سازمان ملل متحد روز چهارشنبه ۳ مه به مناسبت «روز جهانی آزادی مطبوعات» با ابراز نگرانی نسبت به آیندۀ رسانهها در افغانستان اعلام کرد که رفتار توأم با ارعاب و تهدید و حملات طالبان به خبرنگاران افغان «غیرقابل قبول» است.
این واکنش در حالی منتشر میشود که پس از تسلط طالبان در اوت ۲۰۲۱ میلادی، بسیاری از خبرنگاران افغانستان با بسته شدن رسانهها و به دلیل کمبود بودجه یا به دلیل اینکه کارکنانشان کشور را ترک کرده بودند، شغل خود را از دست دادند.
زنان خبرنگار نیز به دلیل ممنوعیتهای کاری و محدودیتهای سفر، با مشکلات بیشتری روبرو شدند و نتوانستند فعالیتهای رسانهای خود را ادامه بدهند.
طالبان پیش از این در اولین دور حکومت بر افغانستان در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی، فعالیت اکثر ایستگاههای رادیو و تلویزیون و روزنامهها را در کشور ممنوع کردند.
اکنون نیز هیأت سازمان ملل در افغانستان میگوید که اگرچه بخشی از خبرنگاران توانستهاند به کارشان ادامه دهند، اما مجبور هستند با موانعی دست و پنجه نرم کنند که اغلب خودسرانه وضع شدهاند و همواره نیز با تهدید سرکوب و بسته شدن محل فعالیتشان روبرو هستند.
رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور افغانستان در این باره گفت: «در این کشور خبرنگاران برای انتشار اخبارشان مجبور به اتخاذ تصمیماتی بر اساس ترس هستند و نه منافع عمومی. ارعاب، تهدید و حمله مداوم به خبرنگاران غیرقابل قبول است و ما از مقامات طالبان میخواهیم که آزادی و استقلال رسانهها و امنیت خبرنگاران، زنان و مردان را تضمین کنند.»
رتبه ۱۵۲ در میان ۱۸۰ کشور
سازمان بینالمللی گزارشگران بدون مرز نیز در آخرین بهروز رسانی خود از شاخص جهانی آزادی مطبوعات که روز چهارشنبه منتشر شد، افغانستان را در میان ۱۸۰ کشور در رتبه ۱۵۲ قرار داد. در بیانیه این سازمان نیز آمده است که شرایط کار برای خبرنگاران افغانستان همچنان بدتر میشود و زنان خبرنگار «به معنای واقعی کلمه از زندگی عمومی حذف شدهاند».
در این گزارش همچنین آمده است که فعالیت ۴۳ درصد از رسانههای افغانستان پس از تسلط طالبان در آگوست ۲۰۲۱ متوقف شده و از ۱۰ هزار و ۷۸۰ نفری که پیش از اشغال کابل به دست طالبان در اتاقهای خبر افغانستان کار میکردند (۸۲۹۰ مرد و ۲۴۹۰ زن)، تنها ۴۳۶۰ نفر تا دسامبر ۲۰۲۲ میلادی همچنان مشغول به کار بودند.