شهر تاریخی ونیز در حال حاضر به مجموعهای از سیلبندهای تعبیه شده در تالاب خود متکی است، اما این تدابیر در برابر فرونشست مداوم زمین و بالا آمدن سطح دریا ناکافی است.
آگهیتحقیقات اخیر دانشمندان موسسه ملی ژئوفیزیک و آتشفشانشناسی ایتالیا (INGV) در مورد دادههای مربوط به افزایش سطح جزر و مد نشان میدهد که بخشهایی از ونیز احتمالا تا سال ۲۱۵۰ زیر آب میرود.
ونیز چندین دهه است که با سیلابهای مکرر دست و پنجه نرم میکند.
در حال حاضر سیلبندهای متعددی در تالاب ونیز تعبیه شده است. این تالاب در حقیقت یک خلیج محصور و کم عمق به مساحت ۵۵۰ کیلومتر مربع در شمال دریای آدریاتیک است که ونیز و جزایر آن را احاطه کرده است.
اما این تمهیدات برای محافظت از شهر در برابر غرق شدنهای مداوم و افزایش سطح دریا کافی نیستند.
ونیز تا سال ۲۱۵۰ زیر آب خواهد بود
گروهی از دانشمندان موسسه ملی ژئوفیزیک و آتشفشانشناسی ایتالیا به تازگی دریافتند که سطح جزر و مد در تالاب ونیز با نرخی تقریبی نیم سانتیمتر در سال در حال افزایش است.
نرخ افزایش سطح آب در نقاط مختلف ونیز متفاوت است و از ۴.۲۲ میلی متر در سال در جزیره لیدو تا ۵ میلی متر در مالاموککو متغیر است. این داده ها بر اساس آمار جمع آوری شده توسط مرکز جزر و مد ونیز در ۲۰ سال گذشته است.
کاری که این محققان کردند این بود که این آمار را با دادههای ماهوارهای در مورد فرونشست زمین که بین سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۳ ثبت شده بود، ترکیب کردند. این مطالعه به این نتیجه رسید که برخی از مناطق شهر تا سال ۲۱۵۰ تا ابد زیر آب خواهند رفت.
دانشمندان پیشبینی میکنند بخشهایی از معروفترین میدان ونیز به نام میدان سن مارکو، زیر ۷۰ سانتیمتر آب فرو برود. ضلع غربی شهر نیز یکی از اولین مناطقی خواهد بود که تحت تاثیر قرار میگیرد - این یکی از مناطقی است که سیلآبهای مکرری را تجربه کرده و بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ میلادی،در حدود ۵۸ بار زیر آب رفته است.
مارکو آنزیدی، محقق موسسه ملی ژئوفیزیک و آتشفشانشناسی ایتالیا در این رابطه میگوید: «بالا آمدن سطح آب دریاها، به ویژه زمانی که توسط عوامل محلی مانند فرونشست زمین تشدید شود، باعث فرسایش شدیدتر و گستردهتر سواحل، عقبنشینی سواحل و جاری شدن سیل در مناطق ساحلی میشود. این تغییرات پیامدهای قابل توجهی هم از نظر زیست محیطی و هم از نظر اقتصادی برای جمعیت ساکن در این مناطق ساحلی دارد.»
چگونه از ونیز در برابر سیل و افزایش سطح آب دریا محافظت میشود؟
هم اکنون سیستمی از سیلبندهای متحرک تحت عنوان ماژول تجربی الکترومکانیکی (به اختصار: MOSE) در ورودیهای تالاب ونیز نصب شده که بخشهایی از آن در حال حاضر عملیاتی است اما برای اینکه عملکرد کاملی داشته باشد باید تا سال ۲۰۲۵ منتظر ماند.
این موانع در هنگام مد بالا میروند تا مانع از ورود آب به تالاب و شهر شوند و اهالی را در مقابل سیل محافظت کنند. با این حال، این «راه حل معجزه آسا» فقط یک راه حل کوتاه مدت و موقتی است.
گزارش انجمن بینادولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC) در سال ۲۰۲۱ میلادی، افزایش میانگین سطح آب دریاها در این منطقه را در خوشبینانهترین سناریوی گرمایش جهانی تا سال ۲۱۰۰ میلادی بین ۲۸ تا ۵۵ سانتیمتر و در بدبینانهترین سناریو بین ۶۳ تا ۱۰۱ سانتیمتر پیشبینی کرد.
بنابراین، اگر قرار باشد این سیلبندهای متحرک به طور مکرر بالا و پایین کشیده شوند، آن وقت صنعت بندر ونیز احتمالاً دچار اختلالات قابل توجهی می شود که به طور بالقوه منجر به فروپاشی آن میشود. مضافا اینکه خود تالاب نیز که بر اثر این بده بستانهای جزر و مدی اصطلاحا «شسته خواهد شد» به باتلاقی ترسناک تبدیل میشود.
تیمی از دانشمندان محیط زیست از دانشگاه پادوآ در حال ترویج حفاظت بیشتر از باتلاقهای نمکی واقع در تالاب ونیز هستند.
این مردابها نقش مهمی در محافظت در برابر سیلابها ایفا میکنند و به عنوان حائل طبیعی عمل میکنند که به محافظت از شهر در برابر جزر و مد کمک میکنند.