آگهیاز آغاز جنگ داخلی در سوریه بیش از ٢٩٠ هزار انسان جان خود را از دست داده اند. در میان این جان باختگان، شمار زیادی کودک بوده اند. تعداد زیادی از این کودکان نیز در هنگام فرار از جنگ و در آرزوی رسیدن به جایی امن کشته شده اند. دو دریای مدیترانه و اژه به آرامگاه این پناهجویان تبدیل شده است. آیلان سه ساله که بی جان و بی نفس در سواحل ترکیه به خواب ابدی فرو رفته بود تنها یکی از هزاران کودکی است که قربانی این جنگ شده و از زمان مرگ آیلان تاکنون بیش از ٣٠٠ کودک سوری و عراقی به هنگام فرار همراه خانواده هایشان در دریا غرق شده اند.
تورج صابری وند از فعالان حقوق بشر ایرانی ٢٠٠٠ قایق کاغذی درست کرده و به یاد دو هزار تن از کشته شدگان اهل سوریه که به هنگام تلاش برای رساندن خود به ترکیه و یونان در دریای اژه غرق شده‌اند در دریا انداخته است.
آقای صابری وند به یورونیوز می‌گوید: «دوران کودکی‌ام در جنگ ایران و عراق گذشت. وقتی اخبار جنگ سوریه و عراق را می‌خوانم یاد خودم می افتم. ما شانس داشتیم و زنده ماندیم اما همۀ بچه‌هایی که در این کشورهای خاورمیانه زندگی می‌کنند این شانس را ندارند. آن‌ها می‌میرند و زندگیشان تمام می شود.»
بیشتر این مهاجران که از سوریه و عراق می گریزند برای رساندن خود به یونان که دروازۀ ورودی به اروپاست از ترکیه باید عبور کنند. آیلان هم از همین‌جا عبور کرده بود. علاوه بر سواحل ترکیه، سواحل ایتالیا و یونان نیز به آرامگاه مهاجران تبدیل شده است اما تورج به ازمیر رفت تا این قایق ها را در دریا رها کند.
وی با بیان اینکه ترکیه مبدأ این مهاجران بود و این مهاجران در مبدأ غرق شده اند می‌گوید: «ازمیر را انتخاب کردم چون هم در مبدأ این مهاجران بود و هم به خاطر اعلام همکاری با گروهی به نام پل ملت‌ها بود که در انجام این پروژه و اجرای این چیدمان کمک کردند. این گروه همچنین به پناهجوهای سوری در ترکیه کمک‌های زیادی کرده است.»
قایق های کاغذی را این فعال حقوق بشر از تهران ساخته و در چمدان بار زده و با خود تا ازمیر حمل کرده است. وزن این قایق های کاغذی کمتر از پنج گرم هم نیست اما بار پیامی که با خود دارد نقش مهمی به این قایق های کاغذی داده است.
تورج صابری وند در این باره می‌گوید: «نقش رسانه‌ای این قایق ها یادآوری دو هزار جان باختۀ سوری است. کسانی که در وضعیت بوجود آمده در سوریه نقشی نداشتند و داشتند زندگی عادی خود را می‌کردند که جنگ شده و آن‌ها مجبور به مهاجرت شده اند. در خبرها امروز می‌شنویم که تعدادی آدم کشته شده‌اند اما فردا فراموش می شوند. این مهاجران هر روز غرق می‌شوند و هر روز هم فراموش می شوند.»
صابری وند در جریان اجرای این طرح بارها با این سؤال روبرو شده که آیا کاغذها را از دریا جمع خواهد کرد؟ او می‌گوید: «اهمیت این کاغذها از اهمیت جان این دو هزار نفری که در دریا غرق شده‌اند انگار بیشتر است و هیچ‌کس نمی پرسد آن دوهزار نفر چه شده اند. احساس بی‌عدالتی داشتم، آن دو هزار نفر مثل هزاران نفر دیگر شانس نداشتند و سهم‌شان از زندگی تمام شده است. باید یاد آن‌ها باشیم و با آن‌ها همدردی کنیم.»
ترکیه اولین کشوری است که پناهجویان عراقی و سوری وارد آن می شوند. در حال حاضر بیش از دو میلیون پناهجوی سوری و عراقی در اردوگاه‌های موقت در این کشور مستقر شده‌اند و روزانه دهها مهاجر نیز طبق توافق میان اتحادیۀ اروپا و آنکارا به این کشور برگردانده می شوند. در این مدت گزارش هایی از رفتارهای خشونت آمیز با مهاجران از سوی مردم ترکیه منتشر نشده اما طبق گفتۀ سازمان ملل نزدیک به پنج هزار کودک و نوجوان که به تنهایی وارد این کشور شده‌اند مجبور به کار در کارگاههای ترکیه هستند. این گزارش از سوی مقامات آنکارا رد شده اما با توجه به گزارشات مکرر در مورد کودکانی که در راه رسیدن به اروپا و حتی در خود آلمان مفقود شده‌اند باید تکذیب مقامات دولتی را با شک نگریست.
تورج صابری‌وند، فعال مدنی و هنرمند ایرانی
تورج صابری وند در مورد مشاهدات خود از رفتار مردم ترکیه با مهاجران سوری و عراقی می‌گوید: «یکبار در استانبول دختر بچه اهل سوریه را دیدم که جلوی یک رستوران ایستاده و نگاه می کرد، صاحب رستوران ظرفی را پر از غذا کرد و به او داد. چنین رفتارهایی هر روز دیده می شود و مهربانی مردم ترکیه با سوری ها را می‌توان در کوچه و خیابان به کرات دید. موقع انداختن قایق ها به دریا هم توجه زیادی به این طرح شد و رسانه‌های مستقل و دولتی ترکیه کاملا انداختن قایق ها به دریا را به یاد کشته شدگان سوری پوشش دادند.»
این فعال حقوق بشر اما در ایران به دلیل توجه اش به کشته شدگان خاورمیانه از سوی عابران مورد انتقاد و سؤال قرار گرفته است. او می‌گوید : «به یاد این قربانیان پروژه هایی را در تهران اجرا کرده ام، یکبار به یاد ١٨٠ کودک فلسطینی زیر ١٢ سال که در غزه کشته شدند١٨٠ بادکنک سفید را در آسمان رها کردیم و در پارک ملت شمع روشن کردیم اما همه از من سؤال می‌کردند هدفم از این کار چیست و اصلاً برای بچه‌های ایرانی چکار کرده ای؟»
علاوه بر تعدادی از اعضای سازمان پل ملت‌ها در رها کردن قایق های کاغذی در سواحل ازمیر، دو پسر دوازده سالۀ سوری که از خطر رهایی یافته و سالم به ترکیه رسیده‌اند نیز خود را دوباره به آب زده‌اند تا در به آب انداختن این قایق های کاغذی کمک کنند. تورج صابری وند می‌گوید : «سلیم پر از شیطنت بود، مدام لبخند می‌زد و از یکسال پیش در ترکیه بسر می برد، زبان ترکی یاد گرفته بود و کار می‌کرد اما محمد غمگین بود، محمد دریایی از غم بود.»
چهار بستۀ کاغذ A٤ برای درست کردن دو هزار قایق کاغذی مصرف شده اما قرار نیست این کاغذها دور ریخته بشود. این قایق های کاغذی هر کدام به یاد یک انسان تا خورده، قایق شده و به یاد یک انسان به دریای اژه انداخته شده است. حالا قرار است یک نمایشگاه از آن‌ها در تهران برپا شود و بعد از آن بازیافت می‌شود تا دوباره به چرخۀ استفاده برگردد. اینگونه یاد جان باختگان سوری را که در دریا و برای نجات زندگی خود جانشان را از دست داده‌اند با خود حمل خواهند کرد.