دو فیلم ایرانی در صدر بهترین فیلم‌های سال ۲۰۲۴ از نظر منتقدان یورونیوز قرار گرفتند

آگهی

در واقع این فیلم‌ها آثاری هستند که حتی پس از ترک سینما نیز ذهن تماشاگران را رها نکردند و به موضوع محافل خصوصی آنها تبدیل شدند.

شرط تیم فرهنگی یورونیوز برای گزینش فیلم‌ها نیز آن بوده است که آنها امسال در «سینماهای اروپا» به نمایش درآمده باشند.

۲۰ - در این رتبه بندی، فیلم «دی‌دی» یا همان «برادر کوچکتر» به کارگردانی شان وانگ و ساخته شده در ایالات متحده، در رتبه بیستم قرار دارد. کاری جذاب و صمیمانه درباره تفاوت‌های فرهنگی میان دو نسل «زد» و «هزاره».

داستان فیلم به سال ۲۰۰۰ میلادی برمی‌گردد و ویژگی‌های فرهنگی آن دوران بخوبی نشان داده شده است. در قلب این داستان یک پسر ۱۳ ساله آمریکایی-تایوانی قرار دارد که ماجراهایش در مرحله نوجوانی، از جمله دوستی‌ها، درام‌های خانوادگی، اولین درگیری‌ها و غیره به تصویر کشیده شده و ترکیب خوبی از طنز و نوستالژی را بوجود آورده است.

۱۹- فیلم «۲۰۷۳» نیز در رتبه نوزدهم این فهرست است. فیلمی مستند، محصول بریتانیا و به کارگردانی آصف کاپادیا که چالش‌های پیش‌روی بشر را به تصویر می‌کشد و هشدار می‌دهد.

۱۸- فیلم «پرنده» به نویسندگی و کارگردانی آندریا آرنولد نیز در این رتبه‌بندی جایگاه هجدهم را دارد. داستان فیلم درباره دختر جوانی است که در میان ویرانی بریتانیای فقرزده، با مردی عجیب دوست می‌شود.

فیلم به سبک رئالیسم جادویی ساخته شده و نیکیا آدامز در نقش دختر ۱۲ ساله این داستان یعنی «بیلی» بازی خیره کننده‌ای را به نمایش گذاشته است.

۱۷- فیلم «عشق دروغ خونین» یا «عشق زخم می‌زند» را که نمی‌توان یک داستان عاشقانه معمولی دانست، در رتبه هفده قرار میگیرد.

این اثر، دومین فیلم رز گلس، کارگردان بریتانیایی است. ماجرای آن در نزدیکی نیومکزیکو اتفاق می‌افتد و درنهایت عشق را مخرب و قدرتمند، خون آلود و زیبا، ناامیدکننده و عظیم نشان می‌دهد.

۱۶- فیلم «تل‌ماسه، بخش دو» نیز از فیلم‌هایی بود که تحسین منتقدان را برانگیخت و جایگاه شانزده این رتبه‌بندی را به خود اختصاص داد. یک فیلم علمی-تخیلی و حماسی آمریکایی و به کارگردانی دنی ویلنوو.

داستان فیلم برگرفته از رمانی به همین نام اثر فرانک هربرت و درباره جهانی است که احتمالا دهها هزارسال دیگر وجود خواهد داشت.

۱۵- فیلم «گربه‌های معبد گکوگو» مستندی است به کارگردانی «کازوهیرو سودا» و درباره زیارتگاه باستانی شینتو که اکنون به تسخیر گربه‌ها درآمده است.

کارگردان سعی دارد از این مسیر، نگاهی ژرف به جامعه ژاپن و همزیستی آنها با حیوانات داشته باشد.

۱۴- فیلم «اعجوبه» یا Oddity محصول کشور ایرلند و ساخته شده در ژانر ترس نیز رتبه چهارده این فهرست را به دست آورده است.

دیمین مک کارتی، کارگردان این اثر، ماجراجویی‌ها درباره راز کشته شدن یک خواهر دوقلو را به تصویر کشیده و کارولین براکن بخوبی توانسته از عهده ایفای نقش هر دو خواهر در این فیلم برآید.

۱۳- فیلم «زانو شکنی» یا Kneecap که امسال به اسکار نیز فرستاده شده، در این رتبه‌بندی جایگاه سیزدهم را کسب کرد.

این فیلم یک درام سیاسی-اجتماعی درباره انعطاف‌پذیری و شورش در برابر ظلم سیستمی است. داستان این فیلم، واقعی و درباره گروه ایرلندی هیپ هاپ Kneecap است که اجراهایشان به زبان مادری‌شان یعنی ایرلندی است و به این ترتیب سیاست‌های حکومت بریتانیایی‌ها در ایرلند شمالی و سرکوب تلاش‌ها برای استفاده از زبان مادی را به چالش می‌کشد.

۱۲- فیلم «بیچارگان» با نام اصلی Poor Things همچنین فیلم «انواع مهربانی» با نام اصلی Kinds of Kindness هر دو به کارگردانی یورگوس لانتیموس نیز مشترکا در جایگاه دوازدهم قرار گرفتند.

در هر دو اثر این فیلمساز یونانی، اما استون بازیگر آمریکایی ایفای نقش کرده است و هر دوی آنها با این دو اثر به موفقیت‌های خیره کننده‌ای از جمله در جشنواره‌های فیلم ونیز و کن دست یافتند.

۱۱- فیلم «کوئیر» به کارگردانی لوکا گوادانینوی ایتالیایی در جایگاه یازده قرار دارد.

داستان فیلم درباره مهاجری سرگردان است که در مکزیکوسیتی زندگی می‌کند و شیفته مرد جوانی به نام یوجین می‌شود.

در کنار زیبایی‌شناسی حسی و موسیقی متن، برخی بازی دنیل کریگ در این فیلم در نقش مهاجر را بهترین اجرای حرفه‌ای کریگ توصیف کرده‌اند. مجموع این عوامل «کوئیر» را به یک تجربه سینمایی عمیقاً تأثیرگذار تبدیل کرده که حقایق بسیاری را درباره حسرت، از دست دادن و مرگ بیان می‌کند.

۱۰- فیلم عاشقانه «همه ما غریبه‌ها» اقتباسی از رمان «غریبه‌ها» اثر نویسنده ژاپنی «تایچی یامادا» است که در حال و هوایی انگلیسی ساخته شده و داستان یک زوج همجنسگرا را به تصویر می‌کشد.

این فیلم که به کارگردانی اندرو هیگ ساخته شده، در این رتبه‌بندی در جایگاه دهم قرار دارد.

۹- فیلم «جانور» یک اثر فرانسوی به کارگردانی برتران بونلو است و رتبه نهم را دارد. یک فیلم علمی-تخلی که در سال‌های ۱۹۱۰، ۲۰۱۴ و ۲۰۴۴ میلادی اتفاق می‌افتد، از گیج‌کردن بینندگان هراسی ندارد و به راحتی از ژانرها عبور می‌کند.

نقطه اتصال این سه دوره نیز حضور زنی است که لئا سیدو، هنرپیشه فرانسوی نقش او را بازی می‌کند و اثری چندوجهی را به نمایش می‌گذارد.

۸- فرانسوی‌ها با یک فیلم دیگر نیز در این فهرست دیده می‌شوند: فیلم کمدی موزیکال «امیلیا پرز» به کارگردانی ژاک اودیار.

یک ملودرام مکزیکی و اسپانیایی زبان، با ترکیبی از رویدادهای مرتبط با فعالیت‌های گانگستری، چالش‌های زندگی به عنوان یک ترنس و همزمان آهنگ‌هایی منحصر بفرد و رقص‌هایی زیبا.

این فیلم برنده جشنواره فیلم کن شد و به عنوان یکی از نامزدهای گلدن گلوب و اسکار نیز جای خود را تثبیت کرد.

۷- فیلم «مرز سبز» محصول کشور بلژیک نیز رتبه نهم را از سوی هیات منتقدان تیم فرهنگی یورونیوز کسب کرده است.

داستان این فیلم در مرز لهستان و بلاروس روی می‌دهد و زندگی طاقت‌فرسا و تلخ مهاجران را به تصویر کشیده است.

مهاجرانی که به بازیچه‌ای در دست سیاستمداران دو کشور تبدیل شدند و به طرز وحشیانه‌ای به هر دو سوی مرز رانده می‌شوند. هیچ کشوری مسئولیت ظلم‌های رفته بر آنها را بر عهده نمی‌گیرد و مهاجران همچنان محکوم به سپری کردن عمر خود میان دو مرز و در یک برزخ بی‌پایان هستند.

۶- فیلم «حمام شیاطین» که با همکاری دو کارگردان اتریشی به نام‌های ورونیکا فرانتس و سورین فیالا ساخته شده، جنبه‌ای کمتر شناخته شده از اتریش قرن ۱۹ میلادی را به تصویر کشیده است.

فیلم ماجرای صدها نفر عمدتا زن را حکایت می‌کند که سعی دارند برای دوری از نفرین ابدی، افسردگی خود را با راه حلی که نوعی خودکشی نیابتی محسوب می‌شد، درمان کنند.

۵- فیلم «همه آنچه به‌عنوان نور تصور می‌کنیم» نیز رتبه پنجم را از آن خود کرد. یک فیلم درام هندی به کارگردانی پایال کاپادیا که پیش از این برای دیگر فیلم‌هایش دوبار جایزه جشنواره کن را از آن خود کرده است.

فیلم «همه آنچه به‌عنوان نور تصور می‌کنیم» نیز اولین فیلم هندی است که در ۳۰ سال گذشته در بخش مسابقه جشنواره کن اکران شده و جایزه بزرگ آن را دریافت کرده است.

در این فیلم، چگونگی تلاقی زندگی سه زن هندو به تصویر کشیده شده است: یک پرستار ارشد در یک بیمارستان تخصصی، یک پرستار جوان‌تر که رابطه ای عاشقانه‌ و پنهانی را آغاز کرده، و یک آشپز که در آشپزخانه در بیمارستان کار می‌کند. تماشاگر از طریق آنها، سختی‌های روزمره زندگی زنان طبقه کارگر در بمبئی را به چشم خواهد دید.

هند از معرفی رسمی این فیلم به عنوان نامزد جایزه اسکار خودداری کرده است.

۴- فیلم «ماده» با نام اصلی The Substance به کارگردانی کورالی فارژا نیز رتبه چهارم این فهرست را دارد. فیلمی در ژانر وحشت که برنده بهترین فیلمنامه در جشنواره کن شده است.

این فیلم یادآور پیامدهای تسلط معیارهای مردسالارانه بر زندگی زنان و سرنوشت آنها است و یکی از شجاعانه‌ترین فیلم‌های سال ۲۰۲۴ لقب گرفته است.

۳- فیلم «آنورا» به کارگردانی شان بیکر و ساخته شده در ایالات متحده رتبه سوم این فهرست را دارد. این فیلم که نخل طلای جشنواره کن را از آن خود کرده، درباره ازدواج یک کارگر جنسی به‌نام آنورا با یک پسر ثروتمند روس و ماجراهای بعد از آن است؛ بویژه که والدین ثروتمند این پسر هنگامی که از ازدواج او با یک روسپی مطلع می‌شوند، ساکت نمی‌نشینند.

۲- فیلم «منطقه دلخواه» با نام اصلی The Zone of Interest رتبه دوم این فهرست را دارد. یک درام تاریخی به کارگردانی جاناتان گلیزر که به بازگویی هولوکاست می‌پردازد؛ اما این بار با نگاهی به زندگی خانوادگی رودلف هوس، فرمانده اردوگاه آشویتس آنهم درست در خارج از اردوگاه.

جاناتان گلیزر در این فیلم، این ایده را به تصویر کشانده که کسانی که در کنار جنایات زندگی می‌کنند، به اندازه کسانی که این جنایات را مترکب می‌شوند، در وقوع جرم و تداوم آن مشارکت دارند.

دو فیلم ایرانی در رتبه اول فهرست فیلم‌های برگزیده

در صدر این فهرست، نام فیلم‌های «کیک محبوب من» به کارگردانی مشترک مریم مقدم و بهتاش صناعی‌ها و فیلم «دانه انجیر معابد» به کارگردانی محمد رسول‌اف قرار دارد.

این اولین بار است که هیأت منتقدان تیم فرهنگ یورونیوز دو فیلم را بطور مشترک به عنوان بهترین فیلم انتخاب می‌کنند.

آنها در بیانیه خود اعلام می‌کنند که هر دو فیلم ایرانی بسیار برجسته هستند؛ زیرا نه‌تنها روح مهسا امینی را با به چالش کشیدن استبداد دولتی زنده نگه می‌دارند، بلکه دو تا از تاثیرگذارترین تجربه‌های سینمایی سال ۲۰۲۴ میلادی محسوب می‌شوند.

هردوی این فیلم‌ها همزمان با جنبش «زن، زندگی، آزادی» بطور مخفیانه ساخته شدند و سازندگان آنها سعی کردند با ابزاری متفاوت و تاثیرگذار اعتراض خود را به استبداد حکومت نشان دهند.

«کیک محبوب من» درباره یک زن بیوه هفتاد ساله است که مشتاق است دوباره با آزادی‌های از دست رفته از دوران جوانی‌اش ارتباط برقرار کند.

در پشت صحنه‌های به ظاهر بی‌ضرر و آرام این فیلم، پیام‌هایی از توانمندسازی‌های زنان نهفته است که «حکومت ایران قادر به تحمل آنها نیست.» این فیلم لحظاتی ظریف اما قدرتمند از واقعیت‌های سختی را به نمایش می‌گذارد که زنان ایرانی با آن روبرو هستند.

به گفته هیأت منتقدان، فیلم «دانه انجیر معابد» نیز سعی دارد با تمرکز بر روابط میان اعضای خانوادۀ یک بازپرس دادگاه انقلاب، تنش‌های معاصر ایران را بررسی کند.

رسول‌اف «با نشان دادن اینکه چگونه یک پدرسالار پس از دیدن نشانه‌هایی از سرکشی در درون خانواده، علیه خانوادۀ خود برمی‌خیزد، لایه‌هایی از درام خانوادگی کلاستروفوبیک تا روان‌درام هیجان‌انگیز با سایه‌هایی از وحشت و حتی دین‌سالاری ایران را به‌عنوان حکومتی که بر پایه خشونت و پارانویا ساخته شده، به نمایش می‌گذارد.

این دو اثر، نه تنها دریچه‌ای برای نمایاندن استبداد دولتی هستند، بلکه می‌توان آنها را یک اقدام شجاعانه به نام هنر و عدالت دانست.

آنها نه‌تنها از نظر هنری فیلم‌های فوق العاده‌ای هستند بلکه از جنبه اجتماعی-سیاسی نیز دستاوردهایی هستند که نباید بدیهی انگاشته شوند.»

این هیأت می‌افزاید که «مخاطبان غربی خوش‌شانس هستند که فیلم‌هایی از فیلمسازانی را تماشا می‌کنند که جرات به چالش کشیدن ظلم، زن‌ستیزی و استبداد را دارند. کیک محبوب من و دانه انجیر معابد یک یادآوری ارزشمند است در این باره که سینما چگونه می‌تواند با بیان حقایق، قدرت را به چالش بکشد.»