سفر صدراعظم آلمان در شرایطی که اعتماد غرب به رژیم «اقتدارگرای» پکن بیش از هر زمان دیگری کاهش یافته با انتقادات زیادی مواجه شده بود. اولاف شولتس نخستین رهبر یکی از کشورهای اتحادیه اروپا و گروه ۷ کشور صنعتی است که از آغاز پاندمی کووید راهی چین شده است.
اولاف شولتس که در جریان یک سفر «بحثبرانگیز» به چین رفته روز جمعه ۴ نوامبر با رئیسجمهور این کشور دیدار و گفتوگو کرد. بهگزارش تلویزیون دولتی چین، شیجینپینگ دیداربا صدراعظم آلمان را مایه «تشدید همکاریهای عملی» دانسته و تصریح کرده آلمان و چین بهعنوان دو کشور بزرگ پرنفوذ باید بهخاطر صلح جهانی در زمان «تغییر و آشفتگی» همکاری داشته باشند.
آقای شولتس هم بهنوبه خود ابراز امیدواری کرده علاوه بر مسائل اقتصادی، طرفین بتوانند در حوزههایی نظیر امنیتغذایی، تغییرات اقلیمی و وضعیت کشورهای مقروض هم همکاریهای خود را افزایش دهند.
سفر صدراعظم آلمان در شرایطی که اعتماد غرب به رژیم «اقتدارگرای» پکن بیش از هر زمان دیگری کاهش یافته با انتقادات زیادی مواجه شده بود. اولاف شولتس نخستین رهبر یکی از کشورهای اتحادیه اروپا و گروه ۷ کشور صنعتی است که از آغاز همهگیری کووید راهی چین شده است.
شیجینپینگ که بهتازگی و برای بار سوم در راس حزبکمونیست چین تثبیت شده صبح جمعه در کاخ ملت از صدراعظم آلمان در جریان این سفر یک روزه استقبال کرد. جمعی از مدیران ارشد اقتصادی و صنعتی آلمان از جمله رئیس خودروسازی فولکسواگن و همچنین رئیس شرکت صنایع شیمیایی بآاساف، آقای شولتس را در این سفر همراهی میکنند.
در شرایطی که اروپا در پی جنگ اوکراین همچنان در تلاش است تا وابستگی خود دستکم در حوزه انرژی را به روسیه به صفر برساند، چرخش این چنین آشکار آلمان بهعنوان قدرت برتر اقتصادی اروپا به سمت پکن میتواند به «اتحاد شکننده» اروپاییها خدشه وارد کند. نوربرت روتگن، یکی از نمایندههای اپوزیسیون در بوندستاگ در این باره معتقد است: «با سفر به چین، آقای صدراعظم در حال دنبال کردن سیاستخارجیای است که منجر به از بین رفتن اعتماد شرکای نزدیک آلمان خواهد شد.»
این درحالیست که حتی وزیر خارجه کابینه اولاف شولتس یعنی آنالنا بائربوک هم با اذعان بر اینکه «نمیتوانیم به کشوری وابسته باشیم که ارزشهای مشترکی با آن نداریم»، تصریح کرده که این موضوع ریسک «باجخواهی سیاسی» را افزایش میدهد.
با این حال و علیرغم هشدارهای متحدان اروپایی، اولاف شولتس تنها چند روز قبل از این سفر مجوز مشارکت شرکت چینی کوسکو(cosco) در پایانهحمل و نقل هامبورگ (شمال) را صادر کرد. واشنگتن فشار زیادی به برلین وارد کرد تا سهم چینیها از مرز معینی تجاوز نکند.
از سوی دیگر صدراعظم آلمان با اشاره به وضعیت حاکم بر کنگره اخیر حزب کمونیست اذعان کرده که چین امروز با چین ۵ یا ۱۰ سال پیش بکلی متفاوت شده و تاکید کرده که اگر رویه پکن بخواهد تغییر کند لاجرم رویه برلین هم تغییر خواهد کرد. او موضوعات «دشواری» که قصد داشته درباره آنها با مقامات پکن صحبت کند را از قبل فهرست کرده بود که از جمله میتوان به وضعیت حقوق بشری بهویژه در مورد اقلیت مسلمان اویغور و یا مسئله تایوان اشاره کرد. با این حال یکی از سخنگویان وزارت خارجه چین از پیش هشدار داده که «کشورش مخالف هر گونه دخالت خارجی در امور داخلی و به چالش کشیدن پکن تحت پوشش مسائل حقوقبشری است.»
درحالی که پکن اعلام کرده در موضوع جنگ اوکراین «بیطرف» است، کشورهای غربی بیشتر معتقدند پکن را باید بهعنوان حامی کرملین در نظر گرفت. این مسئله هم از دیگر محورهای مورد نظر اولاف شولتس در گفتوگوهایش با مقامات چینی است.
موافقان سفر شولتس میگویند طبیعی است که صدراعظم آلمان برای برقراری یک خط تماس مستقیم با غول اقتصادی دنیا تلاش کند. موفقیت اولاف شولتس در ادامه و تثبیت روابط، ویژگیای که سلفش آنگلا مرکل تبحر خاصی در آن داشت، میتواند در صورت بحرانیتر شدن وضعیت جنگ در اوکراین و تبعات مستقیم آن برای اروپا، برگ برنده برلین باشد.