کارشناسان میگویند ممنوعیت جدید شبکههای اجتماعی در استرالیا ممکن است به اندازهای که تنظیمگران امید دارند زندگی آنلاین کودکان را تغییر ندهد.
با اجرایی شدن نخستین ممنوعیت شبکههای اجتماعی در جهان در استرالیا در روز چهارشنبه، کارشناسان به یورونیوز نکست میگویند این اقدام شاید برای بهبود زندگی آنلاین کودکان چندان موثر نباشد.
از ۱۰ دسامبر، کودکانِ استرالیاییِ زیر ۱۶ سال دیگر نمیتوانند در پلتفرمهایی چون Facebook، X، Threads، Snapchat، Instagram، TikTok، Twitch، X، Reddit و YouTube متعلق به Google حساب کاربری ایجاد کنند یا نگه دارند.
کودکان قادر به ایجاد حساب نخواهند بود، اما همچنان میتوانند بدون ورود به حساب به این پلتفرمها دسترسی داشته باشند.
کمیسر ایمنی آنلاین کشور میگوید مقررات جدید با هدف محافظت از جوانانِ استرالیا در برابر «فشارها و خطرات» شبکههای اجتماعی تدوین شده، از جمله «ویژگیهای طراحی» که زمانِ حضور مقابل صفحه را بیشتر میکند و محتوایی که میتواند «به سلامت و رفاهشان آسیب بزند».
با اجرایی شدن قانون، باید از این تغییر بزرگ در استرالیا چه انتظاری داشت؟
«اشتباههای زیادی رخ خواهد داد»
انتظار میرود شرکتهای شبکههای اجتماعی با مقررات جدید استرالیا از طریق «تضمین سن» یا احراز سن، کاربرانِ زیر ۱۶ سال را فیلتر کنند. در این خدمات، نوجوانانِ استرالیایی باید برای اثبات سن خود یا یک سلفیِ ویدئویی بارگذاری کنند یا مدرک شناسایی دولتی ارائه دهند.
پیش از اعمال محدودیتها، استرالیا ۶۰ ابزارِ احراز سن را در ۲۸ هزار و ۵۰۰ آزمونِ تشخیص چهره آزمایش کرد.
این مطالعه نشان داد بسیاری از روشها، از جمله بررسیِ مدارک هویتی، برآوردِ سن از چهره و رضایتِ والدین، میتواند کارآمد باشد، اما برای کاربرانِ ۱۶ یا ۱۷ ساله اثربخشیِ کمتری دارد. این ابزارها برای دختران و چهرههای غیرسفیدپوست نیز کمتر موثر بودند و در این موارد برآوردِ سن دستکم دو سال خطا داشت.
کارشناسان هشدار دادند که این یعنی برخی نوجوانان میتوانند ابزارهای احراز سن را دور بزنند.
سونیا لیوینگستون، استاد روانشناسی اجتماعی در مدرسه اقتصاد لندن، به یورونیوز نکست گفت: «وقتی همه بچهها با سن ۷۵ سال ثبتنام کردهاند، چطور میفهمند چه کسی ۱۴ یا ۱۵ ساله است؟» او افزود: «پس میدانید که اشتباههای زیادی رخ خواهد داد.»
شرکتهای شبکههای اجتماعی در برنامههای اجراییِ خود به این موضوع اذعان میکنند.
متا در یک پستِ وبلاگیِ اخیر نوشت: «در عمل، بدون آنکه از همه بخواهیم مدرکِ شناساییِ دولتی ارائه کنند، تنها تا حدی میتوانیم سن را تعیین کنیم، کاری که امن نیست، خطرهای جدیِ حریمِ خصوصی دارد و میتواند به سرقتِ هویت منجر شود.» این شرکت تاکید کرد احراز سن «مسئلهای برای کل صنعت» است.
در چنین مواردی، کودکانِ بالای ۱۶ سال که معتقدند حسابهایشان بیدلیل بسته شده، میتوانند درخواستِ تجدیدنظر بدهند.
حساب داشتن یا نداشتن
شرکتهای شبکههای اجتماعی در برابر این محدودیتها واکنش نشان دادهاند. محورِ اصلیِ استدلالشان این است که از پیش برای کاربرانِ نوجوان تنظیماتِ متناسب با سن دارند.
متا گفت: «از آنجا که کودکان همچنان میتوانند بدون ورود به حساب به Instagram دسترسی داشته باشند، ویژگیهای سختگیرانه «حسابهای نوجوان» در این اپلیکیشن شامل حالشان نمیشود، ویژگیهایی که محدود میکند چه کسانی میتوانند آنلاین با کودکان تماس بگیرند و محتوای مربوط به موضوعاتِ حساس را کاهش میدهد.»
ریچل لرد، نماینده Google و YouTube، به پارلمانِ استرالیا گفت اوایل امسال که حسابهایِ نوجوانان دارای تدابیرِ حفاظتیِ درونیاند که محتوای نامناسب یا آسیبزا را از بخشِ پیشنهادها پالایش میکند، از جمله ویدئوهایی که «وزنها یا سطحهای آمادگیِ جسمانیِ متفاوت» را آرمانی جلوه میدهند.
لرد در آن زمان گفت: «ویژگیهای پخشِ خودکارِ YouTube و تبلیغاتِ شخصیسازیشده برای کاربرانِ خردسالِ واردشده به پلتفرم نیز خاموش است.»
لورنا وودز، استادِ حقوقِ اینترنت در دانشگاهِ اسکس، گفت: «تلاشِ شرکتها برای تعدیلِ آنچه کودکان آنلاین میبینند، اغلب آنطور که انتظار میرود کار نمیکند.»
وودز به یورونیوز نکست گفت: «اگر به اندازه کافی موثر بودند، دیگر نیازی به ممنوعیت نبود.»
برای نمونه، یک مطالعه در دانشگاهِ شهریِ دوبلین نشان داد به طور میانگین ۲۳ تا ۲۶ دقیقه طول میکشد تا یک حسابِ جدیدِ YouTube یا TikTok در اختیارِ یک مردِ جوان شروع به دریافتِ محتوای زنستیز کند.
مطالعه دیگری از بنیادِ Molly Rose مستقر در بریتانیا نشان داد که ویدئوهایِ توصیهشده در صفحه «For You» تیکتاکِ یک دخترِ ۱۵ ساله فرضی، اغلب به خودکشی، افسردگی یا خودآسیبزنی مربوط بود، از جمله آموزشها.
انتظار هجوم به پلتفرمهای «جایگزین» بازیهای ویدئویی
لیوینگستون گفت: «یکی از استدلالهای کلیدی علیه ممنوعیت شبکههای اجتماعی این است که نوجوانان فقط «فضاهای جایگزین» را پیدا میکنند که به این شدت محدود نیست.»
به گفته پلتفرمِ تحلیلی Sensor Tower، پلتفرمهای کوچکی مانند اپِ سبکِ زندگی Lemon8، اپِ اشتراکگذاریِ ویدئوی «امن» Coverstar و اپِ پخشِ زنده Tango از اول دسامبر در هر دو فروشگاه Google Play و اپاستورِ Apple جزو ۱۰ اپِ پربارگیری در استرالیا بودهاند.
در همین حال، پیامرسانهایی مانند WhatsApp، Telegram و Signal، ضمنِ محبوبیت، از این محدودیتها مستثنا هستند و طبقِ دادههای Sensor Tower در چند روزِ گذشته بارها دانلود شدهاند.
ممنوعیتِ کوتاهعمرِ TikTok در ایالاتِ متحده در اوایلِ سال نشان داد RedNote، یک اپِ چینیِ دیگر برای اشتراکگذاریِ ویدئو، میتواند جایگزینِ دیگری برای نوجوانانی باشد که میخواهند از محدودیتها عبور کنند.
لیوینگستون گفت: «دهان به دهان میچرخد که مردم کجا جمع میشوند... یا از چتجیپیتی میپرسند آخرین اپِ سرگرمکننده چیست... و تا وقتی متوجه شویم، به جای دیگری رفتهاند.»
وودز گفت: «این ممنوعیت ممکن است کمتر از امیدِ قانونگذاران موثر باشد، چون پیامرسانها مستثنا شدهاند.»
او گفت: «اگر همه فقط به WhatsApp بروند و همان کارها را بکنند، آیا تاثیری خواهد داشت؟ آیا زمانِ استفاده از صفحه یا اپها همان میماند؟»
لیوینگستون و وودز گفتند حدس میزنند بسیاری از جوانان به پلتفرمهایِ بازی مانند Discord یا Roblox مهاجرت کنند؛ پلتفرمهایی که مشمولِ ممنوعیت نیستند اما همچنان ممکن است شاملِ محتوایِ حساس یا تعاملاتِ پرریسک باشند.
گروههایِ پژوهشیِ استرالیا گفتهاند بررسی میکنند این محدودیتها چگونه بر سلامتِ روانِ جوانان اثر میگذارد و آیا این ممنوعیت به والدینی که میکوشند استفاده نوجوانان از شبکههای اجتماعی را مهار کنند کمک میکند یا به آنها آسیب میزند.
با این حال، وودز گفت: «حداقل چند سال زمان لازم است تا ببینیم آیا این محدودیتها به دور کردنِ کودکان از شبکههایِ اجتماعی کمک میکند و آیا رفاهشان را بهبود میبخشد یا نه.»