«زبان و سرزمین آذربایجان»؛ علیاف: مرزهای جغرافیایی دنیای تُرک از کشورهای مستقل تُرک گستردهتر است

الهام علیاف، رئیس جمهور آذربایجان روز جمعه ۱۱ نوامبر در اجلاس سران کشورهای ترکزبان در ازبکستان از محروم بودن «هموطنان» آذربایجانی خود در خارج از این کشور از حقوقشان سخن گفت.
آقای علیاف که یک روز پس از اقدام ایران در احضار سفیر جمهوری آذربایجان به وزارت خارجه برای ابراز ناخرسندی از اظهارات او، سخنرانی میکرد، گفت: «بیشتر ۴۰ میلیون آذربایجانی ساکن خارج از جمهوری آذربایجان از فرصت آموزش به زبان مادری خود محروم هستند.» برخی رسانهها این بخش از سخنان آقای علییف را اشاره به آذربایجانیهای ساکن ایران دانستهاند.
رئیس جمهوری آذربایجان در ادامه سخنانش با بیان اینکه «موضوع آموزش زبان مادری به هموطنان مقیم خارج از کشورهای ترک باید همیشه در دستور کار این سازمان بماند»، خواستار اتخاذ اقدامهای جدی در این زمینه شد.
او با تأکید بر اینکه «مرزهای جغرافیایی دنیای ترک از کشورهای مستقل ترک گستردهتر است»، گفت که دولتهای ترک نباید نسبت به «حقوق هموطنانی که در خارج از مرزهای خود در سایر کشورهای جهان زندگی میکنند»، بیتفاوت بمانند.
رئیس جمهور آذربایجان با تأکید بر «توجه ویژه» کشورش برای تأمین حقوق، آزادیها و امنیت آذربایجانیهای ساکن خارج از این کشور، گفت که باکو تلاش خواهد کرد که آنها با حفظ زبان مادری، سنتها و فرهنگ خود، ارتباطشان را با «سرزمین تاریخی خود» از دست ندهند.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران ایران در واکنش به اظهارات آقای علیاف، سخنان او را مداخله در امور داخلی ایران دانسته است.
این خبرگزاری در ادامه با اشاره به اقدام تهران در احضار سفیر آذربایجان به وزارت خارجه، نوشت که تصور بر این بود که با این احضار، باکو «کمی به خود بیاید و دست از اقدامات و اظهارات ضدایرانی بردارد» اما اظهارات جدید رئیس جمهور آذربایجان علیه تهران را میتوان «یک گام بیشتر در لفاظی علیه ایران دانست.»
وزارت خارجه ایران روز ۱۹ آبان، سفیر جمهوری آذربایجان در تهران را پس از سخنان علیاف در مراسم آزادسازی شهر شوشا احضار کرد. رئیس جمهور آذربایجان در این مراسم گفته بود: «همه آنهایی که در مرز ما برای حمایت از ارمنستان رزمایش نظامی برگزار میکنند، این را بدانند که هیچ فردی نمیتواند ما را بترساند.» او همچنین گفته بود: «ما قدرت اصلی را در دست داریم و اگر لازم باشد دوباره آن را نشان خواهیم داد.»
در مقابل، وزارت خارجه جمهوری آذربایجان هم روز ۲۰ آبان با احضار سفیر ایران در باکو، نسبت به «پذیرش دامنزنندگان به پدیده تجزیهطلبی در جمهوری آذربایجان» اعتراض کرد.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
رئیس جمهور آذربایجان همچنین در بخش دیگری از سخنان خود گفت که با وجود آنکه کشورش ارمنستان را شکست داد اما آن کشور به اقدامهای تحریکآمیز خود در مرز ادامه میدهد.
او در ادامه با بیان اینکه ارمنستان برای گمراه کردن جامعه جهانی سعی دارد آذربایجان را به تهاجم نظامی متهم کند، این موضوع را «قاطعانه» رد کرد.
آقای علیاف در ادامه بر تلاشهای آذربایجان برای ایجاد کریدور زنگهزور تأکید کرد. تهران همراستا با آنچه که آن را منافع ملی و ژئوپلتیک خود می خواند با این استدلال که با ایجاد این کریدور ارتباط زمینیاش با ارمنستان و فراتر از آن با قفقاز و اروپا قطع میشود بارها با آن مخالفت کرده است.