پژوهشگران هشدار میدهند که زبان رایج درباره تغییرات اقلیمی میتواند انتشار اطلاعات نادرست و گمراهکننده را آسانتر کند.
زبان سازمان ملل درباره خطرهای تغییرات آبوهوا ممکن است افکار عمومی را سردرگم کند و به گسترش اطلاعات نادرست دامن بزند.
یک پژوهش تازه از دانشگاه اسکس که بیش از چهار هزار ساکن بریتانیا را مورد بررسی قرار داده، نشان میدهد برخی واژههایی که هیات بیندولتی تغییرات آبوهوا (IPCC) به کار میبرد، باعث میشود مردم فکر کنند دانشمندان «دچار اختلاف» هستند و پیشبینیها «افراطی یا غیرقابلباور» است.
این تحقیق که در نشریه Nature Climate Change منتشر شده، استدلال میکند که IPCC که برای ارائه ارزیابیهای علمی بیطرفانه و منظم درباره تغییرات آبوهوا، پیامدهای آن و خطرهای احتمالی آینده به سیاستگذاران تشکیل شده، ممکن است بهطور ناخواسته بهدلیل شیوه بیان خاص باعث «فرسایش» اعتماد عمومی به علم شود.
زبانِ تغییرات آبوهوا چگونه برداشت عمومی را شکل میدهد
IPCC برای رویدادهایی مانند افزایش شدیدِ سطح دریا، از اصطلاحاتی چون «بعید» یا «احتمال آن پایین است» استفاده میکند؛ رویدادهایی که احتمال وقوعشان کمتر از ۳۳ درصد است.
پروفسور ماری خوانچیچ از دانشکده روانشناسی میگوید این شیوه نتیجهها را در قالبی منفی میگذارد و با عباراتی پیوند دارد که مردم در مکالمات روزمره هنگام مخالفت یا تردید نسبت به درستی آنچه شنیدهاند به کار میبرند.
در نتیجه، شنیدن واژه «بعید» باعث شد شرکتکنندگان در مطالعه فکر کنند دانشمندانِ اقلیم با یکدیگر اختلافنظر دارند، حتی وقتی چنین نیست.
خطرِ اطلاعات نادرست درباره تغییرات آبوهوا
این برداشت نادرست میتواند گسترش اطلاعات نادرست در حوزه اقلیم را آسانتر کند و پژوهش نشان میدهد این موضوع از گرایشهای سیاسی و باور به تغییرات آبوهوا فراتر میرود.
به یاد داشتن این نکته مهم است که اطلاعات نادرست، اطلاعاتِ غلط یا خارج از زمینهای است که کسی آن را بهعنوان واقعیت ارائه میکند. این با اطلاعات گمراهکننده یکی نیست؛ اطلاعاتی که عمداً نادرست است و با هدف فریب مخاطبان منتشر میشود.
آیا تغییرات کوچک در زبان به فهم عمومی کمک میکند؟
در هشت آزمایش، خوانچیچ دریافت که تغییرات کوچک در بیان، مانند استفاده از «احتمال کمی وجود دارد»، توجه را به چرایی وقوع یک رویداد معطوف میکند و اعتماد به پیشبینیها را افزایش میدهد.
خوانچیچ گفت: «هرچند این تغییر ساده در واژهگزینی است، میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند، زیرا بسیاری از رویدادهای کماحتمال هنوز هم ممکن است پیامدهای شدید داشته باشند.»
خوانچیچ گفت: «احتمال ۲۰ درصدی افزایش شدید سطح دریا یا رویدادهای بارش شدیدچیزی نیست که جوامع بتوانند نادیده بگیرند. اما نامیدن این رویدادها بهعنوان «بعید» ممکن است آگاهی عمومی از خطر را کاهش دهد و تمایل به حمایت از اقداماتی را که تهدیدِ تغییرات آبوهوا را کاهش میدهد یا برای آن آماده میکند کم کند.»
دعوت به ارتباط شفافتر
خوانچیچ از IPCC بهخاطر تلفیق پژوهشهای جهانی درباره تغییرات آبوهوا برای «اطلاعرسانی بهترِ اقدامات اقلیمی» تمجید میکند.
با این حال، پژوهش استدلال میکند که یافتههای مطرحشده در این گزارشها به شکلی ارائه میشوند که «استانداردهای علمیِ بالا و توافقِ دانشمندانِ اقلیم بر آن برآوردها» را منتقل میکند.
خوانچیچ گفت: «با وجود شکافهای سیاسی و رشد پوپولیسم که اکنون تلاشها برای کاهش CO2 را تضعیف میکند، باید برای مقابله با تغییرات آبوهوا کنار هم بایستیم. سیاره دومی وجود ندارد.»