تا به حال فکر کرده اید که راز جوانی را بتوان در اعماق آب دریاها پیدا کرد؟ تنوع زیستی دریایی منبعی پایان ناپذیر برای اکتشافات پزشکی و لوازم بهداشتی وآرایشی است.
تا به حال فکر کرده اید که راز جوانی را بتوان در اعماق آب دریاها پیدا کرد؟ تنوع زیستی دریایی منبعی پایان ناپذیر برای اکتشافات پزشکی و لوازم بهداشتی وآرایشی است. دانشمندان پروژه تحقیقاتی در اروپا در سواحل دریای مدیترانه مشغول تحقیق روی گونه های دریایی هستند.
زیست شناسان پروژه اروپایی در اعماق دریا بدنبال موادی می گردند که هم برای جلوگیری از پیر شدن پوست مفید باشد و هم در درمان بیماری های دوران پیری به کار آید. این طرح تحقیقاتی «تسکمار» نام دارد و هدف دانشمندان این طرح این است که ابتدا جانوران دریایی ای را بیابند که این مواد فعال زیستی را تولید می کنند، و در مرحله بعد این گونه ها را در آزمایشگاه و با روشهای سازگار با محیط زیست کشت و پرورش دهند.
محققان نمونه هایی را برای کار تحقیقاتی شان نیاز دارند، در سواحل دریای مدیترانه در اسپانیا در مناطق موسوم به “مزوفوتیک” جمع آوری می کنند. این مناطق در ۳۰ متری زیر سطح دریا، تا به حال کمتر مورد مطالعه قرار گرفته اند.
رافائل بلدا پوودا، محقق زیست شناسی می گوید: «در این منطقه بدنبال نرم تنان می گردیم. اینجا زیستگاه صدفهای سیاه است. ما هم بدنبال گونه های مورد نیازمان در اینجا می گردیم. بی مهرگان مولکولهای زیستی دارند که می توان در تولید لوازم آرایشی، بهداشتی، دارویی یا مواد خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.»
پولیپها، اسفنجها و دیگر نرم تنان بطور طبیعی برای دفاع از خود سم تولید می کنند. دانشگران معتقدند که این سموم حاوی ترکیباتی است که می تواند باعث به تاخیر انداختن پیری پوست انسان یا از بین بردن سلولهای سرطانی شود، و یا در درمان بیماری های دیگر مفید باشد.
آنا استر ارتیز مالدونادو، اقیانوس نگار که با این پروژه اروپایی کار می کند می گوید: «کارمان را با جمع آوری نمونه های از بی مهرگان کوچکی شروع می کنیم که بین ۵۰ تا ۱۰۰ گرم وزن دارند. اگر این جانوران موادی تولید کنند که برایمان جالب باشد، می توانیم آنها را بطور مصنوعی در آزمایشگاه پرورش بدهیم که در این صورت دیگر آسیبی هم به جمعیت طبیعی این جانوران دریایی نمی رسد.»
در تأسیسات کشت و پرورش هم محققان روشهای سازگار با محیط زیست را برای پرورش بی مهرگان روی ساحل می آزمایند. اما یافتن گونه هایی که می توانند مفید باشند بر عهده همکاران تحقیقاتی آنها از دیگر کشورهای دیگر اروپاست.
آنا استر ارتیز مالدونادو می گوید که نمونه ها پس از جمع آوری به آزمایشگاه منتقل می شوند. وی می افزاید: «نمونه ها را در آزمایشگاه فرآوری می کنیم و سپس به فرانسه می فرستیم تا همکاران دیگرمان در این این پروژه تحقیقاتی آزمون های مربوط به استخراج زیست شیمایی مواد را به انجام برسانند.»
این محققان ابزارهای جدیدی به بار آورده اند که با آنها می توانند ترکیبات شیمیایی را از بی مهرگان بیرون بکشند و میکروارگانیسم هایی را که می توانند مولکولهای ضدپیری تولید کنند، در مقیاس صنعتی کشت دهند.
جمال اوازانی، مسئول هماهنگ کنندهاین طرح می گوید: «وقتی از داروهای ضدپیری صحبت می کنیم در واقع در باره تعداد قابل ملاحظه ای ناهنجاری و بیماری حرف می زنیم: بیماری هایی مثل آلزاهایمر، پارکینسون، تباهی شبکیه چشم در اثر پیری، و مشکلاتی مثل آرتروز و البته چروک شدن پوست.»
هدف، تنها یافتن چند ترکیب نو با فعالیت زیستی نیست، بلکه باید بتوان این ترکیبها را به شکلی تداوم پذیر هم تولید کرد. دانشمندان کشت میکروبی دانه های بسیار کوچک پولیمر به جای بستر ژلاتین را پیشنهاد کرده اند که نیاز به حلال کمتر دارد و ضایعات شیمیایی کمتری هم بدنبال دارد.
جمال اوازانی می گوید: «رزین های خاصی را به کار خواهیم برد که مولکولهای مورد نظر ما را جذب کنند. نیاز به استخراج مایع داریم و چیزی را که این رزین ها جذب کرده اند، می توانیم با کاربرد کمی حلال از رزین جدا کنیم. این روش اقتصادی تر، سازگارتر با محیط زیست و بویژه مؤثر است.»
این پروژه تحقیقاتی برای چند سال دیگرادامه خواهد یافت و دانشمندان تلاش می کنند چیزهایی کشف کنند که هم برای سلامتی انسانها مفید باشد و هم به حفاظت از محیط زیست دریایها کمک کند.