الهام علیاف، رئیس جمهوری آذربایجان با انصراف از شرکت در سومین نشست جامعه سیاسی اروپا در آخرین لحظات، این نشست را از یکی از کلیدیترین دستآوردهای ممکن خود یعنی نشستی به میانجیگری اتحادیه اروپا با همتای ارمنیش برای کاهش تنشها در قفقاز محروم ساخت.
آگهیرجب طیب اردوغان، همتای ترکیهای و جدیترین متحد آقای علیاف نیز به دلیل سرماخوردگی در این اجلاس شرکت نخواهد کرد.
چهل و پنج رهبر از سراسر اروپا روز پنجشنبه گرد هم میآیند تا درمورد چالشها معمول در قالبی غیررسمی به تبادل دیدگاه بپردازند. آنها در ابتدا در چهار کارگروه مختلف به بحث درباره چندجانبهگرایی، محیط زیست و مسائل دنیای دیجیتال ازجمله هوش مصنوعی همراه با جنگ اوکراین به عنوان موضوع اصلی میپردازند.
سپس نیز چند ساعتی را به دیدارهای دوجانبه اختصاص میهند. شارل میشل، رئیس شورای اروپا امیدوار بود در همین جلسات دوجانبه با آقای علیاف و نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه و اولاف شولتس، صدر اعظم آلمان همانند دو نشست پیشین دیدار کند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با ابراز تاسف از عدم برگزاری این دیدار گفت: «این که آذربایجان و آن ترکیه، حامی اصلی باکو اینجا نیستند شرمآور است. امیدوارم برای جلوگیری از تشدید درگیریها بتوانیم جلساتی را بروکسل برگزار کنیم.»
با این حال این سه رهبر اروپایی جلسهای را با نیکول پاشینیان ترتیب خواهند داد.
توپ در زمین آذربایجان
به گفته یکی از مقامات آذربایجان، تصمیم آقای علیاف بر عدم شرکت در این نشست به دلیل «جو ضدآذربایجانی» آن بوده است.
نشست مزبور تنها دو هفته پس از حمله «برقآسا»ی نیروهای آذربایجان به قرهباغ کوهستانی و بازپسگیری آن از جدایی طلبان ارمنی برگزار میشود. این حمله سبب کوچ اجباری تعداد زیادی ارمنی تبار و دامنزدن به هراس از پاکسازی قومی شد.
نیروهای حافظ صلح روس که بر اساس توافقنامه صلحی در سال ۲۰۲۰ با میانجیگری کرملین در این منطقه حضور داشتند در درگیریهای اخیر تنها نظارهگر بودند.
اتحادیه اروپا حمله آذربایجان را محکوم کرد و میشل در اوایل این هفته در گفتگوی اختصاصی با یورونیوز گفت که از تصمیم آذربایجان «بسیار ناامید» شده است.
وی اگرچه خواستار مذاکره در جهت «تعیین تعهدات دو طرف» شد، اما تاکید کرد که «مسئولیت بزرگی بر عهده آذربایجان به عنوان آغازگر این عملیات نظامی است.»
اتحادیه اروپا همچنین متعهد به پرداخت میلیونها یورو کمک بشردوستانه به ایروان شد و فرانسه روز سهشنبه اعلام کرد که قصد دارد تجهیزات نظامی به ایروان بفرستد.
تنشها در شبهجزیره بالکان هم باید در دستور کار قرار گیرد. همچنین دیدار الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان با ویوسا عثمانی، رئیس جمهوری کوزوو بسیار محتمل است. با اینحال چون نقش آقای عثمانی بسیار تشریفاتی است، دستیابی به پیشرفت واقعی در این دیدار غیرمحتمل به نظر میرسد.
روزی سازنده برای اوکراین و اروپا
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین احتمالا رهبری است که تقاضاهای ملاقات بسیاری در این اجلاس خواهد داشت.
او در بدو ورود در گفتگو با خبرنگاران ضمن هشدار به اعضای جامعه سیاسی اروپا مبنی بر این که روسیه قصد دارد اتحاد میان این کشورها را از طریق نشر ضد اطلاعات و اخبار کذب از هم بگسلد، گفت: «پیش ازهمه، چالش اصلی همه ما حفظ اتحاد در اروپا است.»
وی افزود: «برای اوکراین در اختیار داشتن سپر دفاعی در زمستان بسیار مهم است. زیرا رسیه حملات بسیاریی را به ویژه با استفاده از پهپادهای ایرانی در زمستان سازماندهی خواهد کرد.»
آگهیآقای زلنسکی پیش از ورود گفته بود که «پیشنهادهایی اساسی» برای تقویت ساختار امنیتی اروپا در چنته دارد و قصد دارد توافقنامه جدیدی را برای تقویت دفاع هوایی نهایی سازد.
او همچنین گفت: «این باید روزی سازنده برای اوکراین و اروپا به عنوان یک کل باشد.»
کاخ الیزه همچنین اعلام کرد که امانوئل ماکرون و ولودیمیر زلنسکی قرار است اوایل بعد از ظهر امروز باهم دیدار کنند.
سومین نشست جامعه سیاسی اروپا روز جمعه با گردهمایی غیر رسمی شورای اروپا به کار خود ادامه میدهد. پیشبینی میشود سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا در این جلسه در مورد گسترش اتحادیه، مهاجرت و دستورکار راهبردی به تبادل دیدگاه بپردازند.
آگهی