در میان افرادی که به سفارت آمریکا در بغداد یورش بردند، برخی از مسئولان دولتی از جمله فالح فیاض، رئیس حشد شعبی هم حضور داشتند.
آگهیحمله طرفداران ایران به سفارت آمریکا در بغداد در روز سهشنبه گذشته، دو روز بیشتر طول نکشید اما ممکن است پیامدهای منفی درازمدتی را بر دستگاه امنیتی و دیپلماتیک این کشور باقی بگذارد.
خبرگزاری فرانسه با ذکر این موضوع به نقل از کارشناسان مینویسد عراق که از سالها پیش صحنه بازیگری دو متحد این کشور یعنی ایران و آمریکا بوده، اکنون با تشدید روزافزون تنش میان تهران و واشنگتن به زمینی برای رویارویی این دو کشور بدل شده است.
رقابت ایران و آمریکا در عراق شکاف عمیقی را میان نیروهای مختلف عراقی به وجود آورده است. از سویی آمریکا ضمن تأمین تسلیحاتی یگانهای ویژه عراق به آنها از جمله در زمینه مبارزه با تروریسم آموزش داده و از سوی دیگر ایران به بیشتر نیروهای شبه نظامی حشد شعبی پول، اسلحه و آموزش داده و این نیروها پس از پیروزی بر داعش به درون حکومت نفوذ کردهاند.
خبرگزاری فرانسه با یادآوری این که سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد، امنیتیترین منطقه عراق واقع شده، از قول یک تحلیلگر مینویسد که به دلیل پرشمار بودن اعضای حشد شعبی در زمان یورش به سفارت آمریکا، نیروهای امنیتی عراق درهای منطقه سبز را به شکلی استثنایی و بیپیشینه باز کردند.
اپلیکیشن یورونیوز را از پل استور دانلود کنید
حارث حسن، عضو مرکز پژوهشی کارنگی در خاورمیانه به این خبرگزاری میگوید: «یک بخش سیاسی-نظامی در حکومت عراق تصمیم گرفته اراده خود را بر همه تحمیل کرده و همه تصمیمهای کشور را در ید اختیار خود بگیرد. از همین رو سال ۲۰۲۰ سال سختی خواهد بود و عراق به انزوا خواهد رفت.»
حکومت عراق نمیداند چه کند
فالح فیاض، رئیس گروه حشد شعبی، همزمان مشاور رسمی امنیت ملی نخست وزیر عراق هم هست. برخی میگویند نطفه تشکیل حشد شعبی از زمان اشغال عراق به دست ارتش آمریکا بسته شده و آمریکا میگوید که امروزه این گروه بیشتر در پی برآورده کردن خواستههای ایران در عراق است. دولت واشنگتن به ویژه بخشی از گروه حشد شعبی، یعنی کتائب حزبالله به دست داشتن در حملات اخیر به منافع آمریکا در عراق متهم میکند.
از سوی دیگر، یک مقام عالی وزارت دفاع آمریکا به خبرگزاری فرانسه گفته است که به نظر میرسد نیروهای ارتش عراق نیز در ممانعت از آتشافروزی این گروهها «ناتوان» یا «کمتوان» هستند. او میگوید: «نگرانی ما از آن است که زیرساخت امنیتی عراق نفوذپذیر شده است. حشد شعبی امروز در برابر نیروهای امنیتی عراق دست بالا را دارد. امروز عراقیها از ما میپرسند چکار کنیم.»
از نگاه بسیاری از مسئولان عراقی و آمریکایی از چند هفته پیش تاکنون اوضاع در عراق به وضعیت قرمز رسیده است. در گیرودار شورش در عراق و در حالی که میدان تحریر بغداد پر بود از معترضان به حکومت و حمایتکنندگان ایرانیاش، یگانهای حشد شعبی در منطقه سبز واقع در نزدیکی میدان تحریر مستقر شده بودند. این نیروها هنوز هم در این منطقه که به جز سفارت آمریکا و دفتر نمایندگی سازمان ملل مقر حساسترین نهادهای حکومتی است، حضور دارند.
با قدرت گرفتن طرفداران ایران و نزدیک شدن آنها به سفارت آمریکا، نیروهای امنیتی در این منطقه تنها نظارهگر بودند و بدون «هیچ دستوری» برای برخورد با آنها، تنها دست روی دست گذاشتند.
یک عضو نیروهای ویژه مستقر در منطقه سبز بغداد به نام عامر در این زمینه به خبرگزاری فرانسه گفته است: «حشد امروز قویترین نیروی عراق است زیرا رهبران سیاسی و فرماندهان نظامی اجازه دادهاند چنین باشد.»
در میان افرادی که به سفارت آمریکا در بغداد یورش بردند، برخی از مسئولان دولتی از جمله فالح فیاض هم حضور داشتند. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا بلافاصله «تروریستها» و «سرداران ایرانی» را به دست داشتن در این حمله متهم کرد. به نوشته تحلیلگر خبرگزاری فرانسه، این «چرخش» آشکاری در موضع آمریکا محسوب میشود زیرا تا پیش از آن سفیر آمریکا در بغداد به طور مرتب با آقای فیاض به عنوان نماینده دولت عراق دیدار میکرد.
دست بالای ایران در عراق
قدرتنمایی روز سهشنبه حشد شعبی جای تردیدی در مورد شدت نفوذ ایران در عراق باقی نمیگذارد.
فیلیپ اسمیت، کارشناس گروههای مسلح شیعه در این زمینه به خبرگزاری فرانسه میگوید: «قدرتنمایی اخیر و سرنهادن مقامهای عراقی به آن، نشان میدهد تهران تا چه حد در عراق دست بالا را دارد. در این مورد باید واقعبین بود.»
حمله به سفارت آمریکا برای آمریکاییها یادآور اشغال سفارت این کشور در سال ۱۳۵۸ در تهران و در بنغازی لیبی در سال ۲۰۱۲ است. به هر روی، هم مسئولان عراقی و هم کارشناسان بر این باورند که این رویداد از نظر دیپلماتیک میتواند برای عراق گران تمام شود.
آگهیآمریکا پیش از این یک بار از دعوت عادل عبدالمهدی، نخست وزیر پیشین عراق به واشنگتن منصرف شده بود زیرا بسیاری از مقامهای آمریکایی او را «زیادی نزدیک به ایران» میدانستند.
دولت واشنگتن همچنین نام برخی از چهرههای سیاسی مطرح عراق، کتائب حزبالله و حتی چند بانک عراقی را در لیست سیاه قرار داده و تهدید کرده است که تحریمهای دیگری را نیز علیه عراق اعمال خواهد کرد. یک دیپلمات عالیرتبه عراقی در این زمینه به خبرگزاری فرانسه میگوید: «عراق ممکن است در جهان منزوی شده و به کره شمالی یا ونزوئلای دیگری بدل شود.»
یک کارشناس امور عراق به نام حشمت هاشمی نیز به این خبرگزاری میگوید: «انزوا، تحریمهای دیپلماتیک و اقتصادی و نیز از بین رفتن اعتماد، اینها بلاهایی است که تاکنون بر سر رژیمهای ایران، سوریه، لیبی و حکومت پیشین عراق آمده است. همان گونه که آن کشورها امروز بار دیگر به همان بلاها مبتلا شدهاند، ممکن است عراق نیز دوباره به همان روز بیفتد.»
به فلیپبورد یورونیوز فارسی بپیوندید
آگهی