اکبر تورسون، نماینده اویغورهای بلژیک در گفتگو با یورونیوز در بروکسل اعلام کرد که اقلیت مسلمان اویغور در چین از بی‌تفاوتی و عدم واکنش دولت‌های مدعی اسلام‌مداری علیه دولت چین ناامید و خشمگین هستند.
آگهیبا ابتکار عمل آلمان روز سه‌شنبه ۳۹ کشور عضو سازمان ملل متحد، با انتشار بیانیه‌ای نگرانی شدید خود را از «عدم احترام دولت چین به اقلیت اویغورها» به اطلاع دبیرکل سازمان ملل رساندند.
کریستف هوسگن، سفیرآلمان در سازمان ملل که برای تهیه این بیانیه اقدام کرده بود، در سخنان خود در صحن این سازمان تاکید کرد که کشورهای دموکراتیک جهان به شدت نگران وضعیت ناگوار حقوق بشر در استان سین‌کیانگ چین (یا آنگونه که اهالی آن منطقه تلفظ می‌کنند، شین‌جیانگ) هستند.
در میان این کشورها، نام کشورهای اروپایی و همچنین ایالات متحده دیده می‌شود. نمایندگان این کشورها در سازمان ملل روز چهارشنبه در جلسه‌ای از چین خواستند تا هرچه سریعتر ایجاد اردوگاه‌های آموزشی اویغورها را متوقف کند.
یورونیوز در این باره با اکبر تورسون، یکی از نمایندگان اویغورها در اروپا که خود و خانواده‌اش قربانی سرکوب‌های گسترده در استان سین‌کیانگ بوده‌اند، گفتگو کرد.
اکبر تورسون به یورونیوزمی گوید: «نامه آلمان که به امضای ۳۹ کشوررسیده، بی‌تردید امیدواری جدیدی برای جامعه اویغورها ایجاد کرده است. اما متاسفانه می‌دانیم که چنین هشدارها و نامه‌های هرچند بین‌المللی باعث تغییر رفتار حکومت استبدادی چین و بدل شدن آن به یک دموکراسی نخواهد شد. چین بواسطه ذات کمونیستی خود بی‌تردید هرگز نمی‌تواند به سمت دموکراسی برود.»
استان سین‌کیانگ بیش از دو هزاره است که محل سکونت قوم اویغور است. اویغورهایی که پس از ورود اسلام به قاره آسیا، مسلمان شدند. اما در چهارسال اخیر کمتر شاهد آن بوده‌ایم که کشورهای مسلمان سرکوب‌های گسترده و آنچه را که خود شهروندان سین‌کیانگ «نسل کشی چین» می‌نامند محکوم کرده باشند.
بی‌تفاوتی مسلمانان به پاکسازی قومی اویغورها
در نامه هشداری که از سوی ۳۹ کشور عضو سازمان ملل به دولت چین داده شده است جز نام کشور بوسنی نام هیچکدام از کشورهای مسلمان جهان، خصوصا از منطقه خاورمیانه دیده نمی‌شود.
اکبرتورسون به نمایندگی از جامعه اویغورها در اروپا می‌گوید: «در تمام هشدارها و نامه‌هایی که علیه سرکوب اویغورها در سازمان ملل تصویب می‌شود نامی از کشورهای با اکثریت مسلمان نمی‌بینیم. نمی‌دانم آیا باید بگویم این برای ما اویغورها خبر خوبی است یا بد. شخصا از این که جهان بدون قرارگرفتن در رنگ و لوای مذهب، قوم و ملیت از یک اقلیت مظلوم و دردکشیده دفاع می‌کند استقبال می‌کنم اما از سوی دیگر بسیاری از اویغورها بسیار در این باره ناراحت هستند. آنها ناامید هستند که کشورهای جهان که داعیه مسلمانی دارند در حمایت از برادران مسلمان اویغور خود اقدام نمی‌کنند.»
«ایران، به عنوان یکی از نادر دولتهایی که داعیۀ مسلمانی دارد در چندسال گذشته همواره علیه اقلیت اویغور موضع گرفته است»
اکبر تورسون در ادامه سخنانش به عنوان نمونه از کشورهای مسلمانی که به جای حمایت از اقلیت اویغور از دولت چین حمایت کرده‌اند، از دولت ایران نام می‌برد. او می‌گوید: «حکومت ایران که به عنوان یکی از اصلی‌ترین مدعیان حمایت از مسلمانان در جهان است و حکومتی است ساخته و برپا شده بر مبنای اسلام، سال گذشته به جای دفاع از برادران اویغور یکی از معدود کشورهایی بود که بارها از سیاستهای داخلی چین حمایت کرد.
نا امیدی ما از حکومت ایران دو برابر اغلب دیگر کشورهای مسلمان است. چراکه در ایران نه تنها مردم بلکه حکومت هم اسلامی است اما همواره در سیاستهای خود به همراه روسیه از حکومت کمونیستی و سیاستهای سرکوبگرانه این کشور علیه اقلیتهای اویغور، تبتی و دیگر اقلیتها دفاع و حمایت کرده است.»
او می‌افزاید: «دولت ایران دست‌کم می‌توانست در پیامی نمادین از جمهوری خلق چین بخواهد تا کشتار و سرکوب اویغورها را متوقف کند. اما هیچگاه این اتفاق نیفتاده است. ما همچنان منتظر چنین واکنش‌هایی هستیم. درباره مردم ایران و عدم واکنش آنها نیز معتقدم که آنها آنطور که باید در جریان سرکوب اویغورها قرار نمی‌گیرند و به همین دلیل هم شاید شاهد واکنشی از سوی آنان نبوده‌ایم.»
« بیش از ۵ میلیون نفر، نیمی از جمعیت بلژیک در اردوگاه‌های مرگ استان سین‌کیانگ زندانی هستند»
نگاه دیگری هم وجود دارد که معتقد است: «مبارزه ایغورها ارتباطی با اسلام ندارد و تنها یک مبارزه برای استقلال استان سین‌کیانگ از چین است». به همین خاطر دلیلی برای حمایت خاص مسلمانان وجود ندارد.
اکبر تورسون در این باره می‌گوید: «از یاد نبرید که تنها از سال ۱۹۴۹ است که دولت مرکزی چین نام این منطقه را استان سین‌کیانگ گذاشته است، سین به معنای نو و کیانگ هم به معنی سرزمین، در واقع سین‌کیانگ یعنی «سرزمین نو». اما در ادبیات چینی می‌شود از ترکیب این دو کلمه این معنی را هم استخراج کرد: سرزمین‌های اشغالی.»
او می‌افزاید: «ما سال‌ها در طول تاریخ با نام جمهوری شرقی ترکستان، مستقل و خودمختار بودیم. تنها از سال ۱۹۴۹ و پس از اشغال است که این سرزمین به دست چینی‌ها افتاده است. به همین دلیل بسیاری می‌گویند مشکل اویغورها خودمختاری و استقلال است و یک مشکل ملی و داخلی است. اما به شما می‌گویم که نه به هیچ وجه اینگونه نیست.»
«در حالی که من با شما صحبت می‌کنم بیش از ۵ میلیون ایغور در زندان بازداشت هستند. آنها بصورت نامشروع توسط دولت چین بازداشت شده‌اند. هیچ دادگاهی تشکیل نشده است، هیچ اتهامی مطرح نشده است؛ در میان آنها بسیاری استاد دانشگاه، پزشک، هنرمند مشهور، ورزشکار حرفه‌ای و نهایتا دختران و پسران جوان و نوجوان هستند.»
اکبر تورسون می‌گوید: «ما درباره هزاران یا ده هزار نفر صحبت نمی‌کنیم؛ درباره بیش از پنج میلیون نفر حرف می‌زنیم. بیش از ۵ میلیون نفر که در اردوگاه‌های تعلیم و تربیت به سمت مرگ می‌روند، اردوگاه های مرگی که یادآور فجایع ارودگاه‌های مرگ یهودیان در لهستان است.
از یاد نبریم بیش از ۵ میلیون نفر، یعنی بیشتر از نیمی از جمعیت بلژیک، تصورکنید همین حالا در حالی که با شما گفتگو می‌کنم نیمی از جمعیت بلژیک در اردوگاه مرگ قرار داشته باشند. چطور می‌توانید آن را یک موضوع داخلی و ملی بنامید؟ این یک چالش مهم بشری است.»
«هزاران مسجد در سین‌کیانگ توسط دولت چین ویران شده است. آنها هزاران جلد قرآن را سوزانده‌اند. چطور مسلمانان جهان این موضوع را یک نگرانی و چالش ملی و داخلی می‌خوانند. دست‌کم از مسلمانان جهان می‌خواهیم تا نسبت به سوزاندن قرآن و ویران کردن مساجد واکنش نشان دهند. این وظیفه هر مسلمانی در هر جای جهان است.»
هدف چین کمونیست پاکسازی قومی سین‌کیانگ از اویغورهاست
اکبر تورسون معتقد است که تنها هدف دولت چین همانگونه که در حال حاضر سازمان ملل درباره آن بحث و تبادل نظر می‌کند پاکسازی قومی منطقه سین‌کیانگ از اویغورهاست. او می‌گوید تمام شواهد نشان می‌دهد که دولت مرکزی چین با اعزام اقوام چینی به این استان در حال پاکسازی قومی است و «چینی‌ها نمی‌خواهند اویغورها در این کشور ادامه حیات دهند.»
آگاه سازی جهانی در ارتباط با سرکوب اویغورها
یورونیوز از این فعال اویغور می‌پرسد چگونه آنها می‌توانند جهان را علیه سرکوب گسترده ایغورها توسط دولت چین آگاه کنند؟
آگهیاو در پاسخ می‌گوید: «انجمن ما سعی کرده است در سراسر نقاط جهان، شهروندان را نسبت به سرکوب و ظلمی که به اویغورها می‌شود آگاه و مطلع کند. اینجا در بلژیک دست‌کم در ماههای اخیر، انجمن مسلمانان مراکشی و الجزایری کمک زیادی به ما کرده‌اند. می‌دانید هفته گذشته در مقابل سفارت چین در بروکسل تظاهراتی برگزارکردیم و انتظار نداشتیم که با صدها تنی که به این تظاهرات آمده بودند مواجه شویم. خوشحالی ما زمانی دوچندان شد که فهمیدیم بیش از نیمی از تظاهرات کنندگان را برادران مسلمان تشکیل می‌دهند.
برای ما حمایت دولت و حکامی که ادعای اسلام دارند هیچ اهمیتی ندارد، می‌دانیم که برای حکومت‌ها روابط تجاری و پول و قدرت تنها چیزی است که اهمیت دارد. اما بسیار امیدوار و خوشحال هستیم که در سراسر جهان، بیشتر و بیشتر شاهد حمایت مسلمانان در خیابان‌ها و همزمان با تظاهرات اویغورها هستیم. همزمان ما سعی می‌کنیم با برگزاری نشست و کنفرانس‌های مختلف و شرکت در سمینارهای اتحادیه اروپا و سازمان ملل، دولتها، خصوصا کشورهای اتحادیه اروپا را نسبت به موضوع پاکسازی قومی و سرکوب گسترده اویغورها مطلع کنیم.»
داستان دردناک عبدالحمید تورسون، مردی که خانواده‌اش در سفارت بلژیک در پکن بازداشت شدند
اکبر تورسون همچنین یکی از خویشاوندان، عبدالحمید تورسون، اویغور مقیم بلژیک است که داستان خانواده او در بلژیک خبرساز شد.
عبدالحمید تورسون در سال ۲۰۱۷ میلادی از دولت بلژیک کارت پناهندگی دریافت کرد و در سه سال اخیر بارها سعی کرد تا خانواده خود را از استان سین‌کیانگ به بلژیک برساند. اما همسر و چهار فرزند او زمانی که سه ماه پیش به سفارت بلژیک در پکن می‌روند تا درخواست پناهندگی کنند با پاسخ تند مقامات سفارت بلژیک مواجه شده و نهایتا در تماس ماموران بلژیکی سفارت، پلیس چین این زن و فرزندان خردسالش را از سفارت بیرون کرده و به استان سین‌کیانگ منتقل می‌کنند.
هفته‌ها از خانواده عبدالحمید تورسون خبری در دست نبوده است و در همین رابطه یورونیوز از اکبر تورسون پرسید که آیا خبری از این خانواده دارد؟
آگهیاکبر تورسون گفت: «عبدالحمید تورسون به عنوان یک پناهنده سیاسی به بلژیک آمد و درحال حاضر در شهر خنت زندگی می‌کند. او همزمان از دولت بلژیک خواسته بود تا به عنوان پناهنده، خانواده‌اش را نیز از خطر نجات داده و به اروپا بیاورد. خانواده آقای تورسون از ترس اردوگاه‌های مرگ در سین‌کیانگ و اینکه هر لحظه امکان دارد که دولت چین پاسپورت آنها را مصادره کند، به سفارت بلژیک مراجعه کردند تا هرچه سریعتر خود را به بلژیک برسانند اما عدم همکاری کارمندان سفارت زندگی آنها را به خطر انداخت. عبدالحمید تورسون می‌گوید مدتهاست که خبری از خانواده و فرزندانش ندارد.»
او در پایان می‌گوید: «ما به عنوان انجمن دفاع از حقوق اویغورها بارها با وزارت خارجه بلژیک تماس گرفته‌ایم و آنها می‌گویند که تمام تلاش خود را به کار خواهند بست تا این مشکل را حل کنند و خانواده آقای توروسون را صحیح و سالم به بلژیک بفرستند. اما همچنان خبری از همسر و ۴ فرزند خانواده در دست نیست.»