مجید سعیدی با این تصاویر از افغانستان برنده «فوتوریپور‌تر» شد

مجید سعیدی، عکاس و هنرمند ایرانی با پروژه «سرزمین مناقشه» برنده جایزه فستیوال «فوتو ریپور‌تر» فرانسه شد. پیش از سعیدی عکاسانی همچون پاتریک روبرت، امی ویتالی،‌ گری نایت، روبین همونت و دونالد وبب، برنده این جایزه بوده‌اند.

آگهی

همزمان با کسب این جایزه توسط مجید سعیدی، مجله «لنز کالچر» درباره این هنرمند ایرانی نوشت «در تابستان ٢٠١۵ مجید سعیدی پس از فعالیت پنج ساله در افغانستان، وضعیت این کشور را به حدی وخیم دید که احساس کرد قادر به اتمام پروژه‌اش نیست، اما با وجود موانع بوجود آمده ناشی از درگیری‌های داخلی افغانستان، او برای تکمیل پروژه‌اش خود را با شرایط امنیتی افغانستان تطبیق داد و نتیجه گرفت.»

به نوشته این مجله سعیدی به عنوان یکی از اولین عکاسان با ارتش افغانستان همراه شد و توانست توانایی‌های دفاعی مردم افغانستان را به خوبی نشان دهد. عکس‌های سعیدی در پروژه «افغانستان سرزمین مناقشه» ما را به حسی از حرکت می‌رساند که بیشتر سینماتیک می‌نماید؛ یک حس هیجانی از این واقعیت که ما می‌دانیم تمامی این مناظر به طرز وحشیانه‌ای حقیقی هستند.

همزمان با حضور سعیدی در این فستیوال نمایشگاهی از آثار این هنرمند ایرانی در شمال فرانسه برگزار شد، که تا اخر اکتبر ۲۰۱۵ ادامه دارد.

دیگر مهم نیست با چه دوربینی عکاسی کنید

مجید سعیدی درباره جایزه فستیوال «فوتو ریپور‌تر» فرانسه به «یورونیوز» می‌گوید: فستیوال فوتو ریپور‌تر هر ساله در شمال فرانسه برگزار می‌شود و به بهترین پروژه‌های ارائه شده از سوی هنرمندان جوایزی را اهدا می‌کند که امسال نیز من با پروژه‌ای به نام «سرزمین مناقشه» موفق به اخذ این جایزه شدم.

وی ادامه می‌دهد: «پروژه من در مورد نیروهای نظامی افغان است. در واقع پروژه من نشان می‌دهد که نظامیان افغانستان چگونه بعد از ۱۰ سال آموزش از طرف ناتو و آمریکا، استقلال خودشان را پیدا کردند، و چطور جنگ می‌کنند. همینطور این پروژه در مورد کسانی است که داوطلبانه وارد جنگ شدند و در حال جنگ هستند.»

به گفته‌ی وی افغانستان قبل از سال ۲۰۰۱، ارتشی نداشت. در واقع بعد از جنگ ۲۰۰۱ که با حضور نظامی آمریکا و ناتو همراه شد، یعنی در سال ۲۰۰۳ناتو تصمیم گرفت ارتش و پلیس را شکل دهد و این نیروها را با بودجه و سرمایه زیاد تشکیل داد و من در مجموعه خودم به نوع زندگی و جنگ این سربازان نگاه کرده‌ام.

این هنرمند ایرانی در پاسخ به این پرسش که آیا در افغانستان با ابزارهای حرفه‌ای عکاسی می‌کنید؟ هم گفت: تا سه چهار ماه پیش من تماما از دوربین‌ها و ابزارهای حرفه‌ای برای عکاسی استفاده می‌کردم، ولی بعد از آن تصمیم گرفتم با استفاده از دوربین موبایل عکاسی خودم را ادامه دهم. ابزار موبایل برای عکاسی مزایایی دارد که از آن جمله می‌توان به راحتی و عادی بودن آن بین مردم اشاره کرد. یکی دیگر از مهم‌ترین مزیت‌های آن اینست که هنگام عکاسی «حس» سوژه هم از بین نمی‌رود. در حال حاضر بسیاری از کارهای من را که با موبایل انجام شده می‌توانید ببینید.

اما در مورد پروژه «سرزمین مناقشه» باید بگویم که عکاسی از این طرح با دوربین‌ها و ابزارهای حرفه‌ای انجام شده است،‌ اما ترجیح من استفاده از موبایل برای عکاسی است.

آگهی

در سال‌های اخیر، گزارش‌های تصویری زیادی از افغانستان،عراق و آفریقا مخابره شده که فاجعه‌های مختلف را به تصویر می‌کشند. از مجید سعیدی می‌پرسم آیا این فراوانی به تصویر کشیدن این اتفاقات، قضیه را برای بیننده عادی نمی‌کند؟ وی‌ می‌گوید: بله دقیقا همین‌طور است. اصولا تصاویر زیاد از خشونت و انتشار وسیع آنها در رسانه‌هایی مثل تلویزیون و مطبوعات باعث عادی‌سازی خشونت می‌شود. یعنی پذیرش خشونت راحت می‌شود و تلخی آن و بالتبع اثرگذاری آن از بین می رود.

این هنرمند ایرانی می‌افزاید: «شما بیست سال پیش تصویری از خشونت در قبال یک کودک می‌دیدید، کشور تعطیل می‌شد، ولی در حال حاضر به‌قدری خشونت زیاد شده، مثل جنایاتی که داعش انجام می دهد و با جلوه های سینمایی هم آن را نشان می‌دهد، همه چیز عادی شده است.»

مجید سعیدی درباره موقعیت عکاسی خبری حال حاضر در ایران هم می گوید: در حال حاضر می‌بینید که برخی از کلاس های عکاسی در سراسر جهان تعطیل شده است. علت این تعطیلی در واقع این است که استادان صاحب نام عکاسی گفته‌اند وقتی که عکاسی، یک هنر عمومی شده و دیگر نیازی به حرفه ای بودن نیست، ترجیح می‌دهیم در بین مردم باشیم. در واقع امروزه هرکسی با یک موبایل می‌تواند عکاسی کند از این رو دیگر در دنیای امروز کسی نمی‌تواند بیاید بگوید که من هنرمندم و هنرم ناب است و چیزی که من می بینم را مردم نمی توانند ببیننند. بنابراین باید گفت دیگر مهم نیست که با چه دوربینی عکاسی کنید مهم آن تفکری است که شما را متمایز می‌کند.

این هنرمند ایرانی ادامه می‌دهد: البته موضوع هم فقط هنر عکاسی نیست، بلکه به نوعی بسیاری از هنرها دچار عمومیت و فراگیری شده و هرکسی با موبایل و تبلت خود می‌تواند رنگ‌آمیزی و عکاسی و .. داشته باشد. در کشور ما نیز وضع همین‌گونه است. تکنولوژی فراگیر شده و در ایران هم اکثرا موبایل دارند. بنابراین به‌طور کلی می‌توان گفت دیگر نمی‌توانیم «عکاس خبری» را به‌عنوان یک حرفه مجزا ثبت کنیم، یعنی «عکاسی خبری» هست ولی «عکاس خبری» نیست.