آغاز انتخابات زودرس کوزوو؛ اولین نخست وزیر زن روی کار می‌آید؟

آگهی

مردم کوزوو روز یکشنبه ( ۶ اکتبر) با حضور در پای صندوق‌های رای در انتخابات پارلمانی زودرس این کشور شرکت کردند.

مطابق آخرین نظرسنجی‌های انجام شده، فساد گسترده، بیکاری بالا و روابط پرتنش با صربستان دغدغه اصلی شرکت‌کنندگان در این انتخابات است. همچنین رویکرد نامزدها نسبت به فراهم کردن شرایط عضویت این کشور در اتحادیه اروپا از عوامل مهم در انتخاب آنها توسط رای دهندگان است.

برگزاری انتخابات زودهنگام پس از آن به دولت تحمیل شد که راموش هارادیناج، نخست وزیر کوزوو پس از احضار توسط دیوان بین المللی جنایات جنگی بالکان در لاهه، ماه ژوئیه گذشته از سمت خود استعفاء داد.این احضار با هدف روشن شدن نقش آقای هارادیناج در جنایات جنگی رخ داده در سال‌های پایانی دهه ۹۰ و در جریان جنگ با نیروهای صرب صورت گرفته است.

کوزوو و صربستان: رابطه کارد و پنیر

اکثریت آلبانیایی تبارهای کوزوو در سال ۲۰۰۸ و با انتشار اطلاعیه‌ای به طور یکجانبه از کشور صربستان اعلام استقلال کردند. هر چند دولت صربستان این اعلامیه را غیرقانونی خواند و رد کرد اما قدرت‌های اروپایی و ایالات متحده آن را به رسمیت شناختند.

با این وجود صربستان همچنان کوزوو را بخشی از قلمرو خود می‌داند و همین امر آتش جنگ و اختلافات مرزی در یوگسلاوی سابق را ۲۰ سال پس از تجزیه، همچنان نیمه افروخته نگاه داشته است.

صربستان در حال حاضر نامزد عضویت در اتحادیه اروپا شده ولی کوزوو تنها به عنوان یک از کشورهای دارای پتانسیل نامزدی در این اتحادیه شناخته شده است. با این حال اتحادیه اروپا پیش شرط اصلی عضویت صربستان را حل اختلافات موجود با کوزوو اعلام کرده است.

اما در حال حاضر روند گفتگو میان بلگراد-پریشتینا متوقف شده و حتی کوزوو اخیرا با وضع تعرفه ۱۰۰ درصدی بر واردات کالاهای صربی تاکید کرده که لغو این قانون مشروط به پذیرش استقلال این کشور توسط صربستان است.

البته یکی از مهمترین موانع موجود برای رفع اختلاف دو طرف، وضعیت اقلیت صرب ساکن در شمال کوزوو است که پریشتینا همچنان بر کنترل این منطقه اصرار دارد.

روسای جمهوری کوزوو و صربستان در سال ۲۰۱۸ ایده «اصلاح مرزها» را مطرح کردند ولی به دلیل ایجاد نگرانی نسبت به ایجاد بی‌ثباتی تازه در مرزهای کشورهای غرب بالکان با انتقاد قدرت‌های اروپایی به ویژه آلمان قرار مواجه شد.

نعیم راشیتی، مدیر گروه تحقیقاتی سیاست بالکان به یورونیوز گفت: «برای مردم کوزوو در حال حاضر نزاع با صربستان اولویت ندارد و آنها بیشتر خواهان بهبود وضعیت اشتغال، آموزش و بهبود کیفیت زندگی خود هستند.»

او همچنین پیش‌بینی کرد که در آینده‌ای نزدیک جنگ تجاری بین کوزوو و صربستان رخ خواهد داد.

بیشتر بخوانید:تاریخچه یک تنش: روابط کوزوو و صربستان

مطالبات رای‌دهندگان چیست؟

کوزوو با میانگین سنی ۲۹ سال به عنوان جوان‌ترین کشور اروپا محسوب می‌شود و طی دهه گذشته به طور متوسط رشد اقتصادی ۴ درصدی را شاهده بوده ولی همچنان یک سوم جمعیت آن بیکار هستند.

از زمان اعلام استقلال کوزوو تا‌ کنون ۲۰۰ هزار نفر از ساکنان این کشور از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در خواست پناهندگی کرده‌اند. با این وجود جمعیت این کشور اکنون حدود ۱.۸ میلیون نفر است.

امنیت شغلی و کسب درآمد کافی در حال حاضر نیازمند وجود پیوندهای خاص سیاسی است و همین امر جوانان صربستان را برای حمایت مجدد از احزاب سیاسی سنتی مردد کرده است.

آگهی

جوانانی که پس از جنگ بالکان به دنیا آمده‌اند و بدون خاطره‌ای از «رشادت‌های» فرماندهان جنگ تنها شاهد پولدار شدن آنها و سهم‌خواهی‌های آنها از قدرت سیاسی کشورشان هستند.

آنها افزون بر توسعه زیرساخت‌های کشورشان، انتظار دارند که محدودیت‌های صدور ویزا برای آنها توسط سایر کشورهای اروپایی لغو شود.

تاثیر مهاجران بر انتخابات؟

برآوردها نشان می‌دهد که بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار کوزوویی خارج از این کشور زندگی می‌کنند. مهاجران همواره سعی کرده‌اند تا تاثیرگذاری خود را بر کشورشان حفظ کنند ولی این بار تنها ۳۵ هزار مهاجر کوزوویی برای مشارکت در انتخابات ثبت نام کرده‌اند، جمعیتی که گفته می‌شود اکثر آنها از جمله نسل‌های اول مهاجران هستند و هم به لحاظ بالا بودن سن و هم به دلیل فاصله طولانی مدت با کشورشان خیلی در جریان مسائل و نیازهای روز کوزوو نیستند.

شانس با کدام احزاب یار است؟

با توجه به نارضایتی از عملکرد دولت آقای هارادیناج، رهبر حزب «اتحاد برای آینده کوزوو»(AAK)، پیش‌بینی می‌شود که آراء مردم روز یکشنبه به سمت احزاب مخالف نخست وزیر سابق یعنی حزب دموکراتیک کوزوو(LDK) که حزبی با گرایش راست میانه است و حزب‌ ناسیونالیست و چپگرای وتوندوسیه سرازیر شود.

آگهی

در انتخابات سال ۲۰۱۷، سه تن از فرماندهان ارشد ارتش آزادیبخش کوزوو یعنی هارادیناج، وسلی و لیماژ برای به دست گرفتن اکثریت پارلمان با هم ائتلاف کردند ولی این بار هر یک به تنهایی و مستقل، سودای پیروزی را در سر می‌پرورانند.

یوسا عثمانی، نامزد سمت نخست وزیری از حزب دموکراتیک کوزوو با تاکید بر این که وقت آن رسیده تا یک زن رهبری کوزوو را برعهده بگیرد، سعی دارد گوی سبقت را از سایر رقبایش برباید.

البته خانم عثمانی که شعار اصلی خود را بر مبارزه با فساد متمرکز کرده و معتقد است که ۹۰ درصد فساد سیاسی و اقتصادی رخ داده در کشورش از سوی مردان صورت گرفته و بر این اساس نخست وزیری یک زن چشم انداز دولت پاکدست‌تری را پیش روی کوزوو قرار خواهد داد.

به موازات خانم عثمانی، آلبین کورتی، رهبر حزب چپگرای وتوندوسیه نیز با تاکید بر لزوم حذف انحصارات املاک توسط دولت وعده از میان بردن فساد را مطرح کرده است.

آگهی

نتایج احتمالی چه خواهد بود؟

پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که در انتخابات روز یکشنبه هیچ حزبی اکثریت پارلمان را برای تشکیل دولت کسب نخواهد کرد و به احتمال زیاد دولت آینده کوزوو دولتی ائتلافی با مشارکت دو حزب دموکراتیک و ناسیونالیست کوزوو خواهد بود.

بیشتر بخوانید:واکنش روسای جمهوری کوزوو و صربستان به بازداشت «راموش هارادیناج»