آگهیمحکومیت مهدی هاشمی و سخنرانی های جنجالی پدرش
نام اعضای خانواده هاشمی رفسنجانی این روزها بسیار شنیده می شود و باری دیگر سخنرانی های اکبر هاشمی و حاشیه های مربوط به محکومیت چهارمین فرزندش در صدر اخبار قرار دارد.
خبر صدور حکم محکومیت مهدی هاشمی رفسنجانی ۲ سال و هشت ماه پس از بازگشت به ایران در حالی مورد توجه قرار گرفته که اکبر هاشمی، پدر وی به انتقادهای بی پرده خود از فساد در دولت قبل که مورد حمایت اصولگرایان بود افزوده است.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در تازه ترین سخنرانی اش درباره دو دولت محمود احمدی نژاد گفته است: «آن ۸ سال کافی است برای این که مدت ها مثل هاری در بدن جامعه ما دائما تزریق سم بکند. مثل مرض هاری این حالت را دارد به جامعه ما می دهد و همه اش هم شعار بود.»
در همین حال مهدی هاشمی با ۱۲ اتهام از جمله جمع‌آوری اطلاعات طبقه‌بندی شده و افشای آن، اخلال در نظام اقتصادی، تبانی در معاملات دولتی، تصرف اموال دولتی، امحای اسناد مربوط به حوادث سال ۱۳۸۸، مباشرت در جعل و استفاده از سربرگ اوراق دولتی، ارتشا و اختلاس، اجتماع و تبانی رو به رو بوده است. قاضی دادگاه بدوی با ادغام شماری از اتهامات در هم و تبرئه از تعدادی دیگر، وی را به ارتکاب سه جرم محکوم کرده است.
نظر عباس عبدی، عضو موسس حزب مشارکت ایران اسلامی را درخصوص صدور این حکم پرسیدیم. وی به یورونیوز گفت: «در ایران دستگاه قضایی آنگونه عمل نمی کند که کسی مطمئن باشد پرونده ای به صورت قضائی رسیدگی شده است یا سیاسی. بنابراین حتی کسانی که حقشان هم محکومیت باشد سرآخر مشخص نمی شود که چگونه برخورد شده است. از این رو وارد جزئیات پرونده مهدی هاشمی نمی شوم. با این همه رفتار دستگاه قضایی به گونه ای است که فصل الخطاب نیست. برخی ممکن است متهم را از آنچه سزاوار است بیشتر محکوم کنند و برخی نیز بر این باور باشند که کل قضیه سیاسی است. استقلال دستگاه قضایی و دادگاه ها متاسفانه تامین نمی شود. این به آن معنی نیست که این حکم به خصوص، غلط است بلکه می تواند غلط یا درست باشد. شاید تخفیف داده باشند، شاید هم تشدید شده باشد؛ ما نمی دانیم.»
رئیس اسبق سازمان بهینه سازی مصرف سوخت برای اختلاس و جعل به هفت سال زندان و به اتهام ارتشاء به پنج سال زندان و برای اتهامات امنیتی به تحمل سه سال زندان محکوم شده است. اگرچه مجموع احکام صادر شده ۱۵ سال زندان است ولی در صورت اجرای حکم، آقای هاشمی حداکثر ۱۰ سال را در زندان سپری خواهد کرد.
محمود علیزاده طباطبایی، وکیل مدافع مهدی هاشمی درخواست گفتگو با یورونیوز را نپذیرفت و یادآور شد که «اجازه گفتگو با رسانه های برون مرزی را ندارد و در شرایطی است که این کار به مصلحت نیست.»
غلامحسین محسنی اژه ای، سخنگوی قوه قضائیه درخصوص رای صادره برای فرزند رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و با اشاره به موارد متعدد اتهامی در کیفرخواست توضیح داده است: «ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی می گوید اگر کسی دو جرم داشت باید مجازات اشد اجرا شود؛ اگر کسی سه جرم داشت این سه جرم باید برای هر کدامش اشد مجازاتی که در قانون پیش بینی شده است تعیین شود اما در مقام اجرا، اشد اجرا می شود؛ اگر از سه جرم بالاتر بود و کسی سه تا پنج جرم داشت اشد هر کدام از این ها منظور می شود و علاوه بر آن قاضی می تواند تا نصف مجازات را هم اضافه کند اما در مقام اجرا، اشد اجرا می شود.»
هاشمی؛ فرد یا خانواده؟
بسیاری در جامعه ایران بر این باور هستند که برخورد با مهدی هاشمی به منظور هدف قراردادن پدرش است. این موضوع را با آقای عبدی مطرح کردیم. این پژوهشگر اجتماعی و عضو افتخاری انجمن جامعه شناسی ايران می گوید: «این مساله دو سویه است. اگر فرزند من از موقعیت من استفاده کند و در موقعیت امنی قرار بگیرد در آن صورت طبیعی است روزی که بخواهند مرا هدف قرار دهند با فرزندم برخورد می کنند. اگر از ابتدا پرونده “مهدی” هاشمی مانند هزاران پرونده دیگر رسیدگی می شد، محکومیت یا تبرئه او ربطی به خانواده اش نداشت ولی هنگامی که خانواده سعی می کند آن را به خود ربط دهد و فارغ از محکوم بودن یا نبودن فرد سعی می کنند حمایتش کنند، باید تبعات محکومیت را هم متوجه شوند. وقتی که چنین افرادی پشت خانواده پنهان می شوند و دستگاه قضایی هم دارای استقلال نیست تا آنان را از آن پشت بیرون آورد؛ نتیجه این می شود که اول خانواده را می زنند تا برسند به فرزند و گاه با زدن فرزند، خانواده را هدف قرار می دهند. این مشکل دو طرفه است.»
وی در ادامه می افزاید: «اعضای خانواده آقای هاشمی، برخوردشان به شکل “یک خانواده” است. بنابراین هم نان یکدیگر را می خورند و هم چوبش را. اعضای خانواده هاشمی بیش از آنکه به عنوان فرد مطرح باشند خود را به شکل خانواده در برابر جامعه قرار می دهند و این ضربه پذیری آنان را به شدت افزایش می دهد.»
پرسش دیگری که با سردبیر روزنامه توقیف شده سلام مطرح شد درخصوص سخنرانی های جنجالی اخیر اکبر هاشمی رفسنجانی علیه دولت پیشین و مسائل گذشته بود. آقای عبدی که در سال ۱۳۷۳ به دلیل انتقاد از اکبر هاشمی رفسنجانی یازده ماه زندانی شد، چنین پاسخ داد: «حرف های آقای هاشمی می تواند تعبیر شود که به دلیل محکومیت فرزندش است. از آن طرف هم شاید این برداشت مطرح شود که چون این حرف ها را زده ام با فرزندم چنین می کنند. در کل فضا شفاف و سالم نیست. به این معنی که هر کس با پس زمینه و پیش فرض هایی این حرف ها را می زند یا می شنود. به نظرم خیلی این حرف ها بی طرفانه و مستقل [از وقایع] نیست. این حرف ها بیش از آنکه به درک درست واقعیت کمک کند، به تشدید شکاف های سیاسی موجود یاری می رساند.»
وی می افزاید: «بهتر بود که آقای هاشمی مساله مهدی را از خود جدا می کرد و بعد به این موضوعات می پرداخت. در آن صورت اثرگذاری بهتری داشت. آقای هاشمی این حرف ها را می زند ولی مساله این است که چه کسی باید به آن رسیدگی کند؟ همان دستگاهی که پسرش را محکوم کرده؟ پس یا باید این محکومیت را بپذیرد یا به طور کلی دستگاه [قضایی] را زیر سوال ببرد. اگر عملکرد دستگاه قضایی را بپذیرد باید حکم پسرش را هم قبول کند. در غیر این صورت، من به عنوان مخاطب می پرسم که این وضعیتی که آقای هاشمی می گوید، وجود داشته و دستگاهی هم که باید رسیدگی کند مورد قبول ایشان نیست، پس نتیجه چیست؟»
آقای عبدی ضمن اشاره به اینکه «بر اساس بی ثباتی سیاسی موجود در ایران، آینده نگری کاری دشوار است» درباره پیش بینی آینده اکبر هاشمی رفسنجانی در جامعه سیاسی بر این باور است که: «خانواده آقای هاشمی کاملا متکی به شخص وی است. با توجه به سن آقای هاشمی، فکر نمی کنم بیش از چهار یا پنج سال آینده امکان حضور در سیاست را داشته باشد بنابراین چیزی به نام خانواده هاشمی بدون وی خیلی معنای روشنی نخواهد داشت. مساله مهم این است که پرسش بر سر خانواده و نه فرد است. ستون خیمه هم آقای هاشمی است.»