«دانیل هاردینگ» و «استفانو بولانی» اولی رهبر اکستر است و دومی نوازنده پیانوی سبک جاز که در موسیقی کلاسیک هم میدرخشد. تالار موسیقی شهر رم میزبان ارکستر «سنتا سِسیلیا» و این دو موسیقیدان مشهور است.
آغازی فراموش نشدنی با «چنین گفت زرتشت» اثر ریشارد استراوس و به رهبری دانیل هاردینگ بریتانیایی و ارکستر «سانتا سِسیلیا» در تالار موسیقی شهر رم.
آنچه به این کنسرت رنگ و رویی دیگر میداد، حضور «استفانو بولانی» نوازنده پیانوی سبک جاز بود که با نواختن کنسرتو پیانو در جی مینور اثر «موریس راول» آهنگساز فرانسوی، دانیل هاردینگ را همراهی میکرد. او در مورد این کنسرتو پیانوی راول میگوید: «به جز دو موومان اول، این موسیقی راول بسیار پر انرژی و زنده است. پر از جزییات ریز و تاکید بر نت های خاص است. چیزی که به گمانم، از نظر خود موریس راول مانند سبک جاز است. البته در آن خبری از بداهه نوازی موسیقی سبک جاز نیست. بلکه بیشتر این تاکیدهای نامنظم روی نتها است که به نظرم شبیه کاری است که در نوازندگان جاز امریکایی میبینیم. تصادفی هم نیست که راول این قطعه را پس از سفرش به آمریکا و آشنایی با موسیقی جاز نوشته است.»
استفانو بولانی معتقد است که در اجرای این کنسرتو پیانو باید به شیوه آهنگسازی راول وفادار ماند: «میدانید که استراوینسکی در ابتدا از دوستان نزدیک راول بود و به او لقب “ساعت ساز سوییسی” داده بود. زیرا راول در حالیکه در کارش سرد و بیتفاوت بود به ریزترین جزییات توجه میکرد. البته که چنین موسیقی نباید به همان سردی اجراشود، ولی میتوانید بهنگام نواختن به آن لایهٔ ظریفی از یخ اضافه کنید -چیزی که در واقع مخصوص سبک راول است. به نظرم، خود او هم آن را میپسندد. موریس روال را اغلب آهنگساز رومانتیک نامیدهاند. اما به باور من در کار او از آن“عنصر شکرین” مخصوص موسیقیِ رومانتیک خبری نیست.»
اما رهبر ارکستر هلهله بر انگیزی چون دانیل هاردینگ در مورد کار کردن با پیانیست سبک جاز چه احساسی دارد؟ خود هاردینگ در این باره میگوید: «چیزی که در کار کردن با استفانو بولانی دوست داشتم، شیوه بی ریا و خاکیِ او درکار کردن بود. او عاشق موسیقی است و شم خوبی برای بیوقفه نواختن آن دارد، مخصوصا با موومان دوم این کنسرتوی راول و آن هارمونی بینظیر و زیبایش. البته به عنوان موسیقیدان جاز، گوش موسیقییاییِ بولانی برای درک و دریافت هارمونی فوق العاده است. شاید رویکردش با ما کمی تفاوت داشته باشد. اما درنگرش او به موسیقی چیزی از جنس صداقت کودکانه است که بسیار زیباست. او یک قطعه را طوری مینوازد که عاشق آن می شوم و یا به یاد میآورم که قبلا آن قطعه را دوست داشتهام و این خیلی خوب است.»
بولانی تجربه شخصیاش در نواختن این کنسرتو پیانوی راول را اینگونه با ما در میان میگذارد : «زمانیکه در مورد این کنسرتو پیانو حرف زده میشود، اغلب به موومان دوم آن اشاره میشود که نسبت به سه موومان دیگر کمتر به سیاق موسیقیِ جاز نزدیک است و البته سختترین قطعه برای نواختن. حفظ تنش و فشاری که در موومان دوم وجود دارد، به هنگام نواختن ساده نیست. دقیقا به همین خاطر بود که سعی کردم کمی از آن لایه سرد را که قبلا به آن اشاره کردم، به هنگام اجرای این موومان به کار ببرم. زیرا این قطعه بسیار “موزارت گونه” است : در عین اینکه اثیری و لطیف است، خیلی هم غیرغنایی است. این موسیقی آنقدر زیبا و دل انگیز است که دلتان میخواهد بگذارید خودش پیش برود و مانند یک کانتابیله به آواز بیاید. ولی از آنجایی که بیش از هشت دقیقه نیست، به هیچ وجه مانند آواز به گوش نمی رسد. به همین دلیل اگر میخواهید شنونده و خودتان را به هیجان بیاورید باید در نواختن آن شیوهای درست در پیش بگیرید.»
دراین برنامه قطعاتی از «چنین گفت زرتشت» اثر ریشارد اشتراوس و «کنسرتو پیانو در جی مینور» اثر موریس راول را میشنوید.
از هتل «روسی» در شهر رم که محل مصاحبه ما با دانیل هاردینگ را فراهم کرد، سپاسگزاریم.
برای دسترسی به مصاحبه به زبان ایتالیایی با استفانو بولانی، روی لینک زیر کلیک کنید: Intervista (con bis) con Stefano Bollani