چین با گسترش استفاده از ارز دیجیتال در تلاش است جایگاه جهانی یوان را تقویت کند تا همتراز با موقعیتش بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان باشد و هم سلطه گسترده دلار آمریکا بر تجارت بینالمللی را به چالش بکشد.
با این حال محدودیتها در دسترسی به بازارهای مالی چین و محدود بودن قابلیت تبدیل یوان، مانعی جدی بر سر راه جهانیشدن این ارز است.
در همین حال هنگکنگ مقررات مربوط به استیبلکوینها را تصویب کرده و برخی کارشناسان چینی هم خواستار تدوین قوانین تازه برای آماده شدن در صورت انتشار یک استیبلکوین وابسته به یوان هستند.
استیبلکوینها ارزهای دیجیتالیاند که ارزش آنها به یک ارز مشخص مثل دلار آمریکا وابسته است و و میتوان از آنها به عنوان جایگزین در موقعیتهایی که معاملات ارزی ممکن است دشوار یا پرهزینه باشد، استفاده شود. تفاوت آنها با رمزارزهایی مثل بیتکوین در این است که صرفا بهعنوان وسیله پرداخت طراحی شدهاند، نه یک دارایی برای سرمایهگذاری و سودآوری.
استیبلکوینهای دلاری معمولا با نرخ یک دلار معامله میشوند و پشتوانه آنها معادل ارزششان نگهداری میشود و توسط نهادهای خصوصی ارایه میشوند.
استیبلکوینها همان ارزهای دیجیتال بانکهای مرکزی نیستند؛ ارزهای دیجیتال بانکهای مرکزی نسخه دیجیتال پولهایی هستند که مستقیما توسط بانکهای مرکزی ارایه میشوند. در مقابل استیبلکوینها بر پایه بلاکچین کار میکنند و «باثبات» نامیده میشوند چون ارزششان به ارزی که به آن وابستهاند متصل است.
منتقدان استیبلکوینها میگویند از آنجا که این ارزها در عمل جایگزینی برای پولهای رایج هستند و میتوانند نظام بانکی و سازوکارهای نظارتی معاملات مالی سنتی را دور بزنند، بیشترین کاربردشان ممکن است در فعالیتهای غیرقانونی باشد.
چین به سمت ارزهای دیجیتال حرکت میکند
چین در سال ۲۰۱۹ یوان دیجیتال خود موسوم به «ای-سیانوای» را که توسط بانک مرکزی این کشور ارایه شده بود را بهطور آزمایشی راهاندازی کرد و رستوران زنجیرهای مکدونالد یکی از اولین شرکتهایی بود که در این پروژه حضور داشت.
نهادهای نظارتی چین استخراج و معامله رمزارزهای خصوصی و غیرمتمرکز مانند بیتکوین را ممنوع کردهاند اما از سوی دیگر مردم را به استفاده از یوان دیجیتال تشویق میکنند.
رواج گسترده پرداختهای الکترونیک در سرزمین اصلی چین زمینه استفاده از یوان دیجیتال را فراهم کرده است؛ بهگونهای که در برخی شهرها حتی حقوق کارمندان دولت نیز با آن پرداخت میشود.
طبق گزارش رسانههای دولتی تا ژوئیه ۲۰۲۴ حدود ۷.۳ تریلیون یوان تراکنش با این ارز انجام شده است.
چین همچنین استفاده از یوان دیجیتال را در آفریقا ترویج میکند تا حضور تجاری خود در این قاره را تقویت کند.
با این همه کارشناسان میگویند یوان دیجیتال با استیبلکوین تفاوت دارد و برای استفاده ایمن از استیبلکوینها باید مقررات تازهای تدوین شود تا آنها با حسابهای بانکی و نظامهای پرداخت همخوانی داشته باشند.
نقش هنگکنگ در ارزهای دیجیتال
هنگ کنگ، مستعمره سابق بریتانیا که بازارهای مالی، ارز و سیستم حقوقی نیمهخودمختار خود را دارد، اخیرا قانون استیبل کوین را تصویب کرد که از اول اوت لازم الاجرا است.
این قانون که هدف آن جذب سرمایهگذاران ثروتمند علاقهمند به ارزهای دیجیتال و محصولات مالی نوین است، تصریح میکند استیبلکوین وابسته به دلار هنگکنگ باید معادل کامل پشتوانه ارزی داشته باشد.
هنگکنگ بهعنوان یک بندر آزاد و مرکز مالی جهانی، اغلب محل آزمایش راههای تازه برای آزادسازی بازارهای مالی چین بوده است.
با این حال، اگر قرار باشد استیبلکوین وابسته به یوان در هنگکنگ منتشر شود، به مقررات ویژهای نیاز خواهد داشت؛ موضوعی که «لیو شیاوچون»، معاون موسسه مالی شانگهای نوین اخیرا در گزارشی در وبسایت مالی «ییکای» مطرح کرده است.
محدودیتهای چین در معاملات فرامرزی
یوان چین در بازارهای جهانی آزادانه قابل تبدیل نیست و کنترلهای سختگیرانه بر ارزهای خارجی، مهمترین مانع برای تبدیل آن به یک ارز جهانی است.
بر اساس دادههای «سوئیفت» در ژوئن ۲۰۲۵ یوان ششمین ارز پرکاربرد در پرداختهای بینالمللی بود و سهمی معادل ۲.۸۸ درصد داشت. استفاده از این ارز در ژوئیه ۲۰۲۴ با حدود ۴.۷ درصد به اوج خود رسید.
یوان بیشتر در تامین مالی تجارت بهکار میرود و سهمی نزدیک به ۶ درصد از این نوع معاملات را تشکیل میدهد. عمده تراکنشهای یوان در هنگکنگ انجام میشود.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
بر اساس این گزارش سهم دلار آمریکا در پرداختهای جهانی بیش از ۴۷ درصد بود، پس از آن یورو، پوند بریتانیا، دلار کانادا و ین ژاپن قرار دارند.