در گفتوگوی اختصاصی و جامع با یورونیوز، نیکوس کریستودولیدس، رئیسجمهور قبرس، دربارهی چشمانداز خود برای آیندهی کشورش، اتحادیهی اروپا و صلح در غزه سخن گفت.
قبرس آماده است فوراً گفتوگوها دربارهی اتحاد دوبارهی این جزیره را از سر بگیرد؛ هشت سال پس از آنکه آخرین دور مذاکرات با حمایت سازمان ملل در سال ۲۰۱۷ در سوئیس شکست خورد.
نیکوس کریستودولیدس، رئیسجمهور قبرس، در برنامهی گفتوگومحور «گفتوگوی اروپایی» یورونیوز توضیح داد: «حتی هفتهی آینده هم آمادهام مذاکرات را از سر بگیرم»؛ این سخنان حدود دو ماه پیش از آغاز ریاست دورهای قبرس بر اتحادیهی اروپا مطرح شد.
اظهارات او پس از پیروزی قاطع توفان اِرهیومان، سیاستمدار سوسیالدموکرات طرفدار اتحادیهی اروپا، بهعنوان رهبر بخش ترکنشین و تحت اشغال شمال قبرس مطرح شد.
اِرهیومان با شعار اتحاد دوبارهی قبرس بر پایهی یک مدل فدرال وارد رقابت شد و بار دیگر امیدها را برای تلاش تازهای جهت حل این مناقشه زنده کرد.
کریستودولیدس افزود: «باور دارم این یک تحول مثبت است.»
بهگفتهی کریستودولیدس: «در صورتی که اِرهیومان پای میز مذاکره بنشیند و موضع خود را دربارهی فدراسیونی متشکل از دو منطقه و دو جامعه بهروشنی بیان کند، مسیر دستیابی به راهحلی برای مسئلهی قبرس بر اساس قطعنامهی شورای امنیت هموار خواهد شد.»
درعینحال، کریستودولیدس طرح راهحل دو کشوری برای جزیره را که از سوی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، مطرح شده است رد کرد.
این مستعمرهی پیشین بریتانیا در شرق مدیترانه دهههاست که گرفتار تنش و درگیری میان جوامع یونانی و ترک قبرس است.
در سال ۱۹۷۴، کودتای نظامی حامیان اتحاد با یونان در قبرس، حملهی نظامی ترکیه را در پی داشت و به تقسیم جزیره میان بخش ترکنشین شمالی و جمهوری یونانیزبان قبرس در جنوب انجامید؛ بخشی که تنها عضو بهرسمیتشناختهشدهی اتحادیهی اروپاست.
این تقسیم، با وجود تلاشهای فراوان سازمان ملل برای حل این مناقشه، تا امروز ادامه دارد.
«ابزار گسترش اتحادیهی اروپا در خطر ازدسترفتن است»
کریستودولیدس خواستار تسریع در دور بعدی گسترش اتحادیهی اروپا شد؛ موضوعی که سالها راکد مانده بود و بهتازگی بار دیگر در بروکسل در کانون توجه قرار گرفته است.
«گسترش، یکی از مهمترین ابزارهای ژئوپولیتیکی اتحادیهی اروپا محسوب میشود.» رئیسجمهور قبرس گفت: «متأسفانه باید بگویم که در حال ازدستدادن این ابزار بسیار مهم هستیم، چون وعدههای زیادی دادیم اما به آنها عمل نکردیم.»
نیکوزیا با تأکید ویژه بر مونتهنگرو، قصد دارد در دورهی ریاست خود بر اتحادیهی اروپا زمینهساز گامهای مثبت در روند الحاق به اتحادیهی اروپا شود.
کریستودولیدس میگوید اگر پیشرفت مثبتی حاصل نشود، احتمال دارد مردم کشورهای نامزد عضویت از اتحادیهی اروپا رویگردان شوند.
او افزود: «این وضعیت ممکن است، برای مثال، بالکان غربی را بهسوی بازیگران غیرعضو اتحادیهی اروپا سوق دهد.»
گسترش و تعمیق روابط اتحادیهی اروپا با خاورمیانه
کریستودولیدس همچنین افزود: «با آغاز ریاست دورهای نیکوزیا بر اتحادیهی اروپا در ژانویه، یکی از اولویتهای اصلی دولت من این است که اتحادیهی اروپا را بیش از پیش به منطقهی ما، یعنی خاورمیانه، نزدیک کنیم.»
بهگفتهی رئیسجمهور قبرس، بهعنوان تنها کشور عضو اتحادیهی اروپا در منطقه، قبرس در جایگاه مناسبی برای کمک به اجرای طرح صلح دونالد ترامپ برای غزه قرار دارد؛ طرحی که بهگفتهی او «درحالحاضر هیچ جایگزین دیگری ندارد.»
بهویژه آنکه کریستودولیدس برای نخستین بار توضیح داد که قبرس چگونه میخواهد کریدور دریایی بشردوستانهی «آمالتیا» را تغییر کاربری دهد تا از روند بازسازی آتی غزه پشتیبانی کند.
طرح ششمادهای او بهطور کلی بر دو محور اصلی استوار است: کمکهای بشردوستانه و امنیت.
این طرح با هدف پشتیبانی از رساندن کمکهای بشردوستانه، نظارت و غربالگری اقلام دارای کاربرد دوگانه و آموزش نیروهای امنیتی فلسطین طراحی شده است. قبرس امیدوار است در نیروی بینالمللی پیشنهادی ترامپ برای تثبیت اوضاع، که متشکل از شرکای عرب و بینالمللی خواهد بود، نقشی داشته باشد.
تمامی شش بند این طرح با هشت بند مجزای طرح ۲۰مادهای گستردهتر دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، همراستا هستند؛ از جمله بندهایی که به کمکهای بشردوستانه، احیای اقتصادی، بازسازی و نظام حکمرانی آینده مربوط میشوند.
چشماندازی برای پایان جنگ اوکراین وجود ندارد
کریستودولیدس با اشاره به مسائل دفاعی و امنیتی اروپا، نسبت به چشمانداز پایان جنگ اوکراین در دورهی ریاست قبرس بر شورای اتحادیهی اروپا ابراز ناامیدی کرد.
«چشماندازی برای پایان جنگ اوکراین نمیبینم.»
او گفت: «باوجوداین، اروپا باید به حمایت از کییف و موضع آشکار خود در قبال تهاجم و اشغال غیرقانونی روسیه در اوکراین ادامه دهد.»
در همین چارچوب، کریستودولیدس خبر داد که قصد دارد اوایل دسامبر و تنها چند هفته پیش از آغاز ریاست قبرس بر اتحادیهی اروپا به اوکراین سفر کند.