بازار سرد کارزارهای انتخاباتی افغانستان؛ نگرانی دولت از صلح با طالبان

کمتر از یک ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری، بازار کارزارهای انتخابات ریاست جمهوری همچون دورههای گذشته گرم به نظر نمیرسد. همزمان زلمی خلیلزاد نماینده ویژه آمریکا در مذاکرات صلح افغانستان از پایان دور نهم مذاکرات طالبان با آمریکا و سفر برای مشورت با حکومت افغانستان خبر میدهد. خبرها از ارگ ریاست جمهوری افغانستان نیز حاکی از نگرانی رئیس جمهور اشرف غنی و تیم انتخاباتیش از صلح قریب الوقوع آمریکا با طالبان است.
مذاکرات صلح یا مبارزات انتخاباتی
محمد شفق خواتی، سخنگوی تیم انتخاباتی «دولت ساز» که برای اشرف غنی احمدزی، رئیس جمهوری فعلی، تبلیغات انتخاباتی میکند، در گفتگو با یورونیوز خاطر نشان میکند: «این که فضای انتخابات سرد است، چند دلیل دارد. اول اینکه برخی نامزدها ظرفیت مالی ندارند و برخی از آنها فقط در سه ولایت دفتر دارند، تعدادی از هوادارانشان مراجعه کردهاند که میخواهیم دفتر بگیریم و امکانات مالی بدهید. برخی نامزدهای انتخاباتی به دنبال امتیازگیری هستند و میخواهند که به نفع یک کاندیدای برتر کنار بروند. برخی دیگر براساس احتمال اینکه انتخابات تحت تاثیر صلح با طالبان ملغی شود، رغبتی برای کارزارهای انتخاباتی ندارند. از طرفی بحث مشکلات در انتخابات پارلمانی و نقصهای کمیسیونهای انتخاباتی روی روحیه مردم و کاندیداها تاثیر منفی گذاشته است.»
نماینده های تیم انتخاباتی اشرف غنی و عبدالله عبدالله میگویند که بهخاطر حضورشان در راس حکومت وحدت ملی، جدی ترین رقیب انتخاباتی هستند و در قبال مذاکرات صلح با طالبان و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مواضع متفاوتی دارند.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت فعلی افغانستان، در تازه ترین واکنشها به مساله صلح با طالبان اعلام کرده است که حاضر است بخاطر پایان جنگ در افغانستان، حتی درست یک روز قبل یا بعد از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، منافع خود در این انتخابات را «قربانی» صلح با طالبان کند.
آگاهان سیاسی معتقد هستند که نگرانی اشرف غنی احمدزی از صلح با طالبان بهخاطر این است که در صورت وقوع صلح، دیگر انتخاباتی در کار نیست و حکومت موقت بوجود می آید و این به معنای پایان عمر حکومتداری وی است.
«اشرف غنی هم نمی داند، انتخابات برگزار میشود یا نه؟»
یکی از اعضای تیم انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری که خواست نامش فاش نشود، به یورونیوز می گوید: «حقیقت این است که حتی اشرف غنی هم نمیداند انتخابات برگزار می شود یا نه؟ بعضی گمانه زنی هایی در جمع های خصوصی سیاسیون درباره عدم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مطرح میشود.»
شفق خواتی، سخنگوی تیم دولت ساز در این باره میگوید: «حکومت افغانستان قصد جدی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دارد و تلاش هایی برای تامین شفافیت در انتخابات ریاست جمهوری امسال را انجام داده است؛ ارتقای دستگاه های بایومتریک برای اینکه یک رای دهنده نتواند دوبار رای دهد و اصلاح در قانون انتخاباتی و تعیین اعضای کمیته گزینش براساس انتخاب نامزدهای انتخاباتی از جمله اقدامات شفاف سازی انتخابات ریاست جمهوری است.»
وی تاکید کرد: «برداشت من این است که شهروندان افغانستان می ایستند و انتخابات را قربانی صلح نمیکنند. اگر صلح باعث از بین رفتن نظام سیاسی فعلی شود، ما به ۱۷ یا ۱۸ سال پیش برمی گردیم و این شبیه پایان دوران نجیب و اجلاس بن می شود، آنوقت باید از صفر شروع کنید و حضور طالبان پر رنگتر از قبل خواهد شود، در حالیکه اگر طالبان مثل گلبدین حکمتیار در نظام سیاسی فعلی ادغام شوند، خوب است.»
این سخنگوی تیم انتخاباتی اشرف غنی ادامه می دهد: «دو ماه قبل، کمیسیون مستقل انتخابات ریاست جمهوری که صلاحیت برگزاری انتخابات و شمارش آرا را دارد، از تامین بودجه انتخابات خبر داد. این بودجه ۱۴۹ میلیون دلار اعلام شد که ۹۰ میلیون آن از طریق وزارت مالیه (دارایی) افغانستان و بقیه آن توسط تعدادی از نهادهای بین المللی تامین شد. پیش از این هزینه انتخابات ریاست جمهوری حدود ۲۰۰ میلیون دلار برآورد شده بود.»
بی اعتمادی نامزدها به رئیس جمهور
شواهد نشان می دهد که گزارش های «تقلب گسترده» در دور قبل انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ و بعد از آن حجم گسترده شکایات از تقلب ها در انتخابات پارلمانی سال گذشته، بی اعتمادی عمومی به شفافیت انتخابات را افزایش داده است.
مرتضی اشراق، سخنگوی تیم انتخاباتی ثبات و همگرایی در این باره به یورونیوز می گوید: «یکی از دلایل دلسردی کاندیداها از مهندسی انتخابات ریاست جمهوری به نفع اشرف غنی است، همانند دوره های قبل که شاهد تقلب گستردهای بودیم که اشرف غنی با مجال دادن به تقلب در پروسه انتخابات، تیشه بر ریشه نظام دموکراسی و مردم سالاری تازه شکل گرفته افغانستان زد.»
وی می افزاید: «متاسفانه ما سه یا چهار ماه [اخیر] شاهد این بودیم که گفتند ۶۸ بست عزل و نصب شده است از مشاور رئیس جمهور گرفته تا ۹ وزیر و تعداد زیادی از والیها و قوماندانها عزل و نصب شده اند. مطابق قانون این کار در دوره کمپاین ها ممنوع است.»
به باور مرتضی اشراق «آقای غنی صلح نمی خواهد، چون رئیس جمهور تصور می کند که نمایندگی از قوم پشتون را دارد...جامعه پشتون من فکر می کنم که طالبان را به جای غنی خیلی بیشتر می پذیرد. به این بهانه آن ها صلح را نمی خواهند آن ها بهانه می کنند که صلح ننگین است.»
بر اساس ماده شصت و یک قانون اساسی افغانستان، وظیفه پنج ساله رئیس جمهور در ابتدای ماه جوزا / خرداد پایان می یافت و در همین ماه باید انتخابات ریاست جمهوری و پروسه انتقال قدرت به رئیس جمهور منتخب انجام میشد اما انتخابات ریاست جمهوری شش ماه به تعویق افتاد و قرار است که انتخابات ریاست جمهوری در شش میزان/ مهر ماه امسال برگزار شود. در این دور از انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ۱۹ نامزد واجد شرایط برای رقابت با یکدیگر ثبت نام کرده اند.