نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا، روز سه شنبه ۲۴ سپتامبر اعلام کرد که کنگره تحقیقات رسمی برای استیضاح دونالد ترامپ را آغاز خواهد کرد. اما درباره نحوه انجام این تحقیقات سوالات گوناگونی وجود دارد.در زیر نگاهی می‌اندازیم به سوالات اصلی پیرامون این فرایند سیاسی
آگهینانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا، روز سه شنبه ۲۴ سپتامبر اعلام کرد که کنگره این کشور تحقیقات رسمی برای استیضاح دونالد ترامپ را آغاز خواهد کرد.
اما درباره نحوه انجام این تحقیقات سوالات گوناگونی وجود دارد؛ آغاز تحقیقات رسمی برای استیضاح به چه معناست؟ چه کسی مسئولیت این کار را برعهده دارد؟ چه آینده‌ای را می‌توان برای این طرح متصور بود؟
در زیر نگاهی می‌اندازیم به پرسش‌های اصلی پیرامون این فرایند سیاسی:
چه کسی مسئول تحقیقات درباره استیضاح است و اتهامات کنونی علیه ترامپ چه هستند؟
نانسی پلوسی رو گذشته گفت خود او هدایت شش کمیته قضایی ویژه استیضاح را در مجلس برعهده می‌گیرد تا تمام رویه بازپرسی و تحقیق را زیر یک چتر واحد جمع کند.
از مجموع ادعاهایی که صورت گرفته، و پاره‌ای از آنها که با تایید ترامپ همراه بوده است، می‌دانیم که وی در تماسی تلفنی با رئیس‌جمهور اوکراین به صحبت درباره جو بایدن و پسرش پرداخته و کمک دولتی به دولت اوکراین را معلق نگه داشته است. حدس و گمان‌ها البته بسیار هستند.
گفته می‌شود آقای ترامپ قصد داشته اطلاعاتی درباره جو بایدن، نامزد دموکراتها در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری آمریکا، دریافت کند؛ اطلاعاتی درباره اینکه آیا جو بایدن پیش از این در مقام معاون رئیس‌جمهور آمریکا از قدرتش سوء استفاده کرده است یا خیر.
برخی بر این گمان هستند که جو بایدن با سوء استفاده از قدرت خود، دولت اوکراین را تهدید کرده بود دادستانی را که در حال تحقیق دربارۀ شرکت گازی او در اوکراین بوده اخراج کند؛ در غیر این‌صورت کمک‌های آمریکا به اوکراین معلق خواهد شد.
روند استیضاح چگونه خواهد بود؟
عبارت «استیضاح» معمولا برای عزل فرد از مقام خود به کار می‌رود اما معنای آن در اصل به اثبات اتهامات رسمی بازمی‌گردد. نخست مجلس نمایندگان در صورت رای به استیضاح اتهامات را وارد می‌داند، سپس مجلس سنا جلساتی را برای رسیدگی به این اتهامات برگزار میکند و تصمیم می‌گیرد که آیا لازم است کسی، رئیس جمهور یا کارمند دیگری از دولت فدرال، از شغل خود برکنار شود یا نه. دو سوم آرای نمایندگان مجلس سنا برای رای موافق به استیضاح ضروری است.
بزرگترین اتهامی که می‌تواند در این فرایند متوجه رئیس‌جمهور شود، روایتی است که دموکراتها به دست داده‌اند. آنها می‌گویند امتناع ترامپ از تسلیم شکایت افشاگر دولتی به کنگره، که در قانون نسبت به آن تصریح شده است، همزمان با احتمال داخل کردن یک دولت خارجی و معلق نگاه داشتن کمک نظامی آمریکا به عنوان برگ برنده‌ای برای زدن رقیب سیاسی از سوی وی، می‌تواند شاهدی بر عدم کفایت ترامپ باشد.
چرا این ماجرا با ماجرای تحقیقات بر سر ارتباط با روسیه متفاوت است؟
قطعا در هر دو ماجرا تشابهاتی وجود دارد. اتهامات درباره دخالت در انتخابات یا تلاش برای خراب کردن رقیب سیاسی در هر دو پرونده مطرح هستند. اما نکاتی نیز موجود است که این دو پرونده را از هم متمایز میکند:
نخست اینکه فردی افشاگر در پرونده فعلی وجود دارد که می‌تواند یک شاهد محسوب شود.
دوم اینکه متن مکتوب مذاکرات تلفنی میان ترامپ و رئیس جمهور آمریکا موجود است.
سوم اینکه شما شماری از مقامات رسمی را دارید که قطعا حس کرده‌اند یک چیز غیرعادی در موضوع اوکراین رخ داده است. روزنامه واشنگتن پست به نقل از مقامات عالیرتبه گزارش کرده است که در روزهای منتهی به تماس تلفنی ۲۵ ژوئیه، جلسات فشرده‌ای میان اعضای امنیت ملی دولت انجام شده است.
یک تفاوت دیگر دو پرونده نیز این است که مورد روسیه مربوط به انتخابات گذشته بود. اما مورد اوکراین مربوط به انتخابات پیش رو می شود.
واکنش ترامپ چه بوده است؟
دونالد ترامپ بعد از ایراد نطق در سازمان ملل، که به یک نطق «ملی‌گرایانه» تعبیر شد، دموکراتها را متهم کرد که پرونده جدید را دستمایه قرار داده‌اند تا موفقیت او را در مجمع عمومی تحت تاثیر قرار دهند.
با این حال در مرحله اقدام عملی، رئیس جمهور آمریکا به سرعت دستور داد متن مکالمه تلفنی‌اش با همتای اوکراینی به طور کامل از حالت طبقه‌بندی سری خارج شود. همزمان یک مقام دولتی گفته است که کاخ سفید آماده برملا کردن اصل شکایتنامه می‌شود.
این دو اقدام سریع برای دولت ترامپ که سیاهه‌ای از اتهامات مبنی بر «تلاش برای مخدوش کردن حقیقت» در کارنامه دارد، نقطه آغازی متفاوت محسوب می شود.
یک نظرسنجی جدید نشان می دهد که روند استیضاح هواداران زیادی ندارد. این در حالی است که تیم حقوقی ترامپ نیز آماده به چالش کشیدن زوایای حقوقی استیضاح رئیس جمهوری است.
آگهیچه آینده‌ای برای استیضاح؟
به نظر می‌رسد نانسی پلوسی دست به قمار بزرگی زده است که بدون رویت اصل سند مکالمات، آغاز تحقیقات درباره استیضاح را اعلام کرده است. اگر خطای ترامپ ثابت شود او در این ریسک موفق خواهد بود، با این حال اگر استیضاح از پشتوانه اسنادی و حقوقی کافی برخوردار نباشد، تصمیم حزب دموکرات می‌تواند نتیجه معکوس دهد و در نهایت به ضرر این حزب تمام شود.
از آن سو شخص ترامپ به صورت علنی گفته است که این حرکت مجلس به انتخاب مجددش برای ریاست جمهوری کمک خواهد کرد. با این حال یک مقام نزدیک به کاخ سفید به تلویزیون سی ان ان گفته است رئیس جمهور آمریکا نگران است در فاصله یک سال مانده به پایان دوره ریاست جمهوری از این مقام خلع شود. به همین دلیل تمام تلاشش را خواهد کرد تا طرح را با شکست روبرو سازد.
همه این‌ها در حالی است که از اوایل قرن بیستم تا کنون هیچ کدام از روسای جمهور آمریکا در نتیجه استیضاح از سمت خود کنار نرفته‌اند.
در دو مورد تاریخی، ریچارد نیکسون زمانی که پی برد هم حزبی‌هایش در سنا به استیضاح رای مثبت خواهند داد، از سمت خود استعفا داد.
بیل کلینتون نیز که از عدم همراهی دو سوم نمایندگان سنا با استیضاح مطلع بود، حاضر به ترک کاخ سفید نشد.
آگهیبا این حال باید منتظر ماند و دید آیا سومین خیز جدی نمایندگان مجلس آمریکا برای عزل رئیس جمهور با نتیجه همراه خواهد بود یا نه.
بیشتر بخوانید: