ایالات متحده و چین درگیر یک جنگ داغ تجاری و جنگ فناوری با یکدیگر هستند. جنت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا روز پنجشنبه سفر چهار روزه خود به چین را با تمرکز بر کاهش تنش بین دو ابرقدرت اقتصادی جهان آغاز کرد. وی دومین مقام بلندپایه ایالات متحده است که در کمتر از یک ماه گذشته به پکن سفر کرده است.
سفر وزیر خزانهداری آمریکا در چارچوب دیدارهای گوناگون مقامات دو کشور و با هدف آرام کردن تنشها بین واشنگتن و پکن در حال انجام است؛ تنشهایی که پس از سرنگونی بالن دولتی چین بر فراز ایالات متحده و در بحبوحه افزایش فشارها بر سر اعمال کنترل بر کالاهای صادراتی، شدت بیشتری یافته است.
لی چیانگ، نخستوزیر چین روز جمعه خطاب به جنت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا گفت «دیروز، لحظهای که به فرودگاه ما رسیدید و زمانیکه از هواپیمایتان بیرون آمدید، ما یک رنگین کمان دیدیم. فکر میکنم این میتواند برای روابط آمریکا و چین نیز صدق کند: بعد از تجربه کردن یک دوره باد و باران، مطمئنا میتوانیم رنگین کمان را هم ببینیم.»
جنت یلن، وزیر خزانه داری، از فرد شماره ۲ چین خواست تا که اجازه ندهد دلخوریها از محدودیتهای اعمال شده از سوی ایالات متحده برای دسترسی چین به تراشههای پردازنده و سایر فناوریها، همکاری اقتصادی بین دو کشور را مختل کند. یلن از «اقدامات هدفمند» واشنگتن در محدود کردن دسترسی چین به این تراشهها و سایر فناوری دفاع کرد و گفت که این اقدامات برای حفاظت از امنیت ملی لازم است.
یلن در دیدار با نخست وزیر چین یادآور شد که واشنگتن و پکن هر دو وظیفه دارند در مورد مسائلی که جهان را تحت تاثیر قرار میدهد همکاری کنند. وی در زمانی که روابط به دلیل اختلافات بر سر فناوری، امنیت و سایر عوامل تحریک کننده به پایینترین حد خود در دهههای اخیر رسیده است، خواستار حفظ «کانالهای ارتباطی منظم» شد.
یلن گفت: «ممکن است مخالف باشید. اما نباید اجازه دهیم هر گونه اختلاف نظر منجر به سوء تفاهم شود که بیهوده روابط اقتصادی و مالی دوجانبه ما را بدتر کند.»
انتقادها همچنان پابرجاست
در جلسه دیگری که صبح امروز با حضور خانم یلن در اتاق بازرگانی آمریکا در چین برگزار شد، وزیر خزانهداری آمریکا خواستار اصلاحات در بازار چین شد و از دومین اقتصاد بزرگ جهان به دلیل اقدامات اخیر «تنبیهی» علیه شرکتهای آمریکایی و اعمال کنترلهای جدید صادرات بر برخی مواد مهم معدنی انتقاد کرد.
خانم یلن در این جلسه تصریح کرد که این قبیل اقدامات بر لزوم «تابآوری» و لزوم متنوع سازی زنجیرههای تأمین تأکید میکند. وی در ادامه هشدار داد که ایالات متحده و متحدانش در برابر آنچه او «اقدامات اقتصادی ناعادلانه» از سوی چین خواند، مقابله خواهند کرد.
یلن گفت: «ما به دنبال تنوع هستیم، نه جدایی. جدا شدن دو اقتصاد بزرگ جهان برای اقتصاد جهانی بیثبات کننده خواهد بود.»
آیا میتوان به بهبود اوضاع امیدوار بود؟
مایکل هارت، رئیس اتاق بازرگانی آمریکا در چین ضمن به فال نیک گرفتن سفر خانم یلن به پکن گفت: «فکر میکنم اگر یک سال دیگر هم میگذشت و سفری از سوی رهبران ارشد دولت ایالات متحده (به چین) انجام نمیشد، آن وقت بازار سردتر از این هم میشد.»
خانم یلن در تایید این موضوع گفت، مبادلات منظم میتواند به هر دو کشور کمک کند تا در دورانهایی که اقتصاد جهانی با «بادهای مخالف همچون جنگ غیرقانونی روسیه در اوکراین و اثرات ماندگار بیماری همهگیر» مواجه است، ریسکهای اقتصادی و مالی را بهتر رصد کنند.
در عین حال نمیتوان انتظار پیشرفت زیادی از این دیدارها داشت، چرا که مقامات دو کشور باور دارند که در برهه کنونی حفظ منافع امنیت ملی بر تعمیق روابط اقتصادی ارجحیت دارد.
خانم یلن خاطر نشان کرد که برای ایجاد «روابط سازنده و باثبات» بین دو کشور تلاش میکند و در عین حال تاکید کرد که واشنگتن برای حفاظت از منافع امنیت ملی و حقوق بشر خود اقدام خواهد کرد.
وزارت دارایی چین روز جمعه در بیانیهای اعلام کرد که چین امیدوار است ایالات متحده «اقدامات مشخصی» را برای ایجاد فضای مطلوب برای توسعه سالم روابط اقتصادی و تجاری دوجانبه انجام دهد. این بیانیه در ادامه میافزاید که «از جنگ تجاری یا از انفصال اقتصادی و گسستن زنجیرها کسی برنده بیرون نمیآید.»
بالارفتن احتمال دیدار بایدن و شی جینپینگ
انتظارات واشنگتن وپکن از یکدیگر در حالی مطرح میشود که احتمال میرود جو بایدن و شی جینپینگ در اجلاس سران «گروه ۲۰» در دهلی نو در ماه سپتامبر یا در «گردهمایی همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه» در ماه نوامبر در سانفرانسیسکو با یکدیگر دیدار کنند.
آغاز دور جدیدی از حسابرسی از شرکتهای چینی فعال در آمریکا
در بحبوحه گمانهزنیها از اینکه چه بر سر روابط اقتصادی و سیاسی بین واشنگتن و پکن میآید، یک منبع آگاه روز جمعه به خبرگزاری رویترز اطلاع داد که بازرسان مالی آمریکایی در هفتههای اخیر دور جدیدی از بررسیهای معمول خود در مورد حسابرسی از فعالیت «شرکتهای چینی فهرست شده در وال استریت» در هنگکنگ را آغاز کردهاند. این بازرسیها در قالب بخشی از توافقنامه سال گذشته بین واشنگتن و پکن در حال انجام است.
این بازرسان مالی در ماه دسامبر گذشته اعلام کرده بودند که برای اولین بار مجوز دسترسی کامل برای بازرسی و تحقیق در مورد شرکتهای چینی حاضر در آمریکا را به دست آوردهاند تا بلکه از این طریق، از خطر خروج حدود ۲۰۰ شرکت چینی از بورسهای والاستریت ممانعت صورت گیرد.