام واشنگتن چندی بعد با حملات موشکی تهران به پایگاه نیروهای آمریکایی در عینالاسد پاسخ داده شد.
آقای پمپئو که گفته میشود در سفر به عربستان قرار است در خصوص وضعیت حقوق بشر در این کشور نیز با مقامات ریاض گفتگو کند از «تهدیدهای ایران» به عنوان محور اصلی گفتگوهای خود با رهبران عربستان یاد و تاکید کرد: «ما زمان زیادی را در این گفتگوها صرف مسائل امنیتی خواهیم کرد و بویژه تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران را مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد.»
وزیر امور خارجه آمریکا در عین حال بار دیگر تاکید کرد که کشورش آماده است تا در هر زمانی با ایران گفتگو کند اما برای این کار «رژیم ایران باید در رفتار خود تغییرات اساسی ایجاد کند.»
مایک پمپئو که پیش از عربستان به آفریقا سفر کرده بود در آدیس آبابا در گفتگو با خبرنگاران ضمن تاکید بر ادامه «فشار حداکثری» به ایران گفته بود که این فشار تنها از ناحیه مجازاتها و تحریمهای اقتصادی اعمال نمیشود بلکه منزوی کردن ایران از طریق دیپلماسی نیز جزئی از آن است.
تاکید آمریکا بر آمادگی برای گفتگو با مقامات ایرانی در حالی بار دیگر از سوی مایک پمپئو تکرار شده است که تهران بویژه پس از بالاگرفتن تنشها با واشنگتن از پذیرش هر گونه تماس و گفتگو با مسئولان آمریکایی امتناع ورزیده است.
این درحالیست که خبر ملاقات و گفتگوی محمد جواد ظریف با کریس مورفی، سناتور دمکرات آمریکا در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به تازگی هم در ایران و هم در ایالات متحده بازتاب گستردهای پیدا کرد. رئیس جمهوری آمریکا این ملاقات را به عنوان نقض قانون «لوگان» قلمداد کرد که به موجب آن مذاکره افراد غیرمسئول با دولتهای خارجی طرف مناقشه با آمریکا به نوعی جرم محسوب میشود.
از سوی دیگر عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با انتشار توییتی اعلام کرد ملاقات انجام شده بخشی از دیپلماسی عمومی است و وزیر امور خارجه ایران همیشه گفته است با برخی اعضای کنگره آمریکا که از او درخواست ملاقات می کنند، دیدار و دیدگاه های ایران و واقعیات منطقه را تشریح می کند.
حقوق بشر در عربستان؛ دیگر محور گفتگوهای پمپئو در عربستان
وزیر امور خارجه آمریکا در سفر به عربستان قرار است همچنین به گفته وی در خصوص وضعیت حقوق بشر در عربستان نیز با مقامات ریاض گفتگو کند. عربستان پس از ماجرای گم شدن جمال خاشقجی، روزنامه نگار و منتقد حکومت ریاض که بدست عوامل سرویسهای اطلاعاتی این کشور در استانبول به قتل رسید، تحت فشار افکار عمومی و انتقادهای شدید بینالمللی قرار گرفت.
آقای پمپئو گفته است که نگرانی مقامات کشورش را نسبت به وضعیت حقوق بشر به مقامات عربستانی منتقل میکند و بویژه تلاش خواهد کرد تا وضعیت یک پزشک سعودی-آمریکایی را که پس از تحمل مجازات زندان در عربستان سعودی ممنوع الخروج شده است، از نزدیک مورد بررسی قرار دهد.
وی در پاسخ به سوال یک خبرنگار در خصوص وليد فتيحی، یکی از پزشکان معروف و سرشناس عربستانی که مسئله بازداشت و شکنجه وی در زندان خبر ساز شده بود، گفت: «بی شک به این مسئله در گفتگو با مقامات عربستان خواهم پرداخت و این موضوع از جمله مسائل مرتبط با حقوق بشر است که در جریان این سفر قرار است مورد بررسی قرار گیرد.»
گفتنی است که دو تن از اعضای کمیسیون روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا پیش از سفر آقای پمپئو به عربستان از وی خواسته بودند که مورد آقای فتيحی را با مقامات عربستان در میان بگذارد و زمینه خروج وی از این کشور را فراهم کند.
وليد فتيحی نوامبر سال ۲۰۱۷ درجریان کارزار ضد فساد بی سابقهای که به ابتکار محمد بن سلمان بر ضد چند تن از شاهزادگان، وزار، بازرگانان و مسئولان بلند پایه دولتی به راه افتاده بود دستگیر شد و به زندان افتاد.
برخی از تحلیلگران علت دستگیری او را نزدیکی با عادل فقیه، وزیرسابق اقتصاد و برنامه ریزی عربستان مطرح کرده بودند. این پزشک سرشناس عربستانی پس از تحمل مجازات زندان که گفته میشود با تحمل شکنجه نیز همراه بوده سال گذشته میلادی آزاد شد. وی به همراه هفت تن از اعضای خانوادهاش که همگی دارای شهروندی آمریکا هستند در حال حاضر در عربستان ممنوع الخروج هستند.
مرحله بعدی سفر منطقهای مایک پمپئو پس از عربستان کشور عمان اعلام شده است؛ وی قرار است در این سفر با هیثم بن طارق آل سعید، پادشاه جدید این کشور دیدار و گفتگو کند.